Kontrole szamb przez gminy: grożą wysokie kary nawet 5000 zł
Trwają kontrole domów, które korzystają ze zbiorników bezodpływowych, czyli szamb oraz własnych oczyszczalni ścieków. Urzędnicy gmin lub strażnicy miejscy kontrolują, czy mieszkańcy opróżniają szamba zgodnie z przepisami i czy mają podpisane umowy z firmami asenizacyjnymi. Jeśli te wymagania nie będą spełnione, grożą wysokie kary, nawet 5000 zł.
Spis treści
- Na opróżnianie szamba obowiązkowy dokument
- Jakie kary i za co dla mieszkańców?
- Gminy na kontrole szamb mają 2 lata
- Kary także dla gmin
- Zmiany w przepisach konieczne!
Z wejściem w życie nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 2022 o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (przepisy weszły w życie w sierpniu 2022) posiadacze szamb oraz przydomowych oczyszczalni ścieków są zobowiązani do posiadania umowy na odbiór nieczystości ciekłych podpisanej z firmą asenizacyjną. Właściciele domów, którzy korzystają z szamb zobowiązani są również do przechowywania dowodów uiszczenia opłat za wywóz nieczystości.
Jak wynika z ostatnich danych dotyczy to 0,5 mln mieszkańców Polski - tyle bowiem gospodarstw domowych nie jest podłączonych do systemu kanalizacyjnego.
Na opróżnianie szamba obowiązkowy dokument
Każde skorzystanie z usługi firmy zajmującej się wywozem nieczystości, musi zostać udokumentowane. Chodzi o umowę z firmą asenizacyjną oraz rachunek z wywóz nieczystości. Trzeba je okazać w przypadku kontroli w domu czy wezwania do urzędu.
Faktury za wywóz nieczystości powinny potwierdzać regularność ich wywozu zgodnie z postanowieniami umów oraz z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. W przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków, właściciele nieruchomości są zobowiązani do udokumentowania umowy na wywóz osadów ściekowych oraz posiadanie dowodów uiszczania opłat za tę usługę.
– W przypadku przydomowej oczyszczalni ścieków również należy pamiętać o obowiązku pozbywania się osadów ściekowych (zgodnie z instrukcją eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków). Musi to także zostać odpowiednio udokumentowane, tj. poprzez podpisanie umowy na wywóz osadów ściekowych oraz posiadanie dowodów uiszczania opłaty za tę usługę – przypomina magistrat Grodziska Mazowieckiego.
Jakie kary i za co dla mieszkańców?
Brak dokumentów potwierdzających wywóz nieczystości przez uprawnioną firmę będzie podstawą do nałożenia kary grzywny na właściciela szamba. Ukarany poniesie też koszty opróżnienia zbiornika zleconego przez gminę, która musi podjąć się tego zadania w sytuacji, kiedy właściciel nie jest w stanie udokumentować prawidłowego zagospodarowywania zawartości szamba.
Prawo nie zabrania podpisania umowy na wywóz nieczystości z kilkoma firmami. Wybrane firmy muszą mieć aktualne zezwolenie wydane przez burmistrza na odbiór i transport nieczystości na terenie miasta czy gminy.
Gmina ma również prawo skontrolować, czy szambo jest zbudowane zgodnie z przepisami prawa, szczególnie w zakresie jego lokalizacji i odległości od innych obiektów oraz czy jest szczelne. Wszelkie wykryte nieprawidłowości w tym zakresie będą mogły skutkować nie tylko karą, ale też natychmiastową koniecznością naprawy wszelkich uchybień.
Kary będą również grozić za utrudnianie lub udaremnianie pracownikom gminnym sprawdzenia, czy właściciel nieruchomości wyposażony jest w zbiornik bezodpływowy lub przydomową oczyszczalnię ścieków i czy ma podpisaną umowę na wywóz szamba.
Wysokość kary dla właściciela nieruchomości to nawet 5000 zł.
Gminy na kontrole szamb mają 2 lata
Nowelizacja Prawa wodnego oraz niektórych innych ustaw nałożyła na gminy nowy obowiązek - przeprowadzenia dokładnej ewidencji i powszechnej kontroli nieruchomości wyposażonych w szamba i przydomowe oczyszczalnie ścieków oraz zrzutów ścieków.
Do sierpnia 2024 roku każda gmina ma obowiązek skontrolować wszystkie nieruchomości, które nie są podłączone do kanalizacji. Kolejne kontrole będą przeprowadzone do 2026 r.
W tym roku samorządy będą musiały złożyć pierwsze sprawozdania z przeprowadzanych kontroli do wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska.
Kary także dla gmin
Jeśli gmina nie przeprowadzi kontroli nieruchomości w odpowiednim terminie będzie także podlegać sankcjom finansowym - maksymalna kara dla gminy to 50 tys zł.
Zmiany w przepisach konieczne!
Nowelizacja ustawy – Prawo wodne była konieczna, ponieważ w maju 2020 Komisja Europejska wskazała, że Polska nie wdrożyła w prawidłowy sposób tzw. dyrektywy ściekowej. Jeśli Polska nie wywiąże się z dyrektywy i nie sprosta wymaganiom UE, Trybunał Sprawiedliwości UE może nałożyć dotkliwe kary finansowe.
Zresztą nie tylko Komisja Europejska ma zastrzeżenia co do sposobu pozbywania się nieczystości ciekłych przez mieszkańców i bierności gmin w tym zakresie. Nieprawidłowości już kilkakrotnie wykazywały kontrole Najwyższej Izby Kontroli.
Jak wynika raportu NIK, żadna z 28 gmin skontrolowanych w latach 2019-2021 nie prowadziła rzetelnej ewidencji zbiorników bezodpływowych i przydomowych oczyszczalni. Brakowało pełnych danych o obowiązkowych umowach na wywóz nieczystości zawieranych przez właścicieli nieruchomości oraz o faktycznej częstotliwości przeprowadzanych wywozów.
Według danych Agencji Wspierania Ochrony Środowiska (AWOŚ) każdego roku w Polsce odprowadzanych jest do środowiska w sposób niekontrolowany 250 mln m³ ścieków. Dla zobrazowania, to ilość równa 75 tysiącom basenów olimpijskich.
