CIT estoński 2022 - warunki. Ta forma opodatkowania przeżywa boom! Sprawdź, na czym polega estoński CIT

Estoński CIT - co to jest i na czym polega ta forma opodatkowania? Od stycznia 2022 obowiązują nowe zasady estońskiego CIT, które spowodowały, że ta forma rozliczenia podatków jest znacznie atrakcyjniejsza oraz dostępna dla większej ilości spółek. Według danych Ministerstwa Finansów w ciągu pierwszych 8 miesięcy br. w Polsce o blisko 1550% wzrosła liczba spółek, które wybrały estoński CIT.

Spis treści

1. CIT estoński  przeżywa boom
2. Estoński CIT najbardziej korzystny dla spółek z o.o.
3. Estoński CIT - co to jest?
4. Ile wynosi estoński CIT?
5. Kto może skorzystać z estońskiego CIT w 2022?
6. Zasady opodatkowania w estońskim CIT w 2022
7. W 2022 znika z estońskiego CIT kryterium przychodowe
8. Od 2022 brak obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych
9. Estoński CIT - co podlega opodatkowaniu w 2022?
10. Estoński CIT - jak zgłosić spółkę?
11. Jak rozliczyć i zapłacić za estoński CIT
12. Kto nie skorzysta z estońskiego CIT 2022

CIT estoński  przeżywa boom

Jak wynika z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów, od stycznia do sierpnia br. tzw. estoński CIT wybrało 6997 spółek. To o przeszło 1546% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, kiedy zdecydowało się na to 425 podmiotów. Najwięcej takich wyborów było właśnie w styczniu.

Według doradcy podatkowego Ewy Flor, powyższe dane należy odczytywać jako istotny postęp i sygnał dla prawodawców, że łagodzenie obostrzeń tzw. estońskiego CIT przynosi wymierne rezultaty. Można mówić o małym sukcesie w tej kwestii, choć mechanizm wciąż wymaga wielu udoskonaleń i liberalizacji kolejnych ograniczeń. Ekspert dodaje, że w Polsce funkcjonuje ponad 500 tys. spółek handlowych. Prawie 7000 spółek, które zdecydowały się na tzw. model estoński, to dużo w porównaniu z ubiegłym rokiem. Natomiast ogólnie jest to naprawdę dość śladowa ilość.

Zakładam, że możemy się spodziewać kolejnej fali zawiadomień o wyborze estońskiego CIT-u w styczniu 2023 roku – analizuje Ewa Flor.

Estoński CIT najbardziej korzystny dla spółek z o.o.

Dane Ministerstwa Finansów pokazują też rodzaje podmiotów, które w tym roku wybrały tzw. estoński CIT. Zdecydowanie najwięcej jest spółek z o.o. – 6690 (w analogicznym okresie ub.r. – 420). Dalej w tym zestawieniu są spółki komandytowe – 182 (w ub.r. – 0), spółki akcyjne – 76 (5), spółki komandytowo-akcyjne – 26 (0) oraz proste spółki akcyjne – 23 (0).

Natomiast Ewa Flor zaznacza, że spółek z o.o. jest najwięcej na polskim rynku. To prawie 500 tys. z niespełna 600 tys. wszystkich spółek w różnych formach, przy czym spółki jawne i partnerskie są poza kręgiem zainteresowania ryczałtem. Spółki z o.o. też osiągają najwyższe korzyści opodatkowania CIT-em estońskim.

To rozwiązanie jest adresowane przede wszystkim do spółek z o.o. Daje bowiem korzyści zarówno wspólnikom, jak i samemu przedsiębiorstwu.

Estoński CIT - co to jest?

Estoński CIT to ryczałt od dochodów spółek. Ten sposób opodatkowania obowiązuje w Polsce od 2021 roku.

W przypadku opodatkowania estoński CIT spółka nie musi prowadzić rachunkowości podatkowej, ustalać podatkowych kosztów uzyskania przychodów, obliczać podatkowych odpisów amortyzacyjnych. Zamiast płacić podatek regularnie, np. co kwartał od osiągniętego w tym okresie dochodu, podatnik płaci go jedynie od kwoty, którą sam zdecyduje się przenieść poza biznes, np. w formie dywidendy. To umożliwia pełną kontrolę nad wysokością i terminem opodatkowania. W przypadku tego opodatkowania podatnik sam decyduje, na co przeznaczy pozostawione w firmie środki. Mogą one, np. zostać w kasie jako finansowa poduszka bezpieczeństwa, zostać zainwestowane w rozwój firmy, itp.

Ile wynosi estoński CIT?

Dla małych podatników i dla podatników rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej na tych zasadach estoński CIT wynosi 10% podstawy opodatkowania. W przypadku pozostałych podatników jest to 20% podstawy opodatkowania.

Kto może skorzystać z estońskiego CIT w 2022?

Od stycznia 2022 został rozszerzony krąg podmiotów, które mogą być opodatkowane estońskim CIT.

Przypomnijmy, że w 2021 roku były to tylko spółki:

• z ograniczoną odpowiedzialnością,
• akcyjne.

W 2022 roku grono poszerzyły spółki:

• komandytowe,
• proste akcyjne,
• komandytowo-akcyjne.

Zasady opodatkowania w estońskim CIT w 2022

W 2022 roku wszystkie wymienione spółki mogą korzystać z estońskiego CIT pod warunkiem, że wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne oraz, że podatnik nie posiada podmiotów zależnych. Ponadto przychody uzyskiwane: z wierzytelności, odsetek, pożyczek, opłat leasingowych, poręczeń, gwarancji, praw autorskich, praw własności przemysłowej, ze zbycia instrumentów finansowych oraz z transakcji z podmiotami powiązanymi nie przekraczają 50% wszystkich przychodów.

Spółki te muszą  zatrudniać na podstawie umowy o pracę co najmniej 3 osoby przez okres co najmniej 300 dni w roku podatkowym lub innej umowy niż umowa o pracę, przy czym wydatki na wynagrodzenia innych umów niż umowa o pracę stanowią co najmniej 3-krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

W 2022 znika z estońskiego CIT kryterium przychodowe

Od początku 2022 roku ustawodawca usunął z zasad estońskiego CIT maksymalny limit przychodów, który w 2021 roku był ustalony na poziomie 100 mln zł. Wraz z nim zniknęła konieczność dodatkowego obciążenia przedsiębiorcy od nadwyżki przychodów ponad limit.

Oznacza to tyle, że w 2021 roku z estońskiego CIT mogli skorzystać podatnicy, których roczne przychody nie przekraczały 100 mln zł, a w przypadku przekroczenia tego progu musieli oni ponieść dodatkowe koszty. W 2022 roku tego limitu przychodowego nie będzie.

Dodać trzeba, że spółki rozważające wybór estońskiego CIT w 2022 roku muszą pilnować, aby większość przychodów nie pochodziło ze źródeł pasywnych (np. z odsetek, wierzytelności, praw autorskich czy instrumentów finansowych).

Od 2022 brak obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych

Od 1 stycznia 2022 roku podatnicy, którzy wybiorą estoński CIT, nie będą mieli obowiązku ponoszenia nakładów inwestycyjnych w określonej ustawowo wysokości i na określone cele. Jeżeli podatnik nie poniesie nakładów inwestycyjnych, to nie będzie to prowadziło do utraty prawa do preferencyjnego opodatkowania. O przeznaczeniu środków zaoszczędzonych na podatku decyduje przedsiębiorca, gdyż to on wie najlepiej gdzie i na co te dodatkowe środki muszą być wykorzystane.

Estoński CIT - co podlega opodatkowaniu w 2022?

Opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek podlega dochód ustalony jako:

• zysk netto wypracowany w okresie opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej został przeznaczony do wypłaty udziałowcom, akcjonariuszom albo wspólnikom (dochód z tytułu podzielonego zysku) lub na pokrycie strat powstałych w okresie poprzedzającym okres opodatkowania ryczałtem (dochód z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat)

• ukryte zyski w postaci świadczeń pieniężnych, niepieniężnych, odpłatnych, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych, wykonanych na rzecz udziałowców, akcjonariuszy, wspólników lub na rzecz podmiotów bezpośrednio albo pośrednio z nimi powiązanych, w szczególności:
  1. kwoty pożyczek udzielonych przez spółkę udziałowcowi, akcjonariuszowi lub wspólnikowi wraz z odsetkami, prowizjami, wynagrodzeniami i opłatami od tych pożyczek
  2. świadczenia wykonane przez spółkę na rzecz fundacji prywatnej lub rodzinnej
  3. nadwyżkę wartości rynkowej transakcji kontrolowanej ponad ustaloną cenę tej transakcji
  4. nadwyżkę zwróconej kwoty dopłaty, wniesionej do spółki zgodnie z odrębnymi przepisami, ponad kwotę wniesionej dopłaty
  5. wypłacone z zysku wynagrodzenie z tytułu umorzenia udziału (akcji) lub ze zmniejszenia wartości udziału (akcji), z wystąpienia wspólnika ze spółki, ze zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce
  6. równowartość zysku przeznaczonego na podwyższenie kapitału zakładowego
  7. darowizny, w tym prezenty i ofiary wszelkiego rodzaju
  8. wydatki na reprezentację
  9. wysokość wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą
  10. nadwyżka wartości rynkowej składników przejmowanego majątku lub wniesionego w drodze wkładu niepieniężnego ponad wartość podatkową tych składników (dochód z tytułu zmiany wartości składników majątku) – w przypadku łączenia, podziału, przekształcenia podmiotów lub wniesienia w drodze wkładu niepieniężnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
  11. suma zysków netto osiągniętych w każdym roku podatkowym stosowania opodatkowania ryczałtem w części, w jakiej te zyski nie były zyskami podzielonymi lub nie zostały przeznaczone na pokrycie straty (dochód z tytułu zysku netto) – w przypadku podatnika, który zakończył opodatkowanie ryczałtem
  12. wartość przychodów i kosztów podlegających zgodnie z przepisami o rachunkowości zarachowaniu w roku podatkowym i uwzględnieniu w zysku (stracie) netto, które nie zostały uwzględnione w tym zysku (stracie) netto (dochód z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych)
  13. dopłaty wypłacone w przypadku połączenia lub podziału podmiotów
  14. odsetki od udziału kapitałowego, wypłacane na rzecz wspólnika przez spółkę
  15. zysk przeznaczony na uzupełnienie udziału kapitałowego wspólnika spółki
  16. świadczenia pieniężne i niepieniężne wypłacone w przypadku zmniejszenia udziału kapitałowego wspólnika w spółce.

Estoński CIT - jak zgłosić spółkę?

Przykład: Spółka komandytowa może wybrać estoński CIT w 2022 roku jeśli komandytariusz i komplementariusz będą osobami fizycznymi. Jeżeli spółka spełnia ten i pozostałe warunki powinna złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania ryczałtem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca pierwszego miesiąca pierwszego roku podatkowego, w którym ma być opodatkowana ryczałtem. Spółki mogą dokonać tego wyboru nie tylko w pierwszym miesiącu roku obrotowego, ale w dowolnym momencie jego trwania.

Po pozytywnym rozpatrzeniu zawiadomienia opodatkowanie będzie obowiązywać przez 4 bezpośrednio następujące po sobie lata podatkowe. Jeżeli w tym okresie spółka nie zrezygnuje z opodatkowania ryczałtem, okres opodatkowania na tych zasadach zostanie automatycznie przedłużony na kolejne 4 lata podatkowe. Informację o rezygnacji z ryczałtu należy złożyć w deklaracji podatkowej składanej do końca trzeciego miesiąca następującego po roku podatkowym.

Jak rozliczyć i zapłacić za estoński CIT

Do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego podatnik musi złożyć deklarację o wysokości dochodu osiągniętego za poprzedni rok podatkowy. Deklarację składa do urzędu skarbowego elektronicznie – na formularzu CIT-8E.

Deklaracja ma charakter informacyjny – płatność podatku następuje niezależnie od złożenia deklaracji, a termin zapłaty zależy od przedmiotu opodatkowania ryczałtem:

• ryczałt od dochodu z tytułu podzielonego zysku i dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat należy wpłacić do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego
• ryczałt od rozdysponowanego dochodu z tytułu zysku netto należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano w całości lub w części wypłaty tego dochodu lub rozdysponowano nim w jakiejkolwiek innej formie, nie później niż do 20. dnia siódmego miesiąca roku podatkowego, w którym dokonano tej dyspozycji
• ryczałt od dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych należy wpłacić do końca trzeciego miesiąca roku podatkowego następującego po roku, w którym przychody lub koszty powinny zostać zarachowane
• ryczałt od dochodu z tytułu ukrytych zysków i dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano wypłaty lub wydatku lub wykonano świadczenie
• ryczałt od dochodu z tytułu zmiany wartości składników majątku należy wpłacić do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu przejęcia, przekształcenia lub wniesienia wkładu niepieniężnego.

Kto nie skorzysta z estońskiego CIT 2022

Z estońskiego CIT nie mogą korzystać:

• przedsiębiorstwa finansowe (na przykład banki, skok)
• instytucje pożyczkowe
• podatnicy prowadzący działalność w specjalnych strefach ekonomicznych
• podatnicy postawieni w stan upadłości lub likwidacji
• podatnicy utworzeni w wyniku połączenia lub podziału albo
• podzieleni przez wydzielenie.

Marzena Sarniewicz