PPK czyli Pracownicze Plany Kapitałowe obowiązkowe od 2023? Ustawa o PPK - jakie zmiany od tego roku?

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to w dużym uproszczeniu dobrowolny, prywatny system długoterminowego oszczędzania emerytalnego. Co to oznacza w praktyce? Czy PPK są opłacalne? Co się zmienia w PPK od 2023? Czy potrzebna deklaracja rezygnacji z PPK?

Spis treści

1. Ustawa o PPK - zapis do PPK automatyczny
2. Jak zrezygnować z PPK? Deklaracja o rezygnacji z PPK
3. Co się zmienia w PPK od 2023? Autozapis do PPK
4. Ile wynosi składka na PPK?
5. Wypłata środków z PPK
6. Ile dostaniemy z PPK po latach oszczędzania? Wyliczenia
7. Czy PPK się opłacają?

Ustawa o PPK - zapis do PPK automatyczny

Każdy pracodawca, który zatrudnia co najmniej jedną osobę podlegającą obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułów określonych w ustawie o PPK ma obowiązek zawrzeć umowę z instytucją finansową o prowadzenie PPK. Instytucję finansową, w której będą utworzone prywatne rachunki PPK, wybiera pracodawca, w porozumieniu z zakładową organizacją związkową lub w razie jej braku z reprezentacją osób zatrudnionych. Zapisu do PPK pracodawca dokonuje automatycznie, tzn. każdy pracownik spełniający warunek dotyczący ubezpieczenia jak wyżej, będący w przedziale wiekowym 18-55 lat zostaje zapisany do PPK bez podjęcia jakiegokolwiek działania ze swojej strony.

Pracodawca nie ma obowiązku zgłoszenia do PPK pracownika, który ukończył 55 lat. Taki pracownik może jednak sam zawnioskować o zgłoszenie i pracodawca musi ten wniosek uwzględnić. Pracownicy, którzy ukończyli 70 lat, nie mogą przystąpić do PPK.

Od 1 stycznia 2020 poszczególne grupy pracodawców sukcesywnie zobowiązane były do zgłaszania do PPK swoich pracowników. Ostatnia grupa pracodawców obejmująca sektor publiczny dołączyć musiała do PPK od 1 stycznia 2021 r.

Zapis do PPK jest automatyczny, toteż pracodawcy w przewidzianym dla nich terminie, zgłaszali pracowników spełniających kryteria podmiotowe zgłoszenia. Czynność ta nie wymagała konieczności uzyskania jakichkolwiek zgód, czy innych oświadczeń ze strony pracowników. W odniesieniu do nowych pracowników pracodawca ma obowiązek zgłoszenia do PPK niepóźniej niż do 10 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynęły 3 miesiące (90 dni) zatrudnienia tej osoby.

• PIT-2 w nowej wersji 9 od 2023. Dla kogo PIT-2 i kiedy składać? Druk PIT-2

Jak zrezygnować z PPK? Deklaracja o rezygnacji z PPK

Udział w PPK jest dobrowolny, co oznacza, ze choć zapis do PPK jest dla większości pracowników automatycznie dokonywany przez pracodawcę, pracownik może zrezygnować z uczestnictwa w PPK. Tylko złożenie oficjalnej deklaracji spowoduje, że z wynagrodzenia pracownika nie będzie pobierana wpłata na PPK. W każdym momencie pracownik ma prawo zrezygnować z uczestnictwa w PPK. Nowy pracownik może to zrobić jeszcze przed jego zgłoszeniem do PPK. W tym celu wypełnia i przekazuje podmiotowi zatrudniającemu deklarację, której wzór określa i udostępnia Ministerstwo Finansów. Deklaracja zawiera dane dotyczące podmiotu zatrudniającego i uczestnika PPK oraz oświadczenie uczestnika PPK o posiadaniu przez niego wiedzy o konsekwencjach jej złożenia.

Co się zmienia w PPK od 2023? Autozapis do PPK

Od 1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie przepisy, które nakładają na podmiot zatrudniający dokonywanie cyklicznego autozapisu pracowników do PPK, bez względu na to, kiedy dołączyli oni do programu.

Co 4 lata, począwszy od roku 2023, w terminie do ostatniego dnia lutego danego roku, podmiot zatrudniający informuje uczestnika PPK, który uprzednio złożył deklarację o rezygnacji z PPK o ponownym zapisie do PPK i dokonywaniu wpłat za tego uczestnika. Wobec tego w 2023 r. utracą ważność złożone uprzednio przez pracowników deklaracje o rezygnacji z PPK. Oznacza to, że jeśli pracownik nie złoży ponownej deklaracji o rezygnacji z PPK, od dnia 1 kwietnia 2023 r., podmiot zatrudniający dokona wpłat za uczestnika do PPK i uczestnik ten zostanie objęty programem PPK do momentu ponownego złożenia deklaracji o rezygnacji.

Rezygnację nadal będzie można złożyć w każdym momencie, natomiast należy liczyć się z faktem, że jeśli pracownik złoży deklarację zbyt późno, za miesiące kiedy był objęty PPK, nawet bez jego woli, pracodawca potrąci mu z wynagrodzenia stosowną część składki na PPK. Ponowną deklarację o rezygnacji w 2023 r. będzie można złożyć od dnia 1 marca 2023 r.

Złożona od 1 marca 2023 r. deklaracja o rezygnacji z PPK będzie ważna przez kolejne 4 lata. Po upływie tego terminu deklarację trzeba będzie złożyć ponownie. Ponowny autozapis do PPK będzie miał miejsce w 2027 i dalej co kolejne 4 lata.

Należy pamiętać, że pracownik może w każdym czasie powrócić do PPK, nawet mimo wcześniejszej deklaracji o rezygnacji. Potrzeba do tego będzie złożenia stosownego oświadczenia wobec pracodawcy, które ma on obowiązek przyjąć i włączyć pracownika do programu.

• Zmiany w podatkach 2023. Jak rozliczać podatki od 1 stycznia?

Ile wynosi składka na PPK?

Miesięczna składka na PPK składa się z wpłaty pracownika, pracodawcy i wpłaty państwa. Wpłata pracownika wynosi 2% wynagrodzenia brutto. Pracownik może też dobrowolnie wpłacić dodatkową składkę w wysokości do 2% wynagrodzenia brutto. Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.

Wpłata pracodawcy wynosi 1,5% wynagrodzenia brutto. Pracodawca może wpłacić dodatkowo na rachunek pracownika w PPK składkę w wysokości do 2,5 % wynagrodzenia brutto. Wpłata dodatkowa może być różnicowana ze względu na długość okresu zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym albo na podstawie postanowień regulaminu wynagrodzeń lub układu zbiorowego pracy obowiązujących w podmiocie zatrudniającym. Wpłata państwa wynosi 250 zł na tzw. powitanie i następnie co roku po 240 zł.

Wypłata środków z PPK

Uczestnik PPK może w każdym momencie wypłacić swoje środki zgromadzone w ramach PPK, jednak warunki wypłaty będą różne przed i po osiągnięciu 60 roku życia. Tutaj piszemy więcej na temat kiedy opłaca się wypłacać środki z PPK: Czy możliwa wcześniejsza wypłata z PPK? Kiedy najlepiej wypłacić pieniądze?

Ile dostaniemy z PPK po latach oszczędzania? Wyliczenia

Zakładając, że przystępujemy do PPK w wieku 35 lat, nasze wynagrodzenie brutto to 7000 zł, a zarówno my (jako pracownik) i pracodawca wpłacamy jedynie obligatoryjną część składki, odpowiednio 2 i 1,5%, zaś oszczędzamy do 60 roku życia i dokonujemy wypłaty w domyślnej konfiguracji, tj. 25% wypłata jednorazowa i pozostała część w 120 ratach, mamy do wypłaty po 25 latach łączną kwotę 162 932 zł. z tego wypłata jednorazowa wynosi 40 733 zł, natomiast miesięcznie wypłacana przez 120 miesięcy kwota to 1 166 zł. Należy w tym miejscu podkreślić, że kwota wpłacona ze składek pracownika to 59 668 zł.

Czy PPK się opłacają?

PPK z całą pewnością są ciekawą opcją do rozważenia pod kątem oszczędzania na przyszłość, która nie zrujnuje comiesięcznego budżetu jakim dysponuje pracownik.

Kwoty jakie stanowią składkę po stronie pracownika w stosunku miesięcznym są zazwyczaj niewielkie, natomiast mogą stanowić duże wsparcie w okresie emerytalnym, tym bardziej, że przewidywania dla systemu emerytalnego na przyszłość nie napawają optymizmem.

Dużą zaletą PPK jest obligatoryjna partycypacja w naszych składkach zarówno po stronie pracodawcy, jak i państwa. Należy mieć na uwadze, że w każdej chwili możemy zrezygnować z PPK, jak również do PPK dołączyć. Środki z PPK podlegają również dziedziczeniu na zasadach ogólnych.

Na pierwszy rzut oka PPK wydają się pozbawione wad, niemniej PPK opierają się na konsekwencji działania, bowiem bez większych ograniczeń i potrąceń otrzymamy środki z PPK dopiero po 60 roku życia, przy założeniu domyślnego systemu wypłaty, który zakłada wypłatę całości albo części zgromadzonych środków w co najmniej 120 ratach. W zasadzie każde odstępstwo od tej reguły będzie wiązało się z jakimiś wadami i zmniejszeniem kwoty do wypłaty. Niezależnie jednak od istnienia wad tego systemu, zawsze warto mieć dodatkowe środki do dyspozycji, nawet gdy nie będą one wypłacone w najbardziej korzystnym dla nas momencie i konfiguracji.

Kontakt do autorki znajdziesz tu: chmuralegal.pl