Ewidencja gruntów i budynków
Ewidencja gruntów i budynków – tzw. EGiB – jest jednym z najważniejszych rejestrów państwowych, w którym gromadzone są informacje dotyczące gruntów, budynków, lokali oraz dane ich właścicieli. EGiB jest też nazywana katastrem nieruchomości.
Ewidencja gruntów i budynków jest konieczna dla planowania przestrzennego (np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), obliczania wymiaru podatków, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych oraz statystyki publicznej i gospodarki nieruchomościami.
Ewidencja gruntów i budynków – rozporządzenie i ustawa
Zakres i sposób ewidencji gruntów reguluje Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. 2001 nr 38, poz. 454 z późn. zm.) oraz ustawa z 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 2005 r. nr 240, poz. 2027 z późn. zm).
Zgodnie z Art. 20. Prawa geodezyjnego i kartograficznego, ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące:
- gruntów – m.in. ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty;
- budynków – ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych (w tym materiały z jakich zostały zbudowane, w ewidencji wpisuje się to jako: mur, drewno lub inne materiały);
- lokali – ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej.
W ewidencji gruntów i budynków wykazuje się także właścicieli nieruchomości, nieruchomości należące do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. W wykazie są też grunty, dla których ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić ich właścicieli, odnotowuje się osoby lub inne podmioty, które władają tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania, wpisuje się miejsce pobytu stałego lub adres siedziby podmiotów, które władają nieruchomościami Skarbu Państwa.
Zintegrowana ewidencji gruntów i budynków
Zakres i sposób ewidencji gruntów uregulowane są we wspomnianym rozporządzeniu. Za prowadzenie ewidencji gruntów i budynków odpowiada starosta, który jest kierownikiem starostwa powiatowego oraz zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa. W przypadku miast na prawach powiatu, obowiązek prowadzenia ewidencji gruntów i budynków spoczywa na prezydencie miasta.
Obecnie ewidencja gruntów i budynków prowadzona jest w systemach informatycznych których aktualnie jest 9: EwOpis, Ewid2007, Integra, ERGO, KOL, EGBV, KtasterWZ, e-property oraz Wega. Każdy z wymienionych systemów ma możliwość komunikowania się z Elektroniczną Księgą Wieczystą, rejestrem PESEL i REGON.
Z poziomu krajowego, za koordynację i utrzymanie zintegrowanego system informacji o nieruchomościach, na podstawie Art. 24b. 1. Prawa geodezyjnego i kartograficznego, odpowiada Główny Geodeta Kraju. Celowi temu służy usługa Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii o nazwie Krajowa Integracja Ewidencji Gruntów (KIEG), która umożliwia wygenerowanie mapy ewidencyjnej dla dowolnego obszaru kraju.
Ewidencja gruntów i budynków w praktyce
Informacje zawarte w EGiB są ważnym etapem badania stanu prawnego nieruchomości. W tym celu należy wystąpić o wydanie przez gminę, starostwo lub też miasto na prawach powiatu, wypisu i wyrysu z rejestru gruntów. W przypadku niektórych starostw powiatowych jest możliwość skorzystania z portalu umożliwiającego złożenie wniosku on-line i wydanie wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów i budynków. Wykorzystać do tego można elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP zgodnie z brzmieniem art. 63 § 3a ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. Można to zrobić również tradycyjnie składając stosowny wniosek w urzędzie. W przypadku składania wniosku online można skorzystać z pomocy strony Portalu Informacyjnego Służby Geodezyjnej i Kartograficznej (https://sluzbageodezyjna.gugik.gov.pl/), w którym zamieszczono stosowne instrukcje.
W przypadku sposobu tradycyjnego nożna udać się do Starostwa powiatowego, lub urzędu miasta właściwego położeniem naszej nieruchomości i pobrać stosowny formularz, który następnie wypełnimy i złożymy. Można też skorzystać z Internetu, wchodząc na stronę właściwego urzędu, pobrać i wypełnić wniosek o wydanie wypisu/wyrysu z ewidencji gruntów i budynków. Wypełniając wniosek należy precyzyjnie wskazać nieruchomości, dla których wnioskujemy o wydanie dokumentów. Niezbędne do wniosku są :
- numer obrębu
- numer działki ewidencyjnej
- numer księgi wieczystej lub dokładny adres.
- we wniosku są rubryki na dane nieobowiązkowe, takie jak telefon, adres e-mail – które nie są wymagane do załatwienia sprawy, ale ułatwią kontakt.
Wydanie wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów i budynków wiąże się z opłatami. Wielkość opłat ustalana jest na podstawie załącznika do ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne. Ceny dotyczą jednej nieruchomości w granicach jednego obrębu ewidencyjnego. W przypadku gdy w skład nieruchomości wchodzi kilka działek położonych w jednym obrębie ewidencyjnym zapłacimy 140 zł za elektroniczną wersję wypisu i wyrysu albo 150 zł za wydruki wypisu i wyrysu (cena dotyczy jednej nieruchomości w granicach jednego obrębu ewidencyjnego). Można płacić przelewem na konto wskazane przez urząd lub w kasie urzędu.
Sprawy związane z wydawaniem wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów i budynków można również załatwić poprzez pełnomocnika. W takim przypadku do pełnomocnictwa konieczne będzie dokonanie opłaty skarbowej w wysokości 17 zł. Należy pamiętać, że wypis z rejestru gruntów i budynków jest podstawą oznaczania nieruchomości w księdze wieczystej w dziale I-O. Wynika z tego, że w przypadku zaistnienia rozbieżności w oznaczeniu nieruchomości (obszar, położenie) pomiędzy treścią księgi wieczystej a treścią wypisu, decydują dane zawarte w wypisie.
Symbole używane w ewidencji gruntów
Dobrze jest też umieć odczytać informacje zawarte w ewidencji gruntów i budynków, co na pierwszy rzut oka może się niewtajemniczonym wydawać niemożliwe, gdyż dominują tu symbole. Poznajmy oznaczenia i symbole używane w ewidencji gruntów i budynków:
- B – tereny mieszkaniowe
- Ba – tereny przemysłowe
- Bi – inne tereny zabudowane
- Bp – tereny przeznaczone pod zabudowę (niezabudowane)
- Bz – tereny rekreacyjno-wypoczynkowe
- R – grunty orne
- dr – drogi
- S – sady, oznaczone symbolem złożonym z litery „S” oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, jako część składowa oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym znajduje się sad, np.: S-R, S-Ł, S-Ps
- Ł – łąki
- Ps – pastwiska
- B-R, B-Ł, B-Ps – grunty rolne zabudowane
- N – nieużytki
- Wsr – grunty pod stawami
- W – rowy
- Ls – lasy
- Lz, Lz-R, Lz-Ł, Lz-Ps – grunty zadrzewione i zakrzewione
- K – użytki kopalne
- Tk – tereny kolejowe
- Ti – inne tereny komunikacyjne
- Tp – grunty przeznaczone pod budowę dróg publicznych lub linii kolejowych
- Wm – grunty pod wodami morskimi
- Wp – grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi
- Ws – grunty pod wodami powierzchniowymi stojącymi
Warto dodać, ze dane ewidencyjne dotyczące budynków oraz dane ewidencyjne dotyczące lokali, o ile nie są zawarte w dokumentach, ujawnia się w ewidencji na wniosek właściwych podmiotów ewidencyjnych lub osób, jednostek organizacyjnych i organów na podstawie dołączonej przez nich dokumentacji opracowanej przez osoby legitymujące się odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi.
Rafał Dybicz – jest specjalistą w zakresie zarządzania projektami budowlanymi, tworzenia i zarządzania budżetem i kontroli kosztów, a także nadzoru nad realizacją prac budowlanych. Kontakt z autorem.
