Rodzinny ogród działkowy, czyli działka ROD – to musisz wiedzieć przed zakupem. Poznaj zasady dzierżawy ogródków działkowych

Rodzinny ogród działkowy umożliwia wypoczynek wśród zieleni i uprawę owoców oraz warzyw bez oddalania się od miasta. Chcąc kupić działkę ROD, warto wiedzieć, że robi się to inaczej niż w przypadku np. działki rekreacyjnej. Wyjaśniamy zasady rządzące ogródkami działkowymi.

Spis treści

1. Rodzinny ogród działkowy – czym jest działka ROD?
2. Zakup działki ROD – zasady i procedura
3. Ceny działek w ROD. Ile kosztuje ogródek działkowy?
4. Działka ROD przekazana w testamencie – czy to możliwe?
5. Zamieszkiwanie na terenie ogródków działkowych – co mówi prawo?

Rodzinny ogród działkowy – czym jest działka ROD?

Rodzinny ogród działkowy to teren zielony przeznaczony do wypoczynku i rekreacji, na ogół położony w obrębie miasta. Działki ROD są zarządzane przez stowarzyszenia ogrodowe, od których osoby fizyczne mogą za opłatą dzierżawić poszczególne kawałki gruntu. Na terenie ogródków działkowych można m.in. wybudować altankę, uprawiać rośliny czy po prostu odpoczywać.

Pierwsze rodzinne ogrody działkowe powstały jeszcze w XIX w., natomiast największą popularność zdobyły w latach PRL-u. Również dziś jest to popularna forma relaksu i sposób na uzyskanie własnych warzyw i owoców – z blisko 5000 ROD w Polsce korzysta według szacunków ok. 4 mln osób. W ostatnich latach ogródki działkowe przeżywają renesans popularności zapoczątkowany przez pandemię i uciążliwe dla wielu osób lockdowny.

Zobacz też: Warszawa pięknieje na naszych oczach. Co warto zobaczyć w Warszawie?

Zobacz galerię 28 zdjęć

Autor: Szymon Starnawski/Murator

To nie tylko symbol Warszawy, ale też budynek mieszczący w sobie liczne muzea, teatry i kawiarnie. Zdecydowanie warto wybrać się na taras widokowy Pałacu – bilety są tanie, a z wysokości 30. piętra roztacza się niesamowity widok na centrum stolicy.

Zakup działki ROD – zasady i procedura

Osoby chcące dokonać zakupu działki ROD znajdą w Internecie wiele ogłoszeń o sprzedaży. Warto jednak mieć świadomość, że działki ROD nie można kupić, a jedynie wydzierżawić od zarządu ROD. Działkowicz jest właścicielem jedynie budowli i konstrukcji, które wzniósł na działce, a także własnoręcznie dokonanych nasadzeń. Za dzierżawę uiszcza się comiesięczną opłatę, zaś działkowicz jest zobowiązany do przestrzegania regulaminu ROD (za złamanie reguł grozi utrata prawa do działki).

Jak podaje strona Polskiego Związku Działkowców, najważniejsze zasady dzierżawy ogródków działkowych to:

• dzierżawcą może być każda osoba pełnoletnia zamieszkała w Polsce na stałe lub posiadająca kartę stałego pobytu,
• jedna osoba może dzierżawić tylko jedną działkę (małżeństwa mogą dzierżawić wspólnie),
• nie można dzierżawić działki położonej daleko od miejsca zamieszkania (trzeba szukać lokalnie),
• prawo do użytkowania działki nabywa się bezpośrednio od zarządu ROD (który udostępnia informację o dostępnych działkach) lub odkupuje od poprzedniego dzierżawcy,
• umowę przeniesienia praw do działki zawiera się obowiązkowo przed notariuszem, a podpisy muszą być poświadczone notarialnie,
• sporządza się 3 egzemplarze umowy, w tym 1 dla zarządu ROD,
• na dzierżawę musi wyrazić zgodę zarząd ROD – w przypadku zmiany właściciela nowy dzierżawca składa wniosek o zatwierdzenie umowy (jest on rozpatrywany do 2 miesięcy),
• brak sprzeciwu ze strony zarządu oznacza milczącą zgodę,
• jeśli zarząd ROD odmówi zatwierdzenia umowy, obie jej strony mogą starać się o podważenie tej decyzji na drodze sądowej.

– W pierwszej kolejności powinniśmy znaleźć wolną działkę w ROD. Informacji w tym przedmiocie powinniśmy szukać w zarządzie danego Ogrodu. (…) Jeśli zarząd ROD nie dysponuje wolną działką, a prowadzi listę oczekujących na działkę, warto się na nią wpisać, zostawiając do siebie kontakt – informuje PZD.

Ceny działek w ROD. Ile kosztuje ogródek działkowy?

Koszt „zakupu” działki ROD różni się w zależności od lokalizacji. Za odkupienie prawa do dzierżawy rodzinnego ogrodu działkowego w małej miejscowości płaci się od ok. 3000 zł wzwyż, natomiast w największych miastach może być od 15 do nawet 140 tys. zł. Ceny działek w ROD zależą także od tego, co dokładnie znajduje się na działce – teren pełen nasadzeń i z gotową altanką będzie droższy niż niezagospodarowany kawałek trawnika.

Dzierżawca musi też uiścić dwie podwyższone opłaty ogrodowe (do 1000 zł łącznie) oraz co miesiąc ponosić koszty dzierżawy, w tym koszty zużycia wody i prądu (jeśli są doprowadzone do działki).

– Obowiązkiem każdego działkowca jest także uczestniczenie w pokrywaniu kosztów funkcjonowania ROD poprzez wnoszenie opłat ogrodowych (...). Jeśli zbywający działkę nie uregulował ich w roku przeniesienia prawa do działki, nowy działkowiec musi je uiścić w roku nabycia działki – podaje PZD.

Działka ROD przekazana w testamencie – czy to możliwe?

Rodzinny ogród działkowy nie może być zapisany nikomu w testamencie, ponieważ nie stanowi własności działkowicza (jest on jedynie dzierżawcą). W regulaminie ROD przewidziano jednak możliwość przejęcia działki po zmarłym przez jego najbliższych krewnych. Prawo to mają m.in. współmałżonek, dzieci i wnuki zmarłego.

Żeby „odziedziczyć” w ten sposób grunt na terenie ROD, trzeba w ciągu 6 miesięcy od daty śmierci działkowicza złożyć do zarządu ROD wniosek o zawarcie umowy dzierżawy działkowej (i/lub innych dokumentów określonych w regulaminie). Jeśli takie wnioski złoży więcej niż jedna osoba uprawniona, sprawa jest kierowana do sądu, który rozstrzyga, komu przypadnie działka.

Zamieszkiwanie na terenie ogródków działkowych – co mówi prawo?

Zamieszkiwanie na stałe na terenie rodzinnych ogrodów działkowych jest zabronione. Wynika to z faktu, iż są to tereny przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, a nie stałego pobytu. Jak jasno wskazuje regulamin ROD, za mieszkanie na działce można stracić prawo do jej dzierżawy.

– Altana działkowa na terenie działki w ROD nie jest obiektem mieszkalnym; przebywanie w niej nie może stanowić podstawy do urzędowego potwierdzenia czasowego lub stałego pobytu – podaje regulamin ROD.

Utrata prawa do rodzinnego ogrodu działkowego może też nastąpić w wyniku innych naruszeń regulaminu, m.in.: wydzierżawienia działki osobie trzeciej, zakłócania porządku, dokonywania zniszczeń, prowadzenia na działce działalności zarobkowej, gromadzenia śmieci, mycia samochodów na działce czy wprowadzania na teren ROD psów bez kagańca oraz smyczy.

Przemysław Zańko-Gulczyński