Split payment obowiązkowy od 1 listopada 2019. Obowiązki firm z tytułu MPP

Czy split payment skomplikuje działalność firm budowlanych? Branża budowlana jest od lat tym sektorem gospodarki, którego najczęściej dotykają przełomowe zmiany prawa podatkowego, szczególnie w dziedzinie VAT. Sprawdź, jakie są zasady split payment (MPP) w budownictwie?

Dopiero co przedsiębiorcy przyzwyczaili się do stosowania „odwrotnego obciążenia”, a już od 1 listopada 2019 ten obowiązek znika i pojawia się obowiązkowy Mechanizm Podzielonej Płatności (MPP), który zastępuje Odwrotne Obciążenie i to na zupełnie nowych warunkach. Wprowadzenie obowiązku rozliczeń metodą split payment, to kolejny krok do uszczelniania rozliczeń podatku VAT.

Obowiązkowym MPP objęte są płatności za:

• paliwa
• stal, wyroby stalowe
• złom, odpady
• metale szlachetne (np. złoto, srebro) i nieszlachetne (np. miedź)
• folię stretch
• tablety, smartfony, konsole
• usługi budowlane
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych
• węgiel i produkty węglowe
• maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria

Szczegółowy wykaz w Załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Na czym polega split payment?

Split payment, inaczej Mechanizm Podzielonej Płatności (MPP) polega na tym, że nabywca płaci za fakturę na dwa rachunki dostawcy: kwota netto faktury trafia na rachunek bieżący, a wartość podatku VAT na specjalnie utworzony do tego celu rachunek VAT.

Split payment a rachunek VAT

W takiej sytuacji natychmiast pojawia się pytanie, jaki będzie mechanizm przepływu środków gromadzonych na koncie VAT? Od 1 listopada 2019 rozszerza się zakres płatności, które można regulować ze środków pieniężnych znajdujących się na tym koncie. Bank nie wykona innych dyspozycji płatności z rachunku VAT, niż tylko te które są dopuszczone przez prawo.

Z rachunku VAT można:

• płacić VAT na rachunek  VAT naszego dostawcy,
• płacić VAT do urzędu skarbowego,
• płacić inne podatki: PIT, CIT, akcyzę, a także ZUS oraz należności celne,
• płacić odsetki związane z powyższymi zobowiązaniami  publiczno-prawnymi.

Po spełnieniu określonych warunków można wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot środków pieniężnych z rachunku VAT na rachunek bieżący. Na wydanie takiej zgody urząd skarbowy ma co do zasady 60 dni, a sam wniosek podlega opłacie skarbowej w wysokości 30 zł.

Kogo dotyczy split payment  

Obowiązkowy split payment dotyczy szczególnych towarów i usług, których wykaz znajduje się w Załączniku nr 15 do ustawy VAT (poniżej wyciąg z tego załącznika dotyczący usług w zakresie budownictwa) i w przypadku, gdy  wartość płatności za te towary lub usługi w ramach jednaj transakcji przekracza kwotę 15 000 zł brutto. Przy czym nie ma znaczenia iloma fakturami rozliczona jest taka transakcja, granica 15 000 zł wyznaczona jest dla całej transakcji, a nie pojedynczej faktury.   

Obowiązki firm budowlanych z tytułu MPP  

Generalnie, stosowanie Mechanizmu Podzielonej Płatności nie jest skomplikowane. Poniżej wymieniamy obowiązki firm wykonujących roboty budowlane lub dostarczających materiały budowlane objęte Załącznikiem nr 15.

• Firma musi posiadać w banku rachunek rozliczeniowy związany z prowadzoną działalnością gospodarczą  (lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej) Tylko dla takich rachunków może być podłączony rachunek VAT, który jest konieczny przy prowadzeniu takiej działalności.
• Konto firmowe (rachunek bankowy) musi być zgłoszony do urzędu skarbowego i znajdować się w Wykazie Podatników VAT (tzw. Biała Lista). Biała Lista jest dostępna na stronie internetowej pod adresem: www.podatki.gov.pl. Nie zgłasza się oddzielnie numeru rachunku VAT, gdyż jest on automatycznie tworzony przez banki do bieżącego rachunku firmowego.
• Jeśli wartość faktury za roboty lub materiały budowlane wymienione w Załączniku nr 15 przekracza 15 000 zł brutto, to w fakturze muszą znaleźć się słowa Mechanizm Podzielonej Płatności. Brak takiego zapisu może spowodować sankcję finansową dla wystawcy faktury w wysokości 30% wartości podatku VAT, chyba że nabywca pomimo braku takiej informacji zapłaci dostawcy wg zasady MPP.
• Przedsiębiorca, który dokonuje na podstawie faktury płatności za dowolne towary lub usługi wymienione w Załączniku nr 15 (w tym także za usługi lub materiały budowlane) o wartości transakcji przekraczającej 15 000 zł brutto, musi dokonać płatności z zastosowaniem MPP, bez względu na to, czy na fakturze znajduje się informacja Mechanizm Podzielonej Płatności czy też nie. Za niedopełnienie obowiązku zapłaty z zastosowaniem MPP grozi sankcja w wysokości 30% wartości podatku VAT.

Pamiętaj!

Wszystkie faktury VAT, które mają być rozliczone metodą split payment muszą być opisane słowami: Mechanizm Podzielonej Płatności

MPP wymaga rachunku firmowego na Białej Liście

Od 1 stycznia 2020 nabywca będzie musiał regulować płatności za faktury dostawców wyłącznie na rachunki bankowe znajdujące się na Białej Liście, bo tylko takie wydatki będzie mógł – co do zasady – rozliczyć jako koszty podatkowe.

Warto więc sprawdzić czy nasze rachunki są zarejestrowane na Białej Liście. Można to zrobić pod adresem www.podatki.gov.pl klikając w Wykaz Podatników i wpisując numer NIP swojej firmy. Jeśli rachunek firmowy nie jest widoczny w tym wykazie, to należy niezwłocznie wyjaśnić jaka jest tego przyczyna i ewentualnie dokonać zgłoszenia rachunku bankowego do urzędu skarbowego w celu uzupełnienia.

Jak sprawdzić, jakie towary i usługi są objęte MPP

Wykaz wszystkich usług i towarów objętych do 1 listopada 2019 obowiązkowym MPP, znajduje się w Załączniku nr 15 do ustawy VAT. Na dzień dzisiejszy Załącznik obejmuje 150 pozycji, sklasyfikowanych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Sporą część Załącznika nr 15 zajmują usługi i materiały budowlane.

Nazwa usługi lub towaru w fakturze powinna być określona w taki sposób, aby można było na tej podstawie ustalić pod jaką pozycją  PKWiU jest ona sklasyfikowana. Klasyfikacja PKWiU określa rodzaj świadczonych usług a nie to, czy są one wykonywane w procesie budowy domu, w trakcie prac remontowych, modernizacyjnych czy konserwatorskich. Wystawienie faktury za „usługi remontowe” nie spowoduje więc braku obowiązku zastosowania MPP, jeśli remont polegał na wykonaniu robót malarskich (poz. 131 Załącznika nr 15) lub robót instalacji stolarki budowlanej (poz. 127 załącznika). Poniżej fragment Załącznika nr 15 dotyczący usług budowlanych, a tu załącznik w całości.  

Próby modyfikacji nazwy towaru lub nazwy świadczonej usługi, mające na celu uniknięcie obowiązku zastosowania MPP mogą zostać uznane za próbę obejścia prawa ze wszystkimi tego negatywnymi konsekwencji dla wystawcy i odbiorcy takiej faktury.  

Usługi budowlane obciążone podatkiem VAT^∗

* zamieszczony wykaz to fragment Załącznika nr 15 do ustawy o VAT dotyczący tylko usług budowlanych

Podstawa prawna: USTAWA z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2019 poz. 1751.

Quiz. Czy znasz podstawowe terminy bankowe?