Nierejestrowana działalność gospodarcza 2023 - limit dla biznesu bez rejestracji i składek ZUS? Jak założyć działalność nierejestrowaną?

Działalność nierejestrowana od lipca 2023 ma nowy limit! Chodzi o limit miesięcznym przychodów, do którego można taką działalność nierejestrowaną, czyli bez rejestracji i odprowadzania składek ZUS prowadzić. O jaki limit dla działalności nierejestrowanej chodzi? Jest on wyższy!

Spis treści

1. Działalność nierejestrowana 2023 - jaki limit, czyli ile można zarobić?
2. Działalność bez składek ZUS i wpisu do ewidencji
3. Małe przychody nie zawsze zwalniają z obowiązku rejestracji firmy
4. Działalność gospodarcza bez rejestracji: jakie obowiązki?

Już teraz można prowadzić działalność gospodarczą i nawet wystawiać z tego tytułu rachunki lub faktury i nie płacić obowiązkowych składek ZUS, ale miesięczny przychód z takiego biznesu nie może być wyższy niż połowa minimalnego wynagrodzenia. UWAGA, od lipca 2023 ten limit poszedł w górę!

Działalność nierejestrowana 2023 - jaki limit, czyli ile można zarobić?

Zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw z br. w poz. 83, w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 i 641) w art. 5 ust. 1 otrzymał brzmienie: „1. Nie stanowi działalności gospodarczej działalność wykonywana przez osobę fizyczną, której przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207), i która w okresie ostatnich 60 miesięcy nie wykonywała działalności gospodarczej.”.

Z kolei zgodnie z art. 24 tej ustawy limit zmienił się od 1 lipca 2023, bo wszedł w życie przywołany przepis art. 14. Oznacza to, że w pierwszej połowie 2023 nierejestrowaną działalność można było prowadzić tylko do wysokości 1745 zł miesięcznie. Natomiast od 1 lipca 2023 - do 2700 zł, ponieważ jednocześnie wzrosła i płaca minimalna (do wysokości 3600 zł) i limit.

• Płaca minimalna 2023 - ile na rękę w tym roku? Kolejna podwyżka w lipcu!

Przeczytaj: Koniec pieczątek, a kontrola musi z góry uprzedzić jakie dokumenty sprawdzi i jakich informacji zażąda - nowy pakiet ułatwień w biznesie

Działalność bez składek ZUS i wpisu do ewidencji

To ważna wiadomość dla osób, które dorabiają do pensji w formie np. drobnych napraw u klientów, projektowania, korepetycji, a nawet handlu, pod warunkiem że tego typu działalność wymaga uzyskania pozwoleń i koncesji.

Podobnie z osobami, które chcą mieć własny biznes na niewielką skalę, ale tak, by nie płacić od niej składek ZUS. Dorabiający nie mają tego problemu, ponieważ opłacają już składki ZUS z tytułu pracy, w związku z tym nie muszą dodatkowo płacić na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i inne, które są obowiązkowe wtedy, gdy działalność gospodarcza jest jedynym źródłem zarobkowania.

• Kontrola skarbowa po donosie: urząd ujawni kto doniósł?

Trzeba wiedzieć, że działalność gospodarcza to działalność zorganizowana, mająca charakter zarobkowy, prowadzona w sposób ciągły i we własnym imieniu. Działalność nierejestrowa, nawet jeśli spełnia te cztery warunki, to wyjątkowo, ze względu na niski poziom przychodów, nie jest uznawana za działalność gospodarczą. Dlatego, żeby ją prowadzić, nie trzeba mieć wpisu w rejestrze CEIDG, czyli w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Ujmując rzecz najprościej – działalność nierejestrowa (nierejestrowana lub nieewidencjonowana) to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych. Taka działalność nie wymaga rejestracji firmy.

Możesz prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli miesięczne przychody z twojej działalności nie przekroczą 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku (aktualnie) i 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia – po zamianach czyli od 1 lipca.

Oznacza to, że w 2023 roku:

• od 1 stycznia do 30 czerwca, w żadnym miesiącu nie przekroczyły 1745 zł,
• od 1 lipca do 31 grudnia, w żadnym miesiącu nie przekroczą 2700 zł.

Warto wiedzieć, że okres pięciu lat bez prowadzenia działalności nie dotyczy prowadzenia własnego biznesu za granicą oraz sytuacji, w której masz firmę, ale od pięciu lat jest ona zawieszona. Co do zasady, zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej liczone jest jak jej niewykonywanie.

Przeczytaj: Czy warto inwestować w złoto? Czy na pewno jest to bardziej ryzykowne trzymania pieniędzy na lokacie w banku?

Małe przychody nie zawsze zwalniają z obowiązku rejestracji firmy

Musisz jednak zarejestrować firmę, nawet jeśli planujesz niewielkie przychody, ale działalność którą chcesz prowadzić wymaga zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej lub też została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców. W takich przypadkach działalność nie może być wykonywana jako działalność nierejestrowa.

• Takie zmiany w wystawianiu faktur będą od września

Przykłady działalności gospodarczych, do prowadzenia których potrzebne jest zezwolenie, koncesja albo wpis do rejestru działalności regulowanej to:

• ochrona osób lub mienia
• sprzedaż alkoholu
• organizacja imprez turystycznych
• usługi detektywistyczne
• zbieranie odpadów.

Przykłady działalności, które zostały zdefiniowane jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców, to:

• pośrednictwo ubezpieczeniowe, w tym wykonywanie czynności agencyjnych (zgodnie z ustawą o dystrybucji ubezpieczeń),
• usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych (zgodnie z ustawą o rachunkowości).

Działalność gospodarcza bez rejestracji: jakie obowiązki?

Jednak nawet w takim przypadku, choć bez składek ZUS i wpisu do ewidencji pewnych obowiązków się nie uniknie.I tak od momentu podjęcia działalności nierejestrowej masz obowiązek:

• prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży,
• rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej,
• przestrzegać praw konsumentów,
• wystawiać faktury lub rachunki na żądanie kupującego.

Nawet jeśli nie musisz rejestrować firmy i możesz prowadzić działalność nierejestrową, to i tak jesteś „przedsiębiorcą” w świetle prawa cywilnego. A to oznacza, że w relacjach z konsumentami jesteś traktowany jako przedsiębiorca i masz z tego tytułu obowiązki związane z reklamacją, zwrotem, czy naprawą. Dotyczy to również prawa konsumenta do odstąpienia w terminie 14 dni od umowy zawartej na odległość.

W przeciwieństwie do przedsiębiorcy z zarejestrowaną firmą zaś:

• nie musisz zgłaszać działalności w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS (nie będziesz potrzebować numerów identyfikacyjnych NIP i REGON),
• nie płacisz składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne ani ubezpieczenia zdrowotne z tytułu działalności gospodarczej,
• nie musisz płacić comiesięcznych (albo kwartalnych) zaliczek na podatek,
• nie musisz płacić podatku VAT – obejmuje cię zwolnienie podmiotowe, bo przychody z działalności nierejestrowej nie przekroczą 200 tys. zł w skali roku,
• nie musisz prowadzić skomplikowanej księgowości tylko uproszczoną ewidencję sprzedaży.

Alternatywą dla takiej drobnej działalności jest zawieranie umów o świadczenie usług lub umowę zlecenia. Wtedy jednak podlega się obowiązkowym ubezpieczeniom jako zleceniobiorca i płaci składki.

Zbigniew Biskupski