Dyrektywa MCP. Czego dotyczy europejska Dyrektywa MCP?
Dyrektywa MCP, czyli Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2015/2193 z 25 listopada 2015 , dotyczy ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze średnich obiektów energetycznego spalania. Implementacja Dyrektywy MCP do polskiego prawodawstwa nastąpiła w 2018 roku.
Co zawiera Dyrektywa MCP?
Dyrektywa MCP określa normy emisji trzech rodzajów zanieczyszczeń powietrza:
- dwutlenku siarki (SO2)
- tlenków azotu (NOx)
- cząstek stałych (pyłów)
dla tzw. średnich obiektów energetycznego spalania (Medium Combustion Plants – MCP).
MCP to obiekty o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW i większej niż 50 MW. Dyrektywa MCP uzupełnia już obowiązujące normy dotyczące dopuszczalnych wielkości emisji dla dużych obiektów energetycznego spalania, których moc cieplna wynosi więcej niż 50 MW (LCP).
Wielkości emisji wprowadzone Dyrektywą MCP są znacznie ostrzejsze niż standardy obowiązujące dotąd w Polsce. Dla przykładu, przed Dyrektywą MCP standard emisji dwutlenku siarki ze spalania węgla kamiennego dla źródeł istniejących o mocy poniżej 50 MW był ustalony na poziomie 1500 mg/Nm3, obecny poziom to 1100 mg/Nm3 dla źródeł do 20 MW i 400 mg/Nm3 dla źródeł powyżej 20 MW.
Nowe obiekty MCP muszą przestrzegać nowych standardów emisji już od 20 grudnia 2018, ale istniejące instalacje o mocy większej niż 5 MW mają na dostosowanie do nowych standardów emisyjnych czas do 1 stycznia 2025, a te o mocy do 5 MW do 1 stycznia 2030.
Dopuszczalne wielkości emisji w Dyrektywie MCP
Poniżej tabele dla dopuszczalnych wielkości emisji dla istniejących MCP ≤ 5MW od 2030 roku.
Dopuszczalne wielkości emisji (mg/Nm3) dla istniejących średnich obiektów energetycznego spalania, o nominalnej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW i nie większej niż 5 MW, innych niż silniki i turbiny gazowe od 2030 roku
| zanieczyszczenie | biomasa stała | inne paliwa stałe | olej napędowy | paliwa ciekłe inne niż olej napędowy | gaz ziemny | paliwa gazowe inne niż gaz ziemny |
| SO2 | 200 (1) (2) | 1100 | – | 350 | – | 200 (3) |
| NOx | 650 | 650 | 200 | 650 | 250 | 250 |
| pył | 50 | 50 | – | 50 | – | – |
(1) Ta wielkość nie ma zastosowania do obiektów opalanych wyłącznie drewnianą biomasą stałą.
(2) 300 mg/Nm3 w przypadku obiektów opalanych słomą.
(3) 400 mg/Nm3 w przypadku niskokalorycznych gazów koksowniczych w hutnictwie żelaza i stali.
Dopuszczalne wielkości emisji (mg/Nm3) dla istniejących średnich obiektów energetycznego spalania, o nominalnej mocy cieplnej większej niż 1 MW, innych niż silniki i turbiny gazowe od 2025 roku
| zanieczyszczenie | biomasa stała | inne paliwa stałe | olej napędowy | paliwa ciekłe inne niż olej napędowy | gaz ziemny | paliwa gazowe inne niż gaz ziemny |
| SO2 | 200 (1)(2) | 400 (3) | – | 350 (4) | – | 35 (5)(6) |
| NOx | 650 | 650 | 200 | 650 | 200 | 250 |
| pył | 30 (7) | 30 | – | 30 | – | – |
(1) Ta wielkość nie ma zastosowania do obiektów opalanych wyłącznie drewnianą biomasą stałą.
(2) 300 mg/Nm3 w przypadku obiektów opalanych słomą.
(3) 1100 mg/Nm3 w przypadku obiektów o nominalnej mocy cieplnej większej niż 5 MW i nie większej niż 20 MW.
(4) Do 1 stycznia 2030 – 850 mg/Nm3 w przypadku obiektów o nominalnej mocy cieplnej większej niż 5 MW i nie większej niż 20 MW, opalanych ciężkim olejem opałowym.
(5) 400 mg/Nm3 w przypadku niskokalorycznych gazów koksowniczych i 200 mg/Nm3 w przypadku niskokalorycznych gazów wielkopiecowych w hutnictwie żelaza i stali.
(6) 170 mg/Nm3 w przypadku biogazu.
(7) 50 mg/Nm3 w przypadku obiektów o nominalnej mocy cieplnej większej niż 5 MW i nie większej niż 20 MW.
Dopuszczalne wielkości emisji (mg/Nm3) dla nowych średnich obiektów energetycznego spalania, innych niż silniki i turbiny gazowe, od 2018 roku
| zanieczyszczenie | biomasa stała | inne paliwa stałe | olej napędowy | paliwa ciekłe inne niż olej napędowy | gaz ziemny | paliwa gazowe inne niż gaz ziemny |
| SO2 | 200 (1) | 400 | – | 350 (2) | – | 35 (3)(4) |
| NOx | 300 (5) | 300 (5) | 200 | 300 (6) | 100 | 200 |
| pył | 20 (7) | 20 (7) | – | 20 (8) | – | – |
(1) Ta wielkość nie ma zastosowania do obiektów opalanych wyłącznie drewnianą biomasą stałą.
(2) Do s stycznia 2025 – 1700 mg/Nm3 w przypadku obiektów należących do SIS (małe systemy wydzielone) lub MIS (mikrosystemy wydzielone).
(3) 400 mg/Nm3 w przypadku niskokalorycznych gazów koksowniczych i 200 mg/Nm3 w przypadku niskokalorycznych gazów wielkopiecowych w hutnictwie żelaza i stali.
(4) 100 mg/Nm3 w przypadku biogazu.
(5) 500 mg/Nm3 w przypadku obiektów o całkowitej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW i nie większej niż 5 MW.
(6) Do 1 stycznia 2015 - 450 mg/Nm3 w przypadku spalania ciężkiego oleju opałowego zawierającego od 0,2-0,3% N oraz 360 mg/Nm3 zawierającego mniej niż 02,% N w odniesieniu do obiektów należących do SIS lub MIS.
(7) 50 mg/Nm3 w przypadku obiektów o całkowitej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW i nie większej niż 5 MW; 30 mg/Nm3 w przypadku obiektów o nominalnej mocy cieplnej większej niż 5 MW i nie większej niż 20 MW.
(8) 50 mg/Nm3 przypadku obiektów o całkowitej mocy cieplnej nie mniejszej niż 1 MW i nie większej niż 5 MW.
Dyrektywa MCP włączona do polskiego prawa
Ustalenia Dyrektywy MCP zostały wprowadzone do ustawy o ochronie środowiska (Prawo ochrony środowiska), włącznie z wariantami derogacji (uchylenie części normy prawnej lub zastąpienie jej nową). Dla uzyskania derogacji ciepłowniczej trzeba przedłożyć właściwemu organowi wskazane w przepisach dokumenty potwierdzające spełnienie warunków derogacji do dnia 1 stycznia 2024. Jeżeli organ uzna warunki za spełnione, dla danego źródła w przedziale 1 stycznia 2025 roku – 31 grudnia 2029 będą miały zastosowanie łagodniejsze wielkości dopuszczalnej emisji. Nowelizacja polskich przepisów przewiduje też procedurę dostosowania pozwoleń emisyjnych do warunków wynikających z derogacji (nie przewidziano derogacji dla źródeł zasilanych biomasą).
Obiekty MCP podlegają obowiązkowi uzyskania pozwoleń i rejestracji :
- nowe – od dnia przekazania do użytkowania,
- istniejące o nominalnej mocy cieplnej większej niż 5 MW – od 1 stycznia 2024,
- istniejące o nominalnej mocy cieplnej nie większej niż 5 MW – od 1 stycznia 2029.
Właściwy organ prowadzi rejestr zawierający informacje o każdym średnim obiekcie energetycznego spalania i udostępnia publicznie informacje zawarte w rejestrze.
Jakich obiektów nie dotyczy Dyrektywa MCP?
Dyrektywa MCP nie obejmuje obiektów:
- wyłączonych przedmiotowo na mocy dyrektywy 2010/75/UE (IED) – ta dyrektywa określa zasady dotyczące zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom powstającym w wyniku działalności przemysłowej oraz zasady dotyczące kontroli tych zanieczyszczeń. Dyrektywa odnosi się do dużych obiektów tzw. energetycznego spalania, do których można zaliczyć zarówno elektrownie, spalarnie, jak i instalacje wykorzystywane w procesach przemysłowych (np. produkcja cementu czy stali);
- o nominalnej mocy cieplnej 1 MW-5 MW eksploatowanych na terenie gospodarstwa rolnego, w których jest spalany wyłącznie nieprzetworzony obornik pochodzący od drobiu, o którym mowa w rozporządzenia (WE) nr 1069/2009;
- o nominalnej mocy cieplnej 1 MW-50 MW: w których gazowe produkty spalania są wykorzystywane bezpośrednio w gazowym ogrzewaniu pomieszczeń w celu poprawy warunków pracy; w których są spalane wyłącznie lub w połączeniu z innymi paliwami paliwa rafineryjne w celu wytwarzania energii w rafineriach ropy naftowej lub rafineriach gazu; stosowanych w krematoriach.
