Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłaca ZUS. Od 1 kwietnia 2024 stawka wzrosła

Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłacane z ZUS od 1 kwietnia jest wyższe. Ile aktualnie wynosi jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy i kiedy przysługuje? Jak złożyć wniosek o jednorazowe odszkodowanie z ZUS? Ile się czeka na decyzję i wypłatę odszkodowania?

Spis treści

1. Dla kogo jednorazowe odszkodowanie z ZUS?
2. Ile wynosi jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy?
3. Jakie kwoty odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy?
4. Ile się czeka na wypłacenie odszkodowania z ZUS?
5. Wniosek o jednorazowe odszkodowanie ZUS
6. Kiedy nie przysługuje jednorazowe odszkodowanie?

Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłaca ZUS. Warto wiedzieć, że od 1 kwietnia 2024 kwoty odszkodowania wzrosły. Ile aktualnie wynosi jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy i kto może je dostać? Wyjaśniamy.

Dla kogo jednorazowe odszkodowanie z ZUS?

Odszkodowanie przysługuje osobie, która doznała stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej albo uprawnionego członka rodziny osoby zmarłej spełniającego określone warunki (małżonka, dzieci). Z kolei przez stały uszczerbek na zdrowiu należ rozumieć uszkodzenie organizmu naruszające sprawność, która  prowadzi do upośledzenia czynności organizmu nierokującego poprawy. Uszczerbek długotrwały jest natomiast naruszeniem sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie jego czynności na okres powyżej 6 miesięcy i które może ulec poprawie.

O tym, z jakim stopniem uszczerbku na zdrowiu mamy do czynienia i czy ma on związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, decyduje się już po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

Ile wynosi jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy?

Do obliczenia jednorazowego odszkodowania potrzebne jest wartość przeciętnego wynagrodzenia, obowiązującego w dniu wydania decyzji ZUS o przyznaniu lub odmowie przyznania jednorazowego odszkodowania (decyzja ZUS z art. 15 ustawy).

Jednorazowe odszkodowanie wynosi 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Trzeba też wiedzieć, ze jeśli uszczerbek na zdrowiu ulegnie zwiększeniu minimum o 10 punktów procentowych, jednorazowe odszkodowanie podnosi się o 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalone było to odszkodowanie (at. 12 ust. 2 ustawy).

Natomiast w przypadku orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, jednorazowe odszkodowanie zwiększa się o 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia (art. 12 ust. 3 ustawy).

Jakie kwoty odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy?

Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 lutego 2024 w sprawie wysokości jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej w okresie od 1 kwietnia 2024 do 31 marca 2025 (M. P. z 2024, poz. 162) nowe kwoty jednorazowego odszkodowania z ZUS wynoszą:

• 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu (art. 12 ust. 1 ustawy);
• 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych (art. 12 ust. 2 ustawy);
• 25 044 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego (art. 12 ust. 3 ustawy);
• 25 044 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty (art. 12 ust. 4 ustawy);
• 128 799 zł - jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy);
• 64 399 zł - jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawniony członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko (art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy);
• 128 799 zł - jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 25 044 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z dzieci (art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy);
• 128 799 zł - jeżeli do jednorazowego odszkodowania jest uprawnionych równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 25 044 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy);
• 25 044 zł - jeżeli obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, każdemu z nich niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom (art. 14 ust. 3 ustawy);
• 64 399 zł - jeżeli do jednorazowego odszkodowania są uprawnieni tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, oraz 25 044 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego (art. 14 ust. 4 ustawy).

Ile się czeka na wypłacenie odszkodowania z ZUS?

ZUS na wydanie decyzji o przyznaniu odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy ma 14 dni liczonych od dnia:

• otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej;
• wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

W przypadku wydania pozytywnej decyzji, wypłata następuje w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.

Wniosek o jednorazowe odszkodowanie ZUS

Wniosek o jednorazowe odszkodowanie z ZUS z tytułu wypadku przy pracy składa się za pośrednictwem płatnika składek.

Natomiast osoby prowadzące działalność pozarolniczą, wykonujące pracę na podstawie umowy uaktywniającej czy w przypadku likwidacji zakładu pracy, wniosek składają osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce ZUZ lub też za pośrednictwem poczty.

Do wniosku o wypłatę jednorazowego odszkodowania należy dołączyć:

• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 zawierające m.in. informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna,
• protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez pracodawcę lub karta wypadku,
• prawomocny wyrok sądu pracy,
• decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego.

Kiedy nie przysługuje jednorazowe odszkodowanie?

Trzeba wiedzieć, że są sytuacje, w których jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje ubezpieczonemu. A tak jest w dwóch przypadkach, kiedy:

• wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów bhp, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa lub
• w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych ubezpieczony przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.

Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych