Czy studia wliczają się do emerytury? Ile lat studiów wlicza się do stażu pracy?
Ile lat się liczy do emerytury za studia? Staż pracy w kontekście prawa i wysokości emerytury wciąż budzi zainteresowanie wielu osób także dlatego, że wiedza na ten temat jest niewielka. W obecnych dynamicznych czasach studia mogą mieć różny kształt i formę, ponadto często łączone są z pracą. Wyjaśniamy więc, czy studia wliczają się do emerytury i lat pracy? Jak okres studiów wpływa na wysokość przyszłej emerytury.
Spis treści
- Jaki staż pracy trzeba mieć dla celów emerytalnych?
- Czy studia wliczają się do emerytury? Ile lat?
- Staż dla emerytury: studia i praca
- Staż i emerytura: do czego jest potrzebny
Obecnie staż pracy ważny jest głównie pod kątem ustalania kapitału początkowego – w przypadku osób, które dotąd nie wystąpiły do ZUS o jego ustalenie – albo zagwarantowania sobie świadczenia na poziomie minimalnej emerytury, czyli obecnie 1780,96 zł.
Jaki staż pracy trzeba mieć dla celów emerytalnych?
Przy ustalaniu stażu emerytalnego – niezależnie od tego w jakim celu będzie on wykorzystywany – obowiązują jednakowe zasady.
Po pierwsze – dla kobiet wynosi on 20 lat, a dla mężczyzn – 25 lat.
Po drugie – jest on ustalany według innych zasad niż staż pracy dla celów płatnego urlopu wypoczynkowego, ustawowego okresu wypowiedzenia umowy o pracę, prawa do premii jubileuszowej czy nawet odprawy emerytalnej.
Po trzecie – na staż pracy dla celów emerytury składają się okresy składkowe i nieskładkowe. Jak sama nazwa sugeruje, pierwsze to okresy czasu, w którym płacone były składki na ubezpieczenie emerytalne (choć samo płacenie takich składek nie zawsze dodaje stażu emerytalnego), drugie – gdy składka emerytalna płacona co prawda nie była, ale jakieś „wyższe racje” przemawiają za tym, by w stażu emerytalnym je uwzględniać.
Zasady ustalania okresów składkowych i bezskładkowych są bardzo szczegółowo uregulowane w przepisach. Ponadto obowiązuje ogólna zasada, że w ustalonym finalnie stażu emerytalnym można uwzględnić okres bezskładkowy stanowiący maksymalnie 1/3 okresów składkowych. Na cztery lata bezskładkowe musi więc przypadać osiem lat składkowych; jeśli przypadnie mniej, choć udokumentujemy cztery lata składkowe, w stażu uwzględni się proporcjonalnie mniej tego okresu.
Czy studia wliczają się do emerytury? Ile lat?
Zgodnie z przepisami emerytalnymi, do okresów bezskładkowych zalicza się:
- okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów; dla ich udokumentowania niezbędne jest zaświadczenie uczelni potwierdzające fakt ukończenia studiów, okres ich trwania i programowy wymiar studiów albo dyplom, jeżeli studia zostały zakończone jego uzyskaniem, a z dyplomu tego wynika okres trwania i programowy wymiar studiów;
- okresy studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu – udokumentowane zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia;
- okresy asystenckich studiów przygotowawczych – dokumentem potwierdzającym jest zaświadczenie wydane przez jednostkę prowadzącą studia.
Staż dla emerytury: studia i praca
Coraz częstszym zjawiskiem jest łączenie studiów z pracą. I to w różnych wariantach. Pracujący podejmują studia. Studenci – studiujący stacjonarnie, wieczorowo czy zaocznie – jednocześnie pracują. Inni tylko dorabiają w krótkich okresach, np. w wakacje. Na tę mozaikę zresztą można by nałożyć wiele innych opcji.
Dla stażu emerytalnego nie ma to znaczenia bowiem obowiązuje ogólna zasada, że wlicza się do niego albo pracę albo studia – nie sumuje się tych okresów, nawet gdy biegną równolegle.
Jednak to sam zainteresowany wybiera czy ZUS ma mu zaliczyć do okresów składkowych okresy pracy na etacie czy do okresów bezskładkowych czas studiów.
Oczywiście inna rzecz to same składki – one zawsze powiększają konto i subkonto ZUS, na podstawie zawartości którego wyliczana będzie przyszła emerytura – nawet wtedy gdy z jakichś względów ostatecznie zdecydujemy, że w stażu emerytalnym, z dwóch do wyboru, uwzględnić chcemy okres studiów jako okres bezskładkowy.
Staż i emerytura: do czego jest potrzebny
Jak już o tym pisaliśmy, staż 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn jest warunkiem niezbędnym – jako drugi do spełnienia poza osiągnięciem ustawowego wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn – dla osób wnioskujących o emeryturę w starym systemie, czyli urodzonych do końca 1948 roku.
Dla osób, które urodziły się od 1 stycznia 1949 roku, staż emerytalny ma znaczenie w dwóch przypadkach:
- jeśli pracowały lub płacone były za nie składki emerytalne do ZUS przed 1999 rokiem i w związku z tym mają prawo do ustalenia tak zwanego kapitału początkowego,
- by zagwarantować sobie prawo do emerytury w minimalnej wysokości, co ważne jest dla osób, które mają zgromadzone w formie kapitału początkowego i na koncie oraz subkoncie ZUS niezbyt wysokie kwoty, co sprawi, że wyliczona z niego emerytura będzie niższa niż minimalna – 1780,96 zł obecnie.
Może zainteresuje cię też:
