Będzie zakaz montażu kotłów gazowych - od kiedy? Czy te, które są w domach trzeba wymienić?
Będzie zakaz montażu kotłów nie tylko węglowych czy olejowych, ale również gazowych. Komisja Europejska chce ograniczenia emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych ze źródeł zainstalowanych w budynkach, a te wytyczne wskazują na wycofanie także kotłów na gaz. Padły też terminy zakazu montażu kotłów gazowych dla nowych budynków i tych modernizowanych. Od kiedy nie można ich montować? Czy jeśli masz już kocioł gazowy, będziesz musiał go wymienić?
Spis treści
- Będzie zakaz montażu kotłów gazowych? Od kiedy?
- Czy trzeba będzie wymieniać kotły gazowe?
- Zakaz dotowania kotłów gazowych
- Zamiast kotłów węglowych i gazowych, pompy ciepła
- Obowiązkowa fotowoltaika!
Parlament Europejski przyjął (14 marca) tzw. dyrektywę budynkową, czyli EPBD (Energy Performance of Buildings Directive). Projekt przewiduje przyspieszenie transformacji energetycznej Europy z powodu nowych uwarunkowań geopolitycznych i sytuacji na rynku paliw. Dokładniej chodzi o charakterystykę energetyczną budynków, której celem ma być zmniejszenie zużycia energii przez budynki, a tym samym emisji gazów cieplarnianych. Decyzje będą miały więc wpływ na wymogi dla budynków. Dyrektywa jeszcze nie obowiązuje, poniższe terminy mogą więc ulec jeszcze zmianie.
Państwa członkowskie zobowiązane są do wprowadzenia przepisów, które pozwolą na zmniejszenie zużycia energii przez budynki. Wiąże się to także z odejściem od spalania pali kopalnych, czyli węgla i gazu. Polski rząd ma zatem zadanie opracować krajowy plan modernizacji domów mieszkalnych, a także budynków użyteczności publicznej. W pierwszej kolejności powinny być termomodernizowane te budynki, które tracą energii najwięcej, aby uchronić ludzi przed ubóstwem energetycznym i wysokimi rachunkami za energię - twierdzi Andrzej Gdula z Polskiego Alarmu Smogowego.
Będzie zakaz montażu kotłów gazowych? Od kiedy?
Projektowane przepisy zakładają, że od 2027 nowo budowane obiekty użyteczności publicznej, a od 2030 wszystkie nowo budowane muszą być zeroemisyjne. Źródła ciepła zainstalowane w budynkach zeroemisyjnych będą musiały wykorzystywać wyłącznie energię odnawialną, co oznacza, że nie będzie dopuszczalne stosowanie paliw pochodzenia kopalnego – ale już np. bioLPG tak. Oznacza to, że montaż kotłów gazowych ma zostać zakazany:
- od 2027 roku w nowych budynkach,
- od 2030 także w tych modernizowanych.
Jeśli przepisy w obecnym kształcie zostaną przyjęte, to ten, kto wybuduje dom w 2027, będzie miał do wyboru jako źródło ciepła sprężarkową (elektryczną) pompę ciepła, absorpcyjną pompę ciepła albo kocioł wykorzystujący gaz pochodzenia odnawialnego (lub instalację hybrydową, pompę i kocioł). Nie będzie mógł wytwarzać natomiast energii cieplnej, spalając paliwa – w tym gazu – pochodzenia kopalnego.
Czy trzeba będzie wymieniać kotły gazowe?
To, że Komisja Europejska chce zakazać sprzedaży i użytkowania kotłów na paliwa kopalne, czyli węglowych, olejowych, ale także kotłów gazowych wywołało nerwowość zwłaszcza u tych użytkowników, którzy zastąpili węgiel gazem, np. w ramach programu Czyste Powietrze.
Dyrektywa EPBD wprowadza od 2027 zakaz sprzedaży kotłów gazowych na potrzeby nowych domów. Z całą pewnością nie należy się obawiać, że jeśli ktoś kocioł gazowy zainstalował, to trzeba go będzie zdemontować. Będzie mógł korzystać z niego w przyszłości, tyle że paliwo, które wykorzystuje w rosnącym stopniu będzie pochodzenia odnawialnego, a nie kopalnego (biometan lub biopropan).
- Ceny węgla 2023. Ile aktualnie kosztuje tona węgla w kopalni, ile w składzie?
- Ceny pelletu 2023. Ile aktualnie płaci się za pellet drzewny? Prognozy
Zakaz dotowania kotłów gazowych
Należy spodziewać się też, że między 2025 a 2027 r. wstrzymane zostanie wsparcie finansowe dla modernizacji źródeł ciepła wykorzystujących paliwa kopalne, w tym gaz. Dotacje zostaną przekierowane na wsparcie instalacji pomp ciepła, ale na ostateczny kształt prawa trzeba jeszcze poczekać. Dlatego, jeśli ktoś rozważa wymianę kotła węglowego na gazowy, modernizację lepiej przeprowadzić wcześniej.
Zamiast kotłów węglowych i gazowych, pompy ciepła
KE chce również przyspieszyć wdrażanie odnawialnych źródeł w sektorze energetycznym, przemyśle, budownictwie, transporcie i zwiększyć jego skalę. W tym celu zaproponowała zmianę celów na 2030 rok – podwyższenie udziału OZE w produkcji energii z 40% do 45%.
Ważną strategią mają być tu inwestycje w rozwój pomp ciepła. Zgodnie z planem do 2026 roku ma działać 20 mln nowych pomp ciepła, a do 2030 aż 60 mln.
Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła szacuje, że w 2022 sprzedało się w Polsce niemal 180 tys. pomp ciepła, choć w 2020 było to ledwie 56 tys. Jak podaje organizacja, w 2023 r. liczba nowych pomp może zbliżyć się w Polsce do prawie 200 tys., a w 2027 aż do 300 tys.
To, że Europa stawia na pompy ciepła i przewiduje wprowadzenie zakazu stosowania urządzeń grzewczych na paliwa kopalne, nie jest tak naprawdę niczym nowym. Kolejne kraje, jak Niemcy (od 2024), Holandia (od 2018), Norwegia, Belgia (od 2025), Francja, Wielka Brytania już wprowadzają zakazy wykorzystywania kotłów gazowych i olejowych w nowych i modernizowanych budynkach.
Obowiązkowa fotowoltaika!
Warto też przypomnieć, że Komisja Europejska w ramach planu REPower EU zaproponowała też wprowadzenie obowiązku montażu paneli fotowoltaicznych na budynkach publicznych i komercyjnych, a nawet domach.
- Od 2026 roku obligatoryjna ma być instalacja fotowoltaiki na wszystkich nowych obiektach publicznych i komercyjnych o powierzchni użytkowej ponad 250 m².
- Od 2027 roku obowiązek ma objąć istniejące budynki publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m².
- Od 2029 obowiązek montażu fotowoltaiki ma objąć wszystkie nowe domy.
