Budowa sieci energetycznej - co mówią przepisy?
Czy zawsze budowa sieci energetycznej oznacza realizację inwestycji celu publicznego i wymagane jest w takim przypadku wydanie decyzji lokalizacyjnej, czy może decyzji o warunkach zabudowy? Praktyczne wyjaśnienie przepisów, wskazówki postępowania oraz orzecznictwo.
Spis treści
- Określenie charakteru planowanej inwestycji
- Kiedy mówimy o interesie publicznym w kontekście sieci energetycznej – co na to przepisy u.p.z.p.?
- Realizacja sieci energetycznej na prywatnym terenie na potrzeby własne
- Związany charakter decyzji o warunkach zabudowy – co to oznacza dla inwestora?
Często zdarza się, że budując sieć energetyczną na potrzeby własne inwestor prywatny zastanawia się, czy realizacja takiego zamierzenia stanowi realizację celu publicznego i czy w związku z tym należy uzyskać wcześniej decyzję o warunkach zabudowy, a może decyzję o lokalizacji celu publicznego? Obowiązujące przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503) – dalej „u.p.z.p.”.
Określenie charakteru planowanej inwestycji
Dokonując analizy przedmiotowego zagadnienia istotne jest właściwe określenie charakteru planowanej inwestycji. Jeżeli inwestycja ta realizować będzie wyłącznie cele prywatne danego inwestora, wówczas nie ma możliwości zakwalifikowania jej jako inwestycji celu publicznego z wszelkimi konsekwencjami płynącymi z tego tytułu.
Jeżeli sieć energetyczna przechodzi przez teren należący do inwestora i związana jest z inwestycją należącą do inwestora, np. związana jest z przedsiębiorstwem produkcyjnym należącym do inwestora, wówczas taka inwestycja stanowić będzie realizację jego prywatnego interesu.
Kiedy mówimy o interesie publicznym w kontekście sieci energetycznej – co na to przepisy u.p.z.p.?
W celu udzielenia jednoznacznej odpowiedzi należy sięgnąć do przepisów u.p.z.p. Ustawodawca wprost zdefiniował pojęcie inwestycji celu publicznego w art. 2 pkt 5 u.p.z.p. – za ustawodawcą należy powtórzyć, że przez inwestycję celu publicznego należy rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 r. poz. 1899).
Natomiast przez interes publiczny należy rozumieć uogólniony cel dążeń i działań, uwzględniających zobiektywizowane potrzeby ogółu społeczeństwa lub lokalnych społeczności, związanych z zagospodarowaniem przestrzennym. W opisywanej sytuacji nie sposób jest przypisać oby tych definicji do stanu faktycznego analizowanej sprawy. Dokonując oceny, czy dane zamierzenie kwalifikuje się do inwestycji realizującej interes publiczny, zawsze warto jest sprawdzić definicje legalne poszczególnych zagadnień i przez ich pryzmat udzielić jednoznacznej odpowiedzi.
Realizacja sieci energetycznej na prywatnym terenie na potrzeby własne
W takich okolicznościach należy jednoznacznie wskazać, że mimo iż generalnie realizacja sieci energetycznej może być mylnie kojarzona z realizacją celu publicznego, to w tak opisanym stanie faktycznym, stanowi realizację wyłącznie prywatnego interesu inwestora.
W związku z powyższym niezbędne będzie uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy (decyzji potocznie nazywanej jako DWZ lub WZ). Wyjaśnić należy, że uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy będzie konieczne dopiero w sytuacji, gdy na analizowanym terenie nie ma obowiązującego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Z praktycznego punktu widzenia uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy jest co do zasady procesem łatwiejszym, aniżeli uzyskanie decyzji o lokalizacji celu publicznego ze względu na ograniczone obowiązki ciążące na inwestorze w zakresie przedkładania dokumentów etc.
Związany charakter decyzji o warunkach zabudowy – co to oznacza dla inwestora?
W tym miejscu należy wskazać, że decyzja o warunkach zabudowy dla budowy sieci energetycznej ma charakter decyzji związanej, nie zaś decyzją uznaniową. O tym co to w praktyce oznacza dla inwestora, wypowiedział się skład orzekający w orzeczeniu: „Decyzja o warunkach zabudowy jest aktem administracyjnym związanym, a nie decyzją uznaniową. Oznacza to, że organ administracji publicznej nie działa w warunkach uznania administracyjnego, a rozstrzygnięcie podejmowane po przeprowadzeniu postępowania jest warunkowane całkowicie ustalonym stanem faktycznym i przepisami prawa.
Organ właściwy do wydania decyzji o warunkach zabudowy jest zobowiązany do pozytywnego rozstrzygnięcia, jeśli projektowana inwestycja czyni zadość wszystkim wynikającym z prawa warunkom, a obowiązek odmowy ma tylko wówczas, gdy inwestycja ta nie spełnia choćby jednej ustawowej przesłanki z art. 61 ust. 1 u.p.z.p.” – tak wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 25 stycznia 2023 r. sygn. akt: II SA/Po 704/22.
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503).
