Czy urlop macierzyński wlicza się do stażu pracy do emerytury?
Dla osób przechodzących na emeryturę według starego systemu udokumentowanie odpowiedniego stażu pracy jest jednym z warunków do spełnienia, aby otrzymywać emeryturę. W nowym systemie staż pracy jest ważny przy obliczaniu kapitału początkowego i zagwarantowania sobie emerytury w minimalnej wysokości. Czy do tego stażu wlicza się urlop macierzyński?
Spis treści
- Urlop macierzyński: dla kogo i ile trwa
- Zasiłek macierzyński: co z ubezpieczeniem emerytalnym
- Urlop macierzyński – emerytura w starym systemie
- Urlop macierzyński w kapitale początkowym
- Urlop macierzyński a staż pracy dla nowej emerytury
Według obecnie obowiązujących przepisów z urlopu macierzyńskiego może korzystać nie tylko matka, ale – z części takich dni wolnych od pracy – także ojciec. W obu przypadkach zasady uwzględniania urlopu macierzyńskiego w stażu pracy dla celów emerytalnych są takie same.
Urlop macierzyński: dla kogo i ile trwa
Urlop macierzyński to obowiązkowy urlop, który przysługuje każdej pracownicy, która urodziła dziecko bez względu na rodzaj umowy o pracę, na podstawie której jest zatrudniona. Długość urlopu macierzyńskiego zależy od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie i wynosi:
- 20 tygodni - w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni - w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodni - w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni - w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni - w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego.
Jeżeli pracownica nie korzystała z urlopu macierzyńskiego przed porodem to urlop macierzyński rozpoczyna w dniu porodu. Tydzień urlopu macierzyńskiego odpowiada 7 dniom liczonym od pierwszego dnia tego urlopu.
Po porodzie matka musi obowiązkowo wykorzystać 14 tygodni urlopu. Może zrezygnować z pozostałych 6 tygodni urlopu i powrócić do pracy, pod warunkiem, że pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik:
- ojciec wychowujący dziecko;
- albo ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
W takim przypadku pracownica składa pracodawcy wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej w sprawie rezygnacji z korzystania z części urlopu macierzyńskiego w terminie nie krótszym niż 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownicy.
Wyżej wymienionej części urlopu macierzyńskiego, pracodawca udziela, odpowiednio, pracownikowi – ojcu wychowującemu dziecko albo pracownikowi – innemu członkowi najbliższej rodziny, na jego wniosek w postaci papierowej lub elektronicznej, składany w terminie nie krótszym niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z części urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika – ojca wychowującego dziecko albo pracownika – innego członka najbliższej rodziny.
Zasiłek macierzyński: co z ubezpieczeniem emerytalnym
Za okres urlopu macierzyńskiego przysługuje zasiłek macierzyński w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.
Zasiłek macierzyński jest objęty obowiązkowymi składkami na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. Obowiązek oskładkowania zasiłku ciąży na płatniku – pracodawcy, zleceniodawcy, itp. a całość składek jest finansowana z budżetu państwa.
To sprawia, że okres przebywania na urlopie macierzyńskim jako tak zwany okres składkowy w całości wlicza się do stażu pracy dla celów emerytalnych.
Urlop macierzyński – emerytura w starym systemie
Emerytura w starym systemie dotyczy osób urodzonych do 31 grudnia 1948 r. Zdecydowana większość uprawnionych do świadczenia w tym trybie jest już z pewnością na emeryturze, dla porządku jednak wyjaśnijmy jak jest z wliczaniem do stażu emerytalnego urlopów macierzyńskich w starym systemie, zwłaszcza, że by być uprawnionym do emerytury według tego trybu trzeba nie tylko osiągnąć ustawowy wiek emerytalny – 60 lat kobiety, 65 lat mężczyźni, ale dodatkowo mieć odpowiedni staż pracy.
Ten staż niezbędny do udokumentowania, by otrzymać emeryturę to 20 lat – kobiety i 25 lat – mężczyźni.
Okres urlopu macierzyńskiego w starym systemie w całości wlicza się do stażu pracy dla emerytury i to jako okres składkowy.
Urlop macierzyński w kapitale początkowym
Osoby urodzone od 1 stycznia 1949 roku przechodzą na emeryturę według zasad obowiązujących od 1999 roku. Oznacza to, że nabywają prawo do emerytury wyłącznie po spełnieniu jednego warunku – osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego czyli 60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni.
By otrzymać emeryturę po złożeniu wniosku wystarczy wcześniej płacić składkę na ubezpieczenie emerytalne. Oczywiście jeśli okres płacenia składek, a więc i staż pracy, było odpowiednio krótkie, emerytura będzie groszowa. Jednak staż pracy nie warunkuje prawa do niej.
Natomiast staż pracy: 20 lat kobiety i 25 lat mężczyźni daje gwarancję otrzymywania emerytury w gwarantowanej minimalnej wysokości – aktualnie 1 588,44 zł.
Dodatkowo dla osób, które pracowały przed 1 stycznia 1999 r. lub były objęte składkami emerytalnymi z innego tytułu ZUS ustala tak zwany kapitał początkowy. Ten kapitał plus suma na koncie emerytalnym ZUS i ewentualnie subkoncie ZUS, po zsumowaniu, są podstawą do wyliczenia wysokości emerytury.
W pewnym uproszczeniu można stwierdzić, że kapitał początkowy jest wyliczany na zbliżonych zasadach co emerytura w starym systemie. Podobnie też okres urlopu macierzyńskiego jest uznawany jako okres składkowy dla celów ustalenia kapitału początkowego.
Urlop macierzyński a staż pracy dla nowej emerytury
Jak już o tym była mowa, dla wszystkich osób opłacających składki emerytalne od 1 stycznia 1999 r. staż pracy jest ważny wyłącznie dla zagwarantowania sobie emerytury w minimalnej gwarantowanej wysokości, obowiązującej w dniu przyznania emerytury i dalej waloryzowanej co roku 1 marca. Obecnie jest to 1 588,44 zł.
Na tę gwarancję mogą liczyć zarówno osoby, które z racji aktywności przed 1999 r. mają ustalany kapitał początkowy, jak i te, które mają kapitały zgromadzone tylko ze składek od 1999 r., a więc na koncie i subkoncie ZUS.
Urlop macierzyński takich osób jest wliczany do stażu potrzebnego dla zagwarantowania sobie minimalnej emerytury. I to jako okres składkowy – to ważne, bo na ogólny staż pracy dla celów emerytalnych okresy nieskładkowe są limitowane; nie wlicza się z ich tytułu do stażu więcej niż 1/3 sumy okresów składkowych.
Co ważne, z kolei otrzymywany w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim zasiłek macierzyński, jako świadczenie objęte obowiązkową składką ZUS w całości pokrywaną z budżetu państwa, w odpowiednich procentach zwiększa kwoty zgromadzone na koncie i subkoncie ZUS, co w przyszłości da odpowiednio wyższą wysokość emerytury.
