Renta wdowia – Sejm przyjął projekt. Od kiedy i dla kogo nowe świadczenie? Czy renta wdowia będzie działać wstecz?
Renta wdowia ma wesprzeć emeryta po śmierci małżonka, aby łatwiej było w pojedynkę zmierzyć się z kosztami utrzymania. Kiedy wejdzie w życie renta wdowia? Dla kogo renta wdowia i na jakich zasadach? Ile wyniesie nowe świadczenie ZUS? Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przewiduje, że wypłata renty wdowiej to koszt 8-10 mld zł rocznie.
Spis treści
- Renta wdowia 2024 – aktualności
- Dla kogo renta wdowia i na jakich zasadach?
- Ile wyniesie renta wdowia?
- Kiedy wejdzie w życie renta wdowia?
- Od kiedy ZUS zacznie wypłacać wdowie emerytury?
- Czy renta wdowia będzie działać wstecz?
- Jak długo przysługuje renta wdowia?
Renta wdowia 2024 – aktualności
26 lipca na ostatnim przed wakacjami posiedzeniu Sejm przyjął projekt ustawy o rencie wdowiej. Dzień wcześniej odbyło się II czytanie projektu z rządowymi poprawkami, które m.in. ograniczają wysokość świadczenia. Jest szansa na wprowadzenie nowych przepisów od 1 stycznia 2025 r.
Przypomnijmy. Projekt ustawy wprowadzającej rentę wdowią przewiduje wyższe wypłaty dla emerytów po śmierci małżonków.
Obecnie jest tak, że w razie śmierci małżonka wdowa lub wdowiec albo zachowuje własną emeryturę, albo decyduje się pobierać 85 proc. emerytury zmarłego małżonka (to tzw. renta rodzinna). Projekt przewiduje nowe możliwości: własna emerytura plus część emerytury małżonka lub emerytura / renta małżonka plus część swojej.
Rząd proponuje dwie zasadnicze korekty w zasadach ustalania renty wdowiej.
Pierwsza to ograniczenie górnego limitu świadczenia, który w pierwotnej wersji miał wynosić trzykrotność średniej emerytury, czyli ok. 10 000 zł – rząd proponuje trzykrotność minimalnej emerytury (obecnie 5343 zł), czyli niemal połowę mniej.
Druga to zmiana harmonogramu kroczącej wysokości wypłaty. W przypadku kiedy wdowiec lub wdowa zdecyduje się pobierać pełną wysokość swojej emerytury/renty lub pełną wysokość renty/emerytury współmałżonka, to osobie tej będzie początkowo przysługiwać 15% drugiego świadczenia przez okres dwóch pierwszych lat. Dopiero po upływie tego czasu wysokość wzrośnie do 25% świadczenia. Decyzja o możliwości dojścia do pobierania zakładanego w pierwotnej wersji poziomu 50% drugiego świadczenia ma zapaść dopiero w 2028 r.
Jeśli proces legislacyjny projektu umożliwi wprowadzenie go w życie od 1 stycznia 2025 r., to jest to termin rozpoczęcia zbierania wniosków, gdyż pierwsze nowe świadczenia będą wypłacane w takim wypadku od 1 lipca 2025 r.
Dla kogo renta wdowia i na jakich zasadach?
Renta wdowia ma być nowym świadczeniem – alternatywną dla obecnie obowiązującej renty rodzinnej. Teraz wdowa czy wdowiec może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną.
W projekcie nowej ustawy zaproponowano, aby po śmierci współmałżonka można było zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia. Obecnie, w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych, obowiązuje zasada wypłaty jednego świadczenia. Dlatego po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.
Wprowadzenie rent wdowiej pozwoli wybrać korzystniejszą finansowo opcję. Świadczenie byłoby na nowo przeliczoną emeryturą z dodatkiem.
– Naszą intencją będzie wprowadzenie tzw. renty wdowiej, czyli możliwości przejęcia, przynajmniej części, emerytury zmarłego małżonka czy zmarłej żony. Pozwoli to wszystkim tym, którzy w takiej sytuacji się znaleźli, przetrwać najtrudniejsze chwile – powiedział Donald Tusk. – Kiedy byli we dwoje, mogli zapłacić czynsz i przeżyć miesiąc, mając dwie emerytury. W tych najsmutniejszych przypadkach śmierć jednego z małżonków oznacza nie tylko dramat z powodu odejścia, ale też dramat finansowy – dodał premier.
Ile wyniesie renta wdowia?
W pierwotnym projekcie ustawy przewidziano, aby wysokość pobieranych świadczeń nie mogła jednak być wyższa niż trzykrotność wartości przeciętnej emerytury w Polsce. Autorzy projektu zaproponowali tzw. model kroczący – dojście do poziomu 50 procent świadczenia byłoby stopniowe:
- początkowo 15 procent drugiego świadczenia,
- potem wzrosłoby do poziomu 20 procent,
- docelowo do wysokości 50 procent.
Projekt ustawy o rencie wdowiej zakładał jednak pewne ograniczenia - maksymalna wysokość świadczenia nie mogła przekroczyć trzykrotności średniej miesięcznej emerytury w Polsce (3482 zł), czyli 10 446 złotych brutto. To jednak już zmieniła wprowadzona rządowa poprawka do projektu.
Kiedy wejdzie w życie renta wdowia?
Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej planowała, że ustawa zacznie obowiązywać jeszcze w 2024 roku. Prawdopodobnie okres ten przedłuży się do 1 stycznia 2025 r.
Od kiedy ZUS zacznie wypłacać wdowie emerytury?
Uchwalenie zmian w przepisach dot. uprawnień wdów i wdowców jest coraz bliżej. Zaraz po przyjęciu ustawy trzeba będzie przygotować system informatyczny do obsługi wypłat. Dlatego też realnie renta wdowia będzie wypłacana nieco później, od 1 lipca 2025 r.
Czy renta wdowia będzie działać wstecz?
Po przyjęciu ustawy nowe przepisy obejmą nie tylko osoby, które zostaną wdowcami po tym terminie, ale wszystkich, którzy stracili swoich współmałżonków wcześniej. Będzie więc działać wstecz, a każdy uprawniony, który o nią wystąpi, będzie miał przeliczane od nowa przysługujące mu świadczenia w ramach renty wdowiej. Według założeń wstępnych wprowadzanie zasad renty wdowiej będzie przeprowadzane etapowo. W pierwszych 6 miesiącach wdowa lub wdowiec mogliby liczyć na 15% emerytury lub renty zmarłego współmałżonka, w kolejnych 6 miesiącach – 20%, natomiast docelowe 50% byłoby wypłacane dopiero po 12 miesiącach. Na ostateczne ustalenia trzeba jednak poczekać, kiedy ustawa wróci pod obrady Sejmu po pracach w komisji sejmowej.
Jak długo przysługuje renta wdowia?
Renta wdowia jest przyznawana wdowcom i wdowom po osiągnięciu 50. roku życia na stałe. W przypadku wychowywania dzieci lub wnuków do osiągnięcia przez nie wieku 16 lat lub 18 lat jeśli pobierają naukę. Osoby opiekujące się dziećmi o orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji też mają to świadczenie przyznane dożywotnio. Jeśli wdowiec lub wdowa nie spełnia tych warunków, ale także nie ma stałego źródła utrzymania, to uzyskuje prawo do renty po osobie zmarłej przez rok lub przez maksymalnie dwa lata, jeśli weźmie udział w szkoleniach aktywizujących do podjęcia pracy zarobkowej.
- Przejdź do galerii: Patodeweloperka Warszawa. I tak niestety buduje się w Warszawie
Autor: Szymon Starnawski
Bliska Wola Tower składa się z trzech wysokich na niemal sto metrów wieżowców wypełniających w całości niewielką działkę. Zw względu na skojarzenia z Azją, mieszkańcy stolicy nazwali tę patodeweloperkę warszawskim Hongkongiem
