Rewolucja w umowach zleceniach. Będą wliczane do stażu pracy. Od kiedy?
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiedziało nowelizację Kodeksu pracy. Znajdzie się w nim zapis o zaliczeniu pracy na umowie zleceniu do stażu pracy. To jeden z elementów porządkujących rynek pracy w Polsce. Kiedy zmiany?
Spis treści
- Staż pracy - co obejmuje?
- Staż pracy – jakie ma znaczenie?
- Emerytura stażowa – jaki problem?
- Nowelizacja Kodeksu pracy – jakie zmiany?
Nowelizacja będzie prawdopodobnie pokłosiem prac nad emeryturami stażowymi, w których uzyskanie praw emerytalnych będzie uzależnione nie od powszechnego wieku emerytalnego, a stażu pracy. Obecnie pojęcie stażu pracy jest związane z zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, np. na umowę o pracę.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą czy zatrudnione na umowy zlecenia w myśl dzisiejszych przepisów nie mogą uzyskać stażu pracy. Do umów o pracę stosowane są przepisy Kodeksu pracy, natomiast do umów zleceń czy samozatrudnienia przepisy Kodeksu cywilnego. To zmieni nowelizacja.
Staż pracy - co obejmuje?
To pojęcie występujące w Kodeksie pracy, które określa łączną długość wszystkich okresów zatrudnienia na podstawie:
- umowy o płacę,
- spółdzielczej umowy o pracy,
- powołania,
- mianowania,
- wyboru.
Do stażu wliczają się także lata pobierania nauki w szkole, np. 3 lata po ukończeniu szkoły zawodowej, 4 lata - średniej szkoła ogólnokształcąca, 5 lat – średnia szkoła zawodowa czy 8 lat – po skończeniu szkoły wyższej (dodatkowe 4 po ukończeniu studiów doktoranckich).
Staż pracy – jakie ma znaczenie?
Staż pracy jest gwarantem nabycia praw pracowniczych, do których zalicza się:
- prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego,
- prawo do emerytury i świadczenia przedemerytalnego,
- prawo do nagrody jubileuszowej,
- dodatek stażowy,
- prawo do odprawy,
- prawo do dłuższego okresu wypowiedzenia.
Wszystkie osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych lub prowadziły działalność są pozbawione tych przywilejów.
Emerytura stażowa – jaki problem?
Jeśli osoba była całe życie zatrudniona na podstawie stosunku pracy np. umowa o pracę, służba w wojsku to wówczas staż liczy się od momentu rozpoczęcia pracy aż po rozwiązanie umowy. Wszystkie przepracowane lata zaliczają mu się do lat pracy. Problem zaczyna w momencie, kiedy ktoś zmieniał pracę i w trakcie życia zawodowego przez dłuższe lub krótsze okresy był zmuszony świadczyć usługi na umowy cywilnoprawne lub prowadził działalność. Okresy, w których pracował na umowy zlecenia lub był przedsiębiorcą nie wliczają się do stażu pracy.
Ustalanie stażu pracy wyłącznie z odwołaniem się do okresów zatrudnienia na podstawie stosunku pracy prowadzi więc do nierównego traktowania w zakresie nabywania uprawnień pracowniczych osób, które przebyły okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych oraz osób, które wykonywały pracę na podstawie innych stosunków prawnych i w innych formach. W rezultacie aktualne rozwiązanie utrudnia dostęp do niektórych uprawnień pracowniczych i stanowisk, na których wymagane jest posiadanie określonego stażu pracy. Taka sytuacja jest zatem niekorzystna dla pracowników, którzy przed nawiązaniem stosunku pracy wykonywali pracę na innych podstawach niż stosunek pracy, w tym pracę tego samego rodzaju. Budzi to istotne wątpliwości w zakresie zgodności takiego rozwiązania z wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji zasadą równości.
Nowelizacja Kodeksu pracy – jakie zmiany?
13 maja 2024 r. do wykazu prac legislacyjnych rządu trafił projekt ustawy o zmianie Kodeksu pracy. Zmiany mają za zadanie zrównać w prawach pracowniczych wszystkich zatrudnionych i wykonujących prace bez względu na typ umowy. Pojęcie stażu pracy będzie obejmować wszystkich pracujących. Przyjęcie projektu ustawy przez rząd planowane jest na III kwartał 2024 r. Zakończenie etapu legislacji przewidziane jest w przyszłym roku, a ustawa zacznie obowiązywać w 2026 r.
Wejście w życie ustawy zmieni status wszystkich umów, gdyż nie będzie obowiązywać jedynie dla nowych umów, ale będzie działać wstecz i obejmie wszystkie umowy nawet podpisane dawniej.
źródła: gov.pl
Rozbudowa Opery Nova w Bydgoszczy
Autor: Szymon Starnawski
