Nowelizacja zamówień publicznych: więcej możliwości wykluczenia wykonawcy

Ustawa o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych, dotycząca rozszerzenia przesłanek wykluczenia wykonawców z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego została 26 kwietnia opublikowana w Dzienniku Ustaw. Zacznie obowiązywać po 14 dniach, czyli zacznie obowiązywać 11 maja 2011.  

Nowelizacja ma na celu umożliwić zamawiającym wykluczanie z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wykonawców, z którymi dany zamawiający rozwiązał albo wypowiedział umowę albo od umowy odstąpił z powodu okoliczności, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność, jeżeli rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy albo odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia wynosi co najmniej 5% wartości umowy.

Przeczytaj również: Zniesienie obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę jest niezgodne z konstytucją

Zdaniem Pracodawców RP wykluczanie przedsiębiorców z zamówień publicznych bez sądu jest nie do przyjęcia. A to właśnie zakłada, podpisana przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego nowelizacja ustawy.
Nowelizacja ustawy prawo zamówień publicznych pozwoli urzędnikom arbitralnie decydować o być albo nie być przedsiębiorców uczestniczących w zamówieniach publicznych. Nowe przepisy pozwalają zamawiającemu na wykluczenie wykonawcy, z którym dany zamawiający rozwiązał albo wypowiedział umowę w sprawie zamówienia publicznego albo odstąpił od niej z powodu okoliczności, za które wykonawca ponosi odpowiedzialność, jeżeli rozwiązanie albo wypowiedzenie umowy albo odstąpienie od niej nastąpiło w okresie 3 lat przed wszczęciem postępowania, a wartość niezrealizowanego zamówienia wyniosła co najmniej 5 procent wartości umowy.

Ustawę przeprowadzono przez kolejne czytania sejmowe w szybkim trybie, nie zważając na negatywne opinie organizacji pracodawców, w tym Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej. Istnieją bowiem poważne wątpliwości, czy nowelizacja ustawy jest zgodna z prawem Unii Europejskiej, który stanowi, że wykonawca może być wykluczony, jeżeli „jest winny poważnego wykroczenia zawodowego, udowodnionego dowolnymi środkami przez instytucje zamawiające”. Z brzmienia dodanego przepisu nie wynika, jakoby udowodnienie winy było konieczne. Tymczasem zdaniem Pracodawców RP nie można mówić o udowodnieniu winy bez wyroku sądu.

Pracodawcy Rzeczypospolitej zwracają także uwagę, iż efektem przyjętej zmiany będzie zwiększenie cen ofert wykonawców, którzy będą w niej musieli uwzględnić grożące im ryzyko. W niektórych niszowych, wysokospecjalistycznych dziedzinach, gdzie zamówienia publiczne wykonuje niewielka grupa wykonawców, istnieje ryzyko wyeliminowania wszystkich wykonawców, co spowoduje zamykanie przetargów z powodu braku ofert.