Które inwestycje wymagają lub mogą wymagać oceny oddziaływania na środowisko?
Niezbędna wiedza dla każdego inwestora: precyzyjne przepisy zgodne z wymogami Unii Europejskiej. Określenie nowego katalogu przedsięwzięć, które mogą znacząco oddziaływać na środowisko to najważniejszy cel rozporządzenia przyjętego przez rząd 9 listopada 2010 r.
Rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko określa katalog przedsięwzięć w podziale na dwie grupy: (I) przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz (II) przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
W stosunku do przedsięwzięć wymienionych w rozporządzeniu, przed ich realizacją, konieczne będzie uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W uzasadnionych przypadkach niezbędne także będzie przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko.
Nowe rozporządzenie, które zastąpi (i zmieni) dotychczas obowiązujące rozporządzenie z 9 listopada 2004 r., wprowadza zmiany dotyczące przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Modyfikacje te polegają na ustanowieniu innych, niż dotychczas obowiązujące, progów i kryteriów – jeżeli parametry przedsięwzięcia „wpisują się” w określone progi i kryteria konieczne będzie, przed ich realizacją, uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Ponadto w rozporządzeniu zlikwidowano znaczną część „wyłączeń”. Ich usunięcie wymaga komentarza szczególnie w stosunku do inwestycji infrastrukturalnych o charakterze liniowym. Funkcjonujące dotychczas „wyłączenia” przy autostradach, drogach ekspresowych, innych drogach oraz liniach kolejowych wskazywały, że pewne rodzaje niewielkich samodzielnie realizowanych przedsięwzięć wchodzące w ich skład (np. przepusty, kładki itp.), nie wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W nowym rozporządzeniu „wyłączeń” tych nie ujęto, nie oznacza to jednak, że przed realizacją tych drobnych przedsięwzięć wymagane jest uzyskanie decyzji środowiskowych uwarunkowaniach. Te niewielkie inwestycje, niestanowiące samodzielnie dróg czy linii kolejowych nie podlegają obowiązkom wynikającym z prawa regulującego system ocen oddziaływania na środowisko.
Rozporządzenie spowoduje korzystne dla inwestorów zmiany jeśli chodzi np. o infrastrukturę taką jak drogi czy sieci kanalizacyjne. Dzięki nowemu rozporządzeniu możliwa będzie sprawniejsza absorpcja środków finansowych przez beneficjentów zamierzających realizować projekty, w skład których wchodzą przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko.
- Rozporządzenie jest zapisem pewnego kompromisu pomiędzy interesem inwestora, który chce sprawnie i tanio zrealizować inwestycje a interesem środowiska, które musi podlegać ochronie. O ten kompromis nie było łatwo i jestem przekonany, że jest możliwy jest rozwój gospodarczy z poszanowaniem środowiska przyrodniczego i społecznego – wyjaśnia minister Andrzej Kraszewski.
Zmiana dotychczas obowiązującego rozporządzenia podyktowana jest przede wszystkim koniecznością wypełnienia ustawowej delegacji do jego wydania, zawartej w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (ustawa OOŚ).
- Opracowany dokument wprowadza rozwiązania zgodne z wymaganiami prawa unijnego i oczekiwaniami Komisji Europejskiej. Ponadto zamyka proces zmian krajowego systemu ocen oddziaływania na środowisko rozpoczęty pod koniec 2008 roku - pokreśla Michał Kiełsznia, Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska. - Doprecyzowanie przepisów w tym zakresie to także skuteczniejsza ochrona środowiska.
Nowe rozporządzenie uwzględnienia postulaty Komisji Europejskiej w odniesieniu do implementacji dyrektywy w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. W poprzednim rozporządzeniu zastosowane progi nie obejmowały wszystkich przedsięwzięć, które mogły w sposób znaczący oddziaływać na środowisko, tym samym przedsięwzięcia te nie były dotąd uwzględnione w krajowym systemie prawnym, natomiast prawo unijne wymaga w stosunku do nich stosowania procedur środowiskowych (przeprowadzenia screeningu, a w uzasadnionych przypadkach także oceny oddziaływani na środowisko).
W przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko wprowadzono zmiany w stosunku do obowiązującego obecnie rozporządzenia. Polegają one na podwyższeniu progów ilościowych dotyczących wydobycia ropy naftowej (do pułapu 500 ton na dobę) oraz gazu (do 500 000 m3 na dobę). W drugiej grupie przedsięwzięć, czyli w tych, które mogą potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, wprowadzono wyłączenie w stosunku do biogazowi o mocy do 0,5 MW oraz usunięto próg ilościowy w stosunku do elektrowni wodnych. Zmieniono ponadto progi i kryteria dotyczące wydobywania kopalin metodą odkrywkową, zabudowy mieszkaniowej i innych jej rodzajów czy gospodarowania wodą w rolnictwie. Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach będzie dotyczyć odcinków dróg o długości większej niż 1 km, a nie jak dotychczas wszelkich dróg publicznych, bez względu na ich długość. W rozporządzeniu znalazł się również przepis przejściowy, mówiący, że dla postępowań w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 (np. pozwolenie na budowę) wszczętych przed dniem wejścia w życie nowego rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe. |
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko przygotowała Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska.
Korzyści z wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko:
- przyjazne dla inwestorów zmiany w stosunku do przedsięwzięć stanowiących podstawową infrastrukturę (np. drogi, sieci kanalizacyjne),
- doprecyzowanie przepisów w zakresie ocen oddziaływania na środowisko dot. kwalifikowania przedsięwzięć,
- umożliwienie i usprawnienie absorpcji środków finansowych przez beneficjentów zamierzających realizować projekty, w skład których wchodzą przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko,
- wprowadzenie rozwiązań prawnych, które będą pozostawać w zgodzie z wymaganiami prawa wspólnotowego oraz oczekiwaniami Komisji Europejskiej.
Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko obowiązuje od 15 listopada 2010 r.