Emerytury pomostowe 2024 – dla kogo? Jakie zmiany i nowości w 2024? Do którego rocznika obowiązuje emerytura pomostowa?
Emerytury pomostowe, które miały stopniowo wygasać, wciąż będą przyznawane. Na podstawie starych przepisów zmniejszała się grupa uprawniona do świadczenia, jednak znowelizowana ustawa te ograniczenia znosi. Emerytura będzie przyznawana według nowych reguł od początku 2024 r. Jakie czekają nas zmiany? Kto będzie miał prawo do emerytury pomostowej?
Spis treści
- Co to są emerytury pomostowe?
- Kto będzie miał prawo do emerytury pomostowej od 2024 r.?
- Kiedy prawo do emerytury pomostowej zostanie zawieszone?
- Inne zmiany w emeryturach pomostowych od 2024 r.
- Jaka praca według przepisów jest szkodliwa dla zdrowia?
Co to są emerytury pomostowe?
Emerytury pomostowe to rodzaj świadczenia przyznawanego osobom, które nie osiągnęły jeszcze wieku emerytalnego, jednak ze względu na zły stan zdrowia nie mogą pracować zarobkowo. Jest to rodzaj wsparcia dla tych osób. To świadczenie ma charakter tymczasowy, bo wygasa w momencie, gdy ludzie osiągną wiek emerytalny. Według starych zasad podstawowy warunek przyznania pomostówki był taki, że osoba ubiegająca się o świadczenie pracowała w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze (czyli szkodliwych dla zdrowia) jeszcze przed 1 stycznia 1999 r.
Ze względu na zapis dotyczący roku 1999, liczba ludzi uprawnionych do świadczenia stopniowo malała. Ten wymóg jednak został zniesiony ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw. Ponadto okres pracy w szkodliwych warunkach powinien wynosić co najmniej 15 lat. Ważny jest także wiek przyszłego emeryta: o zasiłek mogą się starać kobiety w wieku od 55. roku życia, a mężczyźni od 60. roku życia.
- Zobacz też: Subkonto w ZUS – co to jest i kto je ma?
Kto będzie miał prawo do emerytury pomostowej od 2024 r.?
W znowelizowanej ustawie o emeryturach pomostowych usunięty został m.in. zapis, że prawa do emerytury nabywają osoby, które pracowały w szkodliwych warunkach przed 1 stycznia 1999 r. To oznacza, że wycofany został jeden z warunków przyznania świadczenia i o świadczenie od przyszłego roku będą mogły ubiegać się osoby, które pracowały w szkodliwych warunkach również po 1 stycznia 1999 r. Nadal warunkiem jest wiek – osoba starająca się o pomostówkę powinna mieć pięć lat do osiągnięcia wieku emerytalnego. Nie zmienia się warunek, że okres pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia powinien wynosić co najmniej 15 lat.
- Dowiedz się także: Lata pracy do emerytury – tabela 2023. Ile lat pracy do emerytury?
Kiedy prawo do emerytury pomostowej zostanie zawieszone?
Nowelizacja zmienia także zasady, na jakich odbywa się zawieszenie uprawnień do pomostówki. Chodzi o sytuację, gdy uprawniony do świadczenia człowiek wykonuje pracę zawodową, ale szkodliwą dla zdrowia. Od nowego roku zawieszeniu ulegnie prawo do emerytury, jeśli osoba podejmie pracę w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze (czyli szkodliwych dla zdrowia) na podstawie stosunku pracy lub umowy cywilnoprawnej. I to bez względu na wysokość przychodów.
Zmiana, w porównaniu do starych przepisów polega na tym, że zawiesza się pomostówkę zarówno tym, którzy będą pracować na podstawie umowy o pracę, jak i tym na podstawie innych umów cywilnoprawnych, np. umowy zlecenie. Osoby, które nabędą prawa do pomostówki, jeśli chcą ją utrzymać, nie będą mogły więc „dorabiać” w pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia.
- Zobacz galerię: Najwyższe budynki mieszkalne Warszawy
Autor: Szymon Starnawski / Grupa Murator
Projekt wieżowca wyszedł spod ręki słynnego architekta Daniela Libeskinda i reprezentuje znamienny dla jego pracowni język dynamicznych form.
Inne zmiany w emeryturach pomostowych od 2024 r.
W nowelizacji ustawy o emeryturach pomostowych wprowadzono również nową definicję rekompensaty. Według znowelizowanego prawa rekompensata jest to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szkodliwych warunkach. Dotyczyć do będzie osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej. Zmieniają się także zasady przyznawania rekompensaty. Ponadto zmodyfikowany został sposób naliczania odsetek za zwłokę za nieopłacone w terminie składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP).
Jaka praca według przepisów jest szkodliwa dla zdrowia?
W ustawie o emeryturach pomostowych mowa jest o pracy „w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze”. Są to prace, które generalnie mogą wpływać szkodliwie na zdrowie. W ustawie wymienione są konkretne stanowiska pracy. Jeśli chodzi o pracę w szczególnych warunkach, to m.in. są to:
- prace pod ziemią;
- prace przy obsłudze pieców hutniczych;
- prace rybaków morskich;
- prace na morskich platformach wiertniczych;
- prace tancerzy zawodowych.
Z kolei praca o szczególnym charakterze to m.in.:
- praca pilotów statków powietrznych;
- praca nawigatorów na statkach morskich;
- praca funkcjonariuszy straży ochrony kolei;
- praca kierowców pojazdów w transporcie publicznym;
- prace zespołów członków ratownictwa medycznego.