Krajowy Zasób Nieruchomości, czyli bank ziemi na potrzeby programu Mieszkanie Plus. Bedą zmiany w ustawie
Krajowy Zasób Nieruchomości (KZN), to instytucja, która będzie nie tylko zarządzała nieruchomościami Skarbu Państwa i uzyskiwała dochody z tego tytułu. Jej zadaniem ma być również stworzenie warunków finansowania przedsięwzięć przyjętych w ramach Narodowego Programu Mieszkaniowego (NPM), w tym Mieszkanie Plus. W marcu 2019 rząd postanowił o zwiększeniu zasobów KZN dla potrzeb Programu Mieszkanie Plus.
Przypomnijmy, że Narodowy Program Mieszkaniowy w założeniach ma zwiększyć dostępność mieszkań dla osób o dochodach zbyt niskich, aby kupić lub wynająć mieszkania na zasadach komercyjnych (Mieszkanie Plus) oraz możliwości zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych przez osoby zagrożone wykluczeniem społecznym ze względu na niskie dochody lub szczególnie trudną sytuację życiową. Ponadto rządowi zależy na poprawie warunków mieszkaniowych społeczeństwa, przez co rozumie się poprawę stanu technicznego zasobów mieszkaniowych oraz zwiększenie efektywności energetycznej. Na to potrzeba i gruntów i pieniędzy. Instytucją, która łączy funkcję banku ziemi i zarządcy nieruchomościami Skarbu Państwa jest Krajowy Zasób Nieruchomości (KZN).
Krajowy Zasób Nieruchomości
Ustawa o KZN (weszła w życie w sierpniu 2017) przewiduje, że będzie on gospodarował nieruchomościami Skarbu Państwa, w szczególności tymi, które mogą zostać przeznaczone pod budowę mieszkań w ramach Mieszkanie Plus.
Wśród najistotniejszych rozwiązań zawartych w ustawie, należy wymienić:
– ustalenie zasad kwalifikowania i przekazywania do KZN nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa (SP) albo pozostających w użytkowaniu wieczystym SP,
– stworzenie zasad gospodarowania nieruchomościami KZN oraz mieszkaniami o czynszu normowanym,
– określenie zasad funkcjonowania KZN, by stał się on instytucją wspierającą budownictwo mieszkaniowe.
Będą zmiany w ustawie o KZN
Rząd nowelizuje ustawę o Krajowym Zasobie Nieruchomości, o czym poinformował 26 marca 2019 minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński. Celem zmian jest zwiększenie zasobów KZN dla Programu Mieszkanie Plus. Krajowy Zasób Nieruchomości będzie mógł pozyskiwać nieruchomości (stanowiących własność lub oddanych w użytkowanie wieczyste) jednoosobowych spółek Skarbu Państwa. Spółki te zostaną zobowiązane do cyklicznego informowania KZN o stanie zasobów swoich nieruchomości. W przypadku, gdy nieruchomość ujęta w wykazie zostanie przekazana do zasobu, którym gospodaruje KZN, spółkom będzie przysługiwać swego rodzaju rekompensata, której wysokość będzie oparta na rynkowej wycenie nieruchomości. Do grupy podmiotów, które będą mogły przekazywać swoje grunty pod budownictwo mieszkaniowe dołączą Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa (KOWR) oraz Agencja Mienia Wojskowego (AMW).
Zadania Krajowego Zasobu Nieruchomości
Dochody uzyskiwane przez KZN z gospodarowania nieruchomościami (zbywanie gruntów), są przeznaczane w szczególności na zakup kolejnych nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa oraz na dofinansowywanie wyposażania nieruchomości w media, a także wspieranie gmin w rozwoju budownictwa socjalnego i społecznego budownictwa czynszowego.
Do kolejnych zadań Krajowego Zasobu Nieruchomości należy również:
► takie gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa, by poprzez m.in. wyposażenie ich w media oraz odpowiedni podział, stawały się atrakcyjne dla nabywców przeznaczających je pod mieszkania. Do prawidłowej gospodarki zarządzania nieruchomościami projekt ustawy włącza także proces planowania, w tym sporządzanie planów miejscowych i innych planów zagospodarowania;
► kontrolowanie spełniania warunków dotyczących powierzchni mieszkań przeznaczonych na wynajem w danej inwestycji, wysokości czynszów, opłat eksploatacyjnych oraz warunków zawierania i wypowiadania umów najmu;
► stworzenie systemu naboru najemców (informacje te będą publicznie dostępne m.in. na stronach internetowych KZN);
► nakładanie kar administracyjnych związanych z naruszeniem wymogów ustawowych w zakresie wysokości czynszu;
► przekazywanie nieruchomość zamiennych w zamian za nieruchomości podlegające wywłaszczeniu (o ile wywłaszczany będzie chciał zamiany zamiast odszkodowania).
Nieruchomości Skarbu Państwa przekazywane są do KZN przez podmioty, które w obecnym stanie prawnym gospodarują nimi w imieniu SP. Chodzi tu o starostów lub prezydentów miast na prawach powiatu, Agencję Nieruchomości Rolnych i Agencję Mienia Wojskowego. Wiele nieruchomości zarządzanych przez wyżej wymienionych znajduje się w atrakcyjnych lokalizacjach, w tym w centrach miast. O ich nabycie w otwartych przetargach będą mogły ubiegać się wszystkie podmioty realizujące mieszkania na wynajem, które zobowiążą się do stosowania określonych w projekcie ustawy kryteriów.
Pozostałe nieruchomości SP, których wykorzystanie na cele mieszkaniowe jest nieracjonalne, KZN może zbywać na zasadach rynkowych.
KZN promotorem nowoczesnego budownictwa
Ustawa o Krajowym Zasobie Nieruchomości przewiduje powierzenie tej instytucji również zadań, które mają wpływać na rozwój budownictwa w Polsce. We współpracy z instytutami naukowymi nadzorowanymi przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa KZN ma prowadzić działania analityczne w zakresie mieszkalnictwa, gospodarki nieruchomościami, budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz rewitalizacji. Taka wszechstronna analiza sytuacji mieszkaniowej w kraju ma ułatwiać wybór lokalizacji dla przyszłych inwestycji mieszkaniowych oraz kreować politykę mieszkaniową państwa w zależności od bieżących potrzeb.
Ostatnim zadaniem KZN jest podejmowanie działań popularyzujących innowacyjne rozwiązania w zakresie mieszkalnictwa, gospodarki nieruchomościami, budownictwa, planowania zagospodarowania przestrzennego oraz rewitalizacji. Ma to się przyczynić nie tylko do obniżenia kosztów realizacji inwestycji, ale przede wszystkim do wprowadzenia nowych standardów i dobrych praktyk w procesie inwestycyjno-budowlanym.
Nadzór nad działalnością KZN sprawuje minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
