Dofinansowanie NFOŚiGW na inwestycje wodne. Ruszyły nabory wniosków do programów, które mają przeciwdziałać skutkom zmian klimatu

Zobacz galerię 7 zdjęć

Autor: Wody Polskie

1,2 mld zł – taką kwotę Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczy na dofinansowanie inwestycji wodnych. Chodzi o przeciwdziałanie katastrofom i klęskom związanym z tym żywiołem.

Spis treści

1. Dofinansowanie na infrastrukturę wodną od NFOŚiGW
2. Dofinansowanie na urządzenia wodne – jaki priorytet?
3. Renaturyzacja obszarów zurbanizowanych
4. Renaturyzacja – jakie projekty?
5. Fundusze na adaptację Polski Wschodniej do zmian klimatu
6. Jesienne nabory z FEnIKS - pierwszeństwo dla środowiska

Dofinansowanie inwestycji wodnych pochodzi z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko (FEnIKS) 2021-2027 w ramach działania FEnIKS, 2.4 Adaptacja do zmian klimatu, zapobieganie klęskom i katastrofom. To doskonała wiadomość w kontekście wrześniowej powodzi. Pomoc finansowa pomoże w odbudowie terenów popowodziowych a także być może zapobiegnie w wielu rejonach powodziom w przyszłości.

Dofinansowanie na infrastrukturę wodną od NFOŚiGW

Od 30 września 2024 r. do 31 marca 2025 r. będzie trwał nabór wniosków na budowę, rozbudowę lub remont urządzeń wodnych. Potrzeby w tym zakresie są ogromne szczególnie na obszarach dotkniętych tegoroczną powodzią. Ten rodzaj dofinansowania jest skierowany do Wód Polskich i Urzędów Morskich. Oba przedsiębiorstwa państwowe mogą starać się o dofinansowanie wytypowanych wcześniej do realizacji projektów. Pod ich zarządem znajduje się wiele obiektów, które dla zapewnienia bezpieczeństwa wymagają ciągłego dozoru, napraw i remontów. Jest także wiele do zrobienia w zakresie poprawy bezpieczeństwa na wypadek powodzi czy suszy i być może dzięki znacznym środkom finansowym będzie możliwe urzeczywistnienie planów budowy czy modernizacji urządzeń wodnych.

Dofinansowanie na urządzenia wodne – jaki priorytet?

NFOŚiGW przewiduje udzielenie dofinansowania na różnego typu projekty, dzięki którym będzie można zapobiec katastrofom klimatycznym lub przynajmniej zminimalizować ich skutki. Przedmiotem inwestycji mogą być m.in. zbiorniki suche do redukcji fali powodziowej chroniące tereny zurbanizowane, zbiorniki wodne małej retencji o pojemności do 5 mln m³ oraz modernizacja istniejących zbiorników wodnych. Oprócz tego szansę dotacji mają przekształcenia terenu pod budowę kanałów, polderów i wrót przeciwpowodziowych. Do projektów, które mogą zostać zgłoszone w naborze są m.in. przebudowa wałów Odry i Wisły. Projekty muszą być zgodne z założeniami przepisów unijnych i krajowych dotyczących ochrony przyrody i adaptacji do zmian klimatu. Na te wszystkie cele NFOŚiGW przeznacza 1 mld zł.

• Zbiornik przeciwpowodziowy na Wiśle będzie większy od Raciborza Dolnego. Wody Polskie planują budowę ogromnego polderu niedaleko Krakowa

Renaturyzacja obszarów zurbanizowanych

Od 30 września 2024 r. do 30 września 2025 r. trwa nabór wniosków w ramach działania FEnIKS 2.4.4 Renaturyzacja przekształconych cieków wodnych i obszarów zależnych od wód. Dotacje z tego tytułu mogą otrzymać Wody Polskie. Dzięki temu będą mogły zostać urzeczywistnione projekty, które przywrócą naturze część jej utraconych terenów. To mogą być różnego typu działania, dzięki którym poprawi się ochrona przed skutkami ekstremalnych zjawisk pogodowych wywołanych zmianami klimatu.

Renaturyzacja – jakie projekty?

Terenów położonych w sąsiedztwie różnego typu cieków wodnych i jezior jest w Polsce bardzo wiele. Znaczna część z nich została przekształcona przez człowieka do różnych celów. Dofinansowane mogą zostać inwestycje, których efektem będzie przywrócenie ciągłości ekologicznej cieków, zwiększanie retencji dolinowej czy przywrócenie zdolności wód do samooczyszczania. Zadania mogą skupiać się także na odtwarzaniu stref wzdłuż cieków i mokradeł oraz poprawę warunków wodnych torfowisk. Na ten cel NFOŚiGW przeznaczyło 221 mln zł.

• Zbiornik Racibórz na Odrze nie jest jedyny. Rzeka ma naturalne zbiorniki retencyjne – jeden z największych leży u ujścia Warty

Fundusze na adaptację Polski Wschodniej do zmian klimatu

30 września 2024 r. NFOŚiGW ogłosił drugi nabór wniosków w ramach działania 2.2  Adaptacja do zmian klimatu z programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) 2021-2027. Celem programu jest przygotowanie miast na skutki zmian klimatu np. ekstremalne opady, błyskawiczne powodzie, wysokie temperatury czy susze. Budżet naboru na proekologiczne inwestycje wynosi 250 mln zł. Maksymalny poziom dofinansowania projektu wynosi 85 proc. O te środki mogą występować średnie miasta i uzdrowiska z województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego oraz mazowieckiego regionalnego. W ramach pierwszej edycji naboru przyznano 136,2 mln zł dofinansowania z FEPW na realizację proekologicznych inwestycji w 12 miastach.

Jesienne nabory z FEnIKS - pierwszeństwo dla środowiska

Warto przypomnieć o datach jesiennych naborów wniosków w ramach programu FEnIKS:

• 16 września 2024 r. rozpoczął się nabór Opracowanie i aktualizacja dokumentów strategicznych/ planistycznych, skierowany do Ministerstwa Infrastruktury i PGW Wody Polskie. Budżet naboru to 8 mln zł.
• 30 września 2024 r. ruszył naborów w ramach działania 2.4 Rozwój Bazy wiedzy o zmianach klimatu i adaptacji do nich.  Beneficjentem jest Instytut Ochrony Środowiska. Budżet naboru to 10 mln zł.
• 1 października 2024 r. rozpocznie się nabór w ramach działania 1.5 Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury typ projektu: Monitoring przyrody, powietrza i hałasu, skierowany do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. Budżet naboru to 110 mln zł.

źródło: NFOŚiGW

10 największych zapór wodnych w Polsce

Zobacz galerię 10 zdjęć

Autor: Dariusz Jędrzejewski

Zapora w Solinie: 472 mln m3

Dariusz Jędrzejewski