Budownictwo pasywne straciło swojego mentora. Zmarł Günter Schlagowski
Dla propagowania w Polsce budownictwa pasywnego i energooszczędnego nikt i żadna instytucja nie zrobili tyle co Günter Schlagowski. Inżynier, wizjoner, wynalazca, konstruktor, nauczyciel i biznesmen. W 2004 roku założył w Gdańsku Polski Instytut Budownictwa Pasywnego i rozpoczął mozolną pracę tłumaczenia polskim inżynierom budownictwa, architektom i inwestorom na czym polega energooszczędne budowanie i projektowanie, które przynosi wymierne korzyści w użytkowaniu obiektów. Patrząc na życiorys Güntera Schlagowskiego, trudno oprzeć się wrażeniu, że w swoich poczynaniach był niestrudzony. Pionier nie tylko budownictwa energooszczędnego i pasywnego zmarł 20 kwietnia 2018 roku w wieku 83 lat.
Günter Schlagowski urodził się w Wolnym Mieście Gdańsk (dzisiaj Pruszcz Gdański) w 1935 roku. Tu ukończył szkołę średnią, technikum i Politechnikę Gdańską. W latach 1949-1957 pracował w Zjednoczeniu Instalacji Sanitarnych i Elektrycznych. Rok 1957 można nazwać przełomowym w jego życiorysie – wyjechał do ojca w Niemczech i został tam już na stałe, chociaż później zaznaczył swoją obecność w całej Europie.
W 1960 roku ukończył Wyższą Szkołę Techniczną w Niemczech i otrzymał tytuł Dipl.Ing. w specjalizacji ogrzewanie – klimatyzacja i chłodnictwo. Po studiach tylko przez rok pracował w Urzędzie Miejskim Oberhausen pełniąc funkcję inspektora budowlanego ds. spraw instalacyjnych.
Od 1961 roku został samodzielnym, niezależnym pracownikiem własnej firmy zajmującej się projektowaniem, nadzorem budowlanym, rozwojem, wynalazkami, eksploatacją, szukaniem i wprowadzaniem innowacyjnych, energooszczędnych i ekologicznych rozwiązań w budownictwie – od rolnictwa po budownictwo mieszkaniowe, sportowe, przemysłowe, obiekty sakralne, wypoczynkowe i hotele. Jego motto: „Lepsze zastąpi zawsze dobre”.
Zaczął prowadzić szkolenia i doradztwo dla projektantów, inwestorów, wykonawców. Gościnne wykładał w szkołach wyższych w Niemczech, jak również w Polce, m.in. na Politechnikach: Białostockiej, Wrocławskiej, Gliwickiej, Warszawskiej czy Poznańskiej.
Pionier ogrzewania podłogowego MULTIBETON – pierwszego ogrzewania podłogowego z tworzywa sztucznego. Przygotował kompletne opracowanie techniczne i wspólnie z pięcioma kolegami wprowadził to rozwiązanie na rynek niemiecki.
W 1977 założył firmę EWFE Energiewirtschaftliche Forschungs und Entwicklungsgesellschaft Dipl.Ing. Günter Schlagowski, która zajmowała się przede wszystkim wynalazkami i ich wdrażaniem w zakresie pomp ciepła, systemów słonecznych, odzysku ciepła ze spalin i systemów skojarzonych. Jeden z dwóch pionierów pomp ciepła w Niemczech. W 1979 sprzedał swoją firmę i kompletny know how szwedzkiemu inwestorowi. W tym samym roku sprzedał pierwszy kolektor słoneczny z aluminium Szwajcarom, a następnie znanej niemieckiej firmie Krupp AG. Podjął współpracę z firmami VW (Volkswagen), Sachs Schweinfurt w rozwoju skojarzonych systemów, a także Ford i Fiat.
W latach 1979-1982 skierował swoje zainteresowania na rozwój pomp ciepła dla pływalni i różnych hal sportowych, tworzył projekty i koncepcje dla różnych przedsięwzięć sportowych, między innymi boisk piłkarskich.
W 1982 roku rozpoczął pionierską pracę nad rozwojem kotłów kondensacyjnych, a pierwszym osiągnięciem był wymiennik dla schładzania spalin i wykorzystania ciepła dla potrzeb c.o. i c.w.u., a potem pierwszy olejowy kocioł kondensacyjny PYROSTAR i gazowy typoszereg kotłów MICRO-MAT – MIDIMAT. Jednak nikt nie chciał ich kupować, dlatego powstała firma EWFE Heizsysteme GmbH, która zajęła się produkcją i dystrybucją tych kotłów. W firmie Günter Schlagowski był odpowiedzialny za wszystko, od techniki po dystrybucję i marketing – obroty firmy w ciągu 10 lat wzrosły od 0 do przeszło 80 mln marek rocznie.
W latach 1982-1985 opracował projekt i koncepcję przepisów dla badania, sprawdzenia i dopuszczenia nowej technologii (kotły kondensacyjne z systemem spalinowo-powietrznym z tworzywa sztucznego PPs) w ścisłej współpracy z niemieckimi instytutami i komisją budowlaną. Kotły zostały oficjalnie dopuszczone na rynek niemiecki. Wprowadzenie i dopuszczenie systemu spalinowego dla kotłów kondensacyjnych z tworzywa sztucznego było rewolucją w Niemczech.
Od 1986 roku współpracował ze Zrzeszeniem Kominiarzy Niemieckich ZIV w Hanowerze, szkoląc ich w nowych technologiach budowlanych, ogrzewania i odbiorów budowlanych. W roku 1997 firma EWFE Heizsysteme została sprzedana firmie MAN & BW Hamburg./Augsburg.
Pierwszy wątek polski pojawia się w latach 1993-1994, gdy Günter Schlagowski miał nadzór merytoryczny nad opracowaniem koncepcji ciepłownictwa dla Gdańska na zlecenie Urzędu Miasta Gdańsk i GPEC.
„Jestem doradcą różnych instytutów i grup technicznych, wszędzie tam, gdzie ludzie chcą coś na pozytywne zmienić w energooszczędnych rozwiązaniach; od bryły budowlanej po kompleksowe rozwiązania techniczne instalacji, dla wszelkich rozwiązań budowlanych” – pisał o sobie, a po roku 2000 dodał: „Chcę moje doświadczenie przekazać ludziom, żeby taniej i lepiej można było budować, i uniknąć niepotrzebnych błędów z XX wieku.”
Polski Instytut Budownictwa Pasywnego (PIBP) Dipl. Ing. Günter Schlagowski powstał w roku 2004 w Gdańsku, z siedzibą przy ul. Homera 55. Adres jest ważny, bo to tam po raz pierszy pokazano na czym polega budowa dom upasywnego. Były to budynki energooszczędne z zapotrzebowaniem energii 70-50-30 kWh/m² oraz dom bliźniaczy pasywny (15 kWh/m²). W ten sposób Günter Schlagowski chciał pokazać jak od 1991 roku buduje się w Niemczech i jest to również możliwe do wykonania w Polsce.
Wraz z Instytutem Günter Schlagowski działał w Europejskiej Grupie wymiany doświadczeń i przekazania wiedzy dla efektywnego Budownictwa Pasywnego w Grupie PEP Promotion od Passiv houses eu. PIBP rozpoczął działalność edukacyjną poprzez wydawnictwa merytoryczne, powstał program do projektowania budynków pasywnych dla polskich warunków pogodowych oraz m.in. „Poradnik Podstawy Budownictwa Pasywnego". Rozwinęła się współlpraca z polskimi politechnikami, szczególnie w Krakowie, Poznaniu i Warszawie. W roku 2007, dzięki porozumieniu PIBP z Politechniką Poznańską, powstało pierwsze Centrum Budownictwa Pasywnego i również pierwsze podyplomowe studia o budowie domu pasywnego. Z wiedzy Instytutu i samego Güntera Schlagowskiego korzystały Izby Architektów i Inżynierów Budownictwa oraz techniczni pracownicy Ministerstwa Budownictwa.
To tylko skrócona opowieść o Günterze Schlagowskim, która powstała dzięki niemu samemu i Polskiemu Instytutowi Budownictwa Pasywnego (Instytut udostępnił spisany osobiście życiorys). Będzie nam brakowało jego propagatorskiej energii i wiedzy...
