Przyczyny katastrof budowlanych. Zdarzenia losowe główną przyczyną katastrof budowlanych
Przyczyny katastrof budowlanych analizuje Główny Urząd Nadzoru Budowlanego na podstawie katastrof zgłoszonych w elektronicznym systemie rejestracji katastrof budowlanych. Od lat główną przyczyną katastrof budowlanych są zdarzenia losowe. Zmienia się liczba katastrof i województwa, w których dochodzi do katastrofy.
Przyczyny katastrof budowlanych - analiza GUNB
Katastrofa budowlana, czyli niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów rusztowań, elementów formujących, ścianek szczelnych i obudowy wykopów. Na podstawie danych wprowadzonych do rejestru GUNB dokonuje analizy katastrof mających miejsce w poprzednim roku kalendarzowym.
Co wynika z analiz GUNB? Gdzie najczęśćiej występują katastrofy budowlane? Co jest najczęstszą przyczyną katastrof budowlanych?
Katastrofy budowlane występują najczęściej w obiektach oddanych do użytku, w których nie są prowadzone żadne roboty budowlane. Takie katastrofy to około 90% wszystkich zdarzeń. Od kilku lat większość katastrof budowlanych dotyczy budynków o konstrukcji murowej, mieszkalnych lub gospodarczo-inwentarskich, o niewielkiej kubaturze i wysokości do 12 m. Zazwyczaj są to obiekty eksploatowane dłużej niż 50 lat.
Główną przyczyną katastrof budowlanych na przestrzeni kilku ostatnich lat pozostają zdarzenia losowe. Stanowią one ponad 80% wszystkich katastrof. Jako zdarzenia losowe wymieniane są porywiste wiatry, intensywne opady deszczu i pożary. Około 10% wszystkich katastrof to katastrofy wynikające z błędów utrzymania obiektu budowlanego, braku wykonania kontroli lub niewykonania działań zleconych w wyniku kontroli obiektu i zły stan techniczny obiektu. Katastrofy, do których przyczyniły się błędy podczas wykonywania robót budowlanych to co roku okolo 2%. Zdarza się kilka przypadków, kiedy przyczyną katastrofy budowlanej są błędy w opracowaniu dokumentacji.
W wyniku katastrof budowlanych, przyczyną których były zdarzenia losowe, najczęściej zniszczeniu ulegały budynki gospodarcze lub inwentarskie oraz budynki mieszkalne jednorodzinne.
Najwięcej katastrof budowlanych występuje w województwie mazowieckim
Na przestrzeni lat można zauważyć, iż coraz rzadszymi przyczynami katastrof budowlanych są błędy w wykonawstwie.
W Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego prowadzony jest rejestr katastrof budowlanych od 1995 roku. Od roku 2008 - elektronicznie. Informacje o katastrofach budowlanych przekazywane przez powiatowych lub wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego w ramach kompetencji określonych w ustawie Prawo budowlane. Analizy przyczyn katastrof budowlanych, miejsc wystąpienia, obiektów, liczby osób poszkodowanych w katastrofach GUNB publikuje co roku (w połowie roku za rok poprzedni) na stronie internetowej urzędu. |
Jak postępować w przypadku katastrofy budowlanej?
Katastrofa budowlana pociąga za sobą określone konsekwencje, ale przede wszystkim też i obowiązki po stronie uczestników procesu budowlanego, właścicieli, zarządców oraz użytkowników obiektów budowlanych. Warto o nich wiedzieć i pamiętać, by nieświadomie nie narazić się na sankcje finansowe oraz odpowiedzialność karną.
Zadania podmiotów zobowiązanych do przeprowadzenia niezbędnych działań w trakcie i bezpośrednio po wystąpieniu katastrofy budowlanej określa ustawa Prawo Budowlane. Podmiotami tymi są odpowiednio:
- uczestnicy procesu budowlanego – jeżeli katastrofa budowlana zaistniała na budowie,
- właściciel, zarządca lub użytkownik – jeżeli katastrofa wystąpiła w użytkowanym obiekcie budowlanym.
Obowiązki tych podmiotów dotyczą przede wszystkim podejmowania działań związanych z zapewnieniem ratowania życia i mienia ludzi oraz ograniczania negatywnych skutków katastrofy i wynikającego z niej zagrożenia dla otoczenia, a także zabezpieczenia miejsca katastrofy.