Czy będzie (bezpieczne) EURO 2012?
Zmiana rządu spowodowała kolejne zmiany na stanowiskach ministrów odpowiedzialnych za budownictwo. Zapowiadane włączenie Ministerstwa Budownictwa do Ministerstwo Infrastruktury brzmi jak zapowiedź petryfikacji stanu permanentnego odsuwania wymaganych zmian w Prawie budowlanym. Zapewne nowy minister będzie się najpierw wdrażał, co miejmy nadzieję nie będzie trwało długo. Czas upływa...
... i istnieje coraz większe prawdopodobieństwo, że pierwsza obietnica nowego premiera będzie wielką porażką. Porażką wynikającą z niemożliwości dokonania zmiany warunków technicznych, jakim odpowiadają budynki ich usytuowanie. Do jednej z takich zmian powyższego rozporządzenia, na jakie oczekuje środowisko, należy określenie zasad działania dźwiękowych systemów ostrzegawczych. Aktualnie, z powodu braku jasnych zasad technicznych działania obowiązkowego DSO w obiektach, problemy z odbiorem ma Terminal nr II na warszawskim Okęciu. Sytuacja dla obiektów, które są przygotowywane na EURO 2012 jest o tyle istotna, że istnieje duża rozbieżność między wymaganiami polskiego Prawa budowlanego a wymaganiami UEFA co do działania systemów rozgłoszeniowych (public address systems) związanych z bezpieczeństwem osób. W dokumencie opracowanym przez UEFA "UEFA European Football Champion Final Tournament 2012: Phase I Bid Requirements" czytamy, że systemy PA mają być wykonane zgodnie z najnowszą wiedzą (state of the art). W takim przypadku powstaje pytanie, co na terenie Polski jest najnowszą wiedzą z zakresu systemów rozgłoszeniowych, związanych z szeroko pojętym bezpieczeństwem osób w obiektach. Do rozwiązania jest również różnica między system PA a wymaganymi w Polsce dźwiękowymi systemami ostrzegawczymi alarmu przeciwpożarowego.
W polskich warunkach stosowanie systemów rozgłoszeniowych nie jest zależne od liczby osób w budynku lub obiekcie budowlanym, lecz od wymiarów obiektu i stref ogniowych. Istnienie dobrych zasad zapisanych w Prawie budowlanym jest istotne dla zaprojektowania, wykonania i odbioru obiektów na EURO 2012, nie tylko stadionów, ale również takich obiektów jak porty lotnicze, dworce kolejowe czy obiekty hotelowe. Aktualnie w Prawie o ochronie przeciwpożarowej stawia się wymagania stosowania systemów DSO tworzonych w oparciu o warunki techniczne nieistniejące w przepisach budowlanych. Sposobem łatwego wprowadzenia warunków technicznych dla dźwiękowych systemów ostrzegawczych jest przywołanie normy jako wiedzy technicznej w akcie wyższego rzędu, jakim jest rozporządzenia ministra ds. budownictwa w dokumencie określającym warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Ten problem techniczny mogłaby rozwiązać w Polsce ustanowiona norma PN-EN 60849:2001 Dźwiękowe systemy ostrzegawcze. Jednak z dniem 24.08.2007 została ona wycofana w Komitecie ISO (International Ogranization for Standarization), a procedura wycofania w Polskim Komitecie Normalizacji nastąpi niebawem. Wprowadzenie w zapisach aktu wyższego rzędu, jakim jest rozporządzenie, obowiązku stosowania wycofanej normy jest nieprawidłowością, a już na pewno nie koresponduje z wymaganiami UEFA zdefiniowanymi słowami "state of the art".
Wymagania posiadania sprawnego systemu rozgłoszeniowego związanego z bezpieczeństwem osób dotyczyć będą obiektów finansowanych z budżetu Państwa. Zgodnie z wymaganiami UEFA systemy PA będą musiały być zainstalowane na obiektach wymienionych w Rozporządzeniu Rady Ministrów z 12 października 2007 r. w sprawie wykazu przedsięwzięć EURO 2012 (Dz. U. z dnia 19 października 2007 r.). Do nich zaliczają się główne stadiony (Stadion Narodowy w Warszawie, Stadion Miejski w Poznaniu, "Arena Bałtycka" w Gdańsku, stadion przy ul. Drzymały we Wrocławiu) i stadiony rezerwowe ("WISŁA" w Krakowie, Stadion Śląski w Chorzowie) oraz Centrum Handlowe w Warszawie.
Powstała sytuacja odkrywa również kolejną słabość polskiego budownictwa, jaką jest uznaniowość odbiorów budynków i obiektów oraz tego, co znaczy bezpieczeństwo. W przypadku budynków nie będących obiektami użyteczności publicznej, a w szczególności prywatnymi, odbiór jest wynikiem ustaleń stron. W przypadku obiektów, gdzie wymagane jest uzyskanie bezpieczeństwa uznaniowość odbioru obiektu jest niedopuszczalną sytuacją. Miejmy nadzieję, że powyższe problemy techniczne nie spowodują zwielokrotnionej powtórki z Terminalu II portu lotniczego Okęcie w Warszawie, który to nie zostanie otwarty dopóty, dopóki państwo polskie nie stworzy podstawy prawnej do odbioru obiektu i wydania pozwolenia na użytkowanie, jaką są warunki techniczne obowiązkowych dźwiękowych systemów ostrzegawczych związanych z bezpieczeństwem osób.