Operator koparki i ładowarki – zawody deficytowe. Uprawnienia i zarobki operatora
Operator koparki, ładowarki lub innych maszyn budowlanych to obecnie zawód deficytowy. To oznacza, że operator takich maszyn bez trudu znajdzie pracę w całej Polsce. Operator maszyn budowlanych może nieźle zarobić, jednak wcześniej musi zdobyć uprawnienia do ich obsługi.
Spis treści
- Operator koparki, ładowarki... deficytowe zawody budowlane
- Operator maszyn budowlanych z uprawnieniami
- Szkolenie na operatora
- Operator maszyn budowlanych: wymagania formalne i cechy osobowe
- Ile może zarobić operator maszyn budowlanych
Operator koparki, ładowarki... deficytowe zawody budowlane
Operatorzy i mechanicy sprzętu do robót ziemnych oraz operatorzy urządzeń dźwigowo-transportowych zostali wpisani na listę deficytowych zawodów budowlanych (wg „Barometru zawodów”, który powstaje na zlecenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej). Zawody budowlane, w tym operator maszyn, są deficytowe, bo dotychczas pracodawcy oferowali w nich nie tylko niskie wynagrodzenia, ale również trudne warunki pracy, często z koniecznością dojazdów do miejsca pracy. Ale to się zmienia. Firmy budowlane w kwestii pracowników niewykwalifikowanych ratują się zatrudnianiem cudzoziemców, ale póki co, nie znajdą oni pracy na stanowiskach wymagających posiadanie uprawnień (chociażby z powodu bariery językowej utrudniającej zaliczenie kursu i zdanie egzaminu). Trzeba też dodać, że od roku 2017 zmniejszono wymagania godzinowe w stosunku do szkoleń na uprawnienia operatorów, a więc szybciej (i ponosząc niższe koszty kursów) można dojść do samodzielnej obsługi maszyn budowlanych i jeszcze całkiem przyswoicie na tym zarobić. Pracę operatorów maszyn budowlanych reguluje Rozporządzenie ministra gospodarki z 20 września 2001 w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas eksploatacji maszyn i innych urządzeń technicznych do robót ziemnych, budowlanych i drogowych z późniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U. 2018 poz. 583).
Operator maszyn budowlanych z uprawnieniami
Prawo wymaga, by maszyny robocze, były obsługiwane wyłącznie przez osoby, które ukończyły szkolenie i uzyskały pozytywny wynik Sprawdzianu przeprowadzonego przez komisję powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie.
Operator maszyn budowlanych: wymagania formalne i cechy osobowe
Kandydat na operatora koparki, ładowarki i innych maszyn budowlanych musi mieć ukończone 18 lat i minimum wykształcenie podstawowe. Kurs mogą rozpocząć osoby posiadające prawo jazdy kategorii B lub C w zależności od rodzaju maszyny, na którą chce się zdobyć uprawnienia. Trzeba także mieć aktualne świadectwo lekarskie, stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania zawodu operatora maszyn określonej specjalności (skierowanie na badania otrzymuje się np. na pierwszym spotkaniu rozpoczynającym szkolenie). Na niektórych kursach wymagane jest udokumentowanie stażu pracy przy obsłudze techniczno-eksploatacyjnej maszyn określonej specjalności, można to zastąpić dodatkowymi zajęciami praktycznymi.
Od operatora maszyn budowlanych oczekuje się odpowiedzialności, co należy rozumieć jako wiedzę oraz przestrzeganie zasad bhp na budowie oraz na swoim stanowisku pracy. Ważna jest też umiejętność koncentracji i trafnej oceny sytuacji warunków i miejsca oraz pracy w zespole. Trzeba też dodać, że jest wiele ofert zagranicznych dla operatorów maszyn budowlanych, tyle że pracodawcy wymagają znajomości ich języka (lub ewentualnie języka angielskiego) na poziomie przynajmniej podstawowym lub na poziomie specjalistycznym adekwatnie do stanowiska pracy.
Na liście maszyn i urządzeń technicznych stosowanych przy robotach ziemnych, budowlanych i drogowych, do obsługi których wymagane jest odbycie szkolenia i pozytywne zaliczenie sprawdzianu znajdują się:
- koparka jednonaczyniowa (koparka kołowa i koparka gąsienicowa) - koparkoładowarka- koparkospycharka- koparka wielonaczyniowa - koparka wielonaczyniowa łańcuchowa do rowów- spycharka (tzw. buldożer)- równiarka- zgarniarka- ładowarka jednonaczyniowa (ładowarka kołowa i gąsienicowa. ładowarka przegubowa, miniładowarka)- pogłębiarka jednoczerpakowa pływająca- pogłębiarka wieloczerpakowa pływająca- pogłębiarka ssąca śródlądowa- palownica- kafar- urządzenie wibracyjne do pogrążania i wyrywania- wiertnica do kotwi- wiertnica dla technologii bezwykopowych
Szkolenie na operatora
Szkolenie na operatora maszyn budowlanych musi mieć część teoretyczną i praktyczną. Część teoretyczna obejmuje zagadnienia z zakresu: dokumentacji technicznej maszyn roboczych, bezpieczeństwa i higieny pracy przy eksploatacji maszyn roboczych, technologii wykonywania robót ziemnych oraz użytkowania i obsługi maszyn roboczych.
Część praktyczna szkolenia musi być tak zorganizowana by kandydat na operatora mógł nauczyć się eksploatacji maszyn w różnych warunkach terenowych i technologicznych.
Przy wyborze organizatora szkolenia dobrze jest sprawdzić, czy dysponuje on odpowiednimi warunkami lokalowymi do prowadzenia wykładów i parkiem maszynowym wraz z placem manewrowym. Prawo wymaga jeszcze by zapewniał wykwalifikowaną kadrę wykładowców i oferował warunki socjalne i wyposażenie dydaktyczne na odpowiednim poziomie.
Kurs/szkolenie na operatora kończy 2-częściowy egzamin państwowy (część praktyczna i część dotycząca wiedzy teoretycznej z bezpieczeństwa i higieny pracy, budowy, użytkowania i obsługi maszyn roboczych), do którego wytyczne opracował Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. Wynik pozytywny zapewnia otrzymanie świadectwa oraz potwierdzający wpis do książki operatora. Wspomniany Instytut prowadzi listę wydawanych świadectw i wpisów do książek operatora.
Szkolenie na operatora trwa ponad 100 godzin, z czego 2/3 to zajęcia praktyczne. Czas szkolenia i cena mogą zależeć od klasy uprawnień operatora i rodzaju maszyn. Można zdobyć uprawnienia klasy I, II lub III, które umożliwiają obsługę wszystkich maszyn z danej grupy lub z ograniczeniami.
Koszty szkolenia – od ok. 1200-2500 zł – kandydat na operatora ponosi sam, może go skierować na nie w ramach podnoszenia kwalifikacji dotychczasowy pracodawca, można też ubiegać się o dofinansowanie takiego szkolenia z urzędu pracy.
Ile może zarobić operator maszyn budowlanych
Zarobki operatora maszyn budowlanych zależą od kilku czynników. Należą do nich uwarunkowania regionalne – w dużych miastach wynagrodzenia są wyższe. Na wysokość zarobków będzie też miało wpływ doświadczenie operatora i klasa jego uprawnień – czy będzie mógł obsługiwać tylko określone maszyny czy też jego uprawnienia będą bardziej uniwersalne.
Sprawdziliśmy w kilku źródłach, że operatorzy koparek i innych maszyn i urządzeń budowlanych mogli liczyć w 2021 roku na średnie zarobki brutto w wysokości:
- 5050 zł (4010-6030 zł) operator koparki i
- 4950 zł (4060-6410 zł) operator koparki kołowej wg wynagrodzenia.pl
- 5100 zł wg pracuj.pl
Jak deklarują pracodawcy, operatorzy otrzymują też premie i świadczenia pozapłacowe (np. bony towarowe, ubezpieczenie na życie czy telefon służbowy wykorzystywany do celów prywatnych). Zarobki zwiększają się, gdy praca operatora wymaga wyjazdów na inne budowy.
Więcej pracodawca płaci doświadczonemu operatorowi przy trudniejszych zadaniach budowlanych. To oczywiste, że inne będzie wynagrodzenie np. operatora miniładowarki od obsługującego potężną koparkoładowarkę. Na wysokość zarobków wpływa także wielkość firmy, jej kapitał oraz zasięg prowadzonych projektów budowlanych. Niektórzy operatorzy maszyn inwestują w sprzęt i w ramach własnej działalności wynajmują się na zlecenie.
