Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z podpisem prezydenta
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Nowelizacja przewiduje zmiany w 50 ustawach i zawiera 15 nowych definicji. To oznacza rewolucję w planowaniu przestrzennym. Jakie najważniejszy zmiany zakłada ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym?
Spis treści
- Plan ogólny zamiast studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
- Partycypacje społeczne przy uchwalaniu planów przestrzennych
- Zintegrowany plan inwestycyjny jako forma planu miejscowego
- Zmiany w wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy
- Zmiany w katalogu parametrów i wskaźników nowej zabudowy
- Wprowadzenie Rejestru Urbanistycznego
- Kiedy nowa ustawa o planowaniu przestrzennym zacznie działać
Nowa ustawa o planowaniu przestrzennym jest jednym z elementów Krajowego Planu Odbudowy. Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, której celem jest uproszczenie, ujednolicenie i przyspieszenie procedury planistycznej - poinformowała Kancelaria Prezydenta RP.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych przepisów, dla których ustawa przewiduje dłuższy termin vacatio legis.
Jakie najważniejsze zmiany w planowaniu przestrzennym zakłada nowelizacja?
Plan ogólny zamiast studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
Plan ogólny ma być nowym narzędziem planistycznym dla gminy. Jego postanowienia będą wiążące przy ustalaniu planów miejscowych oraz przy wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy. Będzie uchwalany obligatoryjnie dla całej gminy, z wyłączeniem terenów zamkniętych. Plan ogólny, zakreślający ramy docelowego zagospodarowania przestrzeni, w założeniu ma mieć zwięzłą formę. Niewielka liczba ustaleń umożliwi ich standaryzację, a co za tym idzie łatwiejsze odczytanie treści planów ogólnych przyjętych w poszczególnych gminach.
Wejście w życie planu ogólnego nie spowoduje utratę mocy obowiązującej dotychczasowych planów miejscowych. Z kolei studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin pozostaną w mocy po wejściu w życie ustawy, do czasu uchwalenia planu ogólnego, jednak nie dłużej niż do końca 2025 r. Przy czym, jeśli gmina nie uchwali planu ogólnego do dnia 1 stycznia 2026 r. nie będzie miała możliwości wydawania nowych decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego lub o warunkach zabudowy aż do czasu uchwalenia tego planu.
Przyjęcie nowego planu miejscowego ma być możliwe w 8-9 miesięcy. Upraszczamy przepisy tak, by gminy szybko i sprawnie uchwały plany ogólne i plany miejscowe. Koniec z bałaganem w przestrzeni polskich miast i wsi, koniec z niekontrolowanym rozlewaniem się zabudowy i patodeweloperką w miejscach do tego nieodpowiednich - komentuje minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
Partycypacje społeczne przy uchwalaniu planów przestrzennych
Nowelizacja ustawy o planowaniu przestrzennym zakłada większy wpływ konsultacji społecznych na planowanie przestrzenne. Konsultacji ma być więcej i mają być bardziej dostępne. Konsultacje społeczne będą odbywały się po godzinach pracy, w miejscach łatwo dostępnych, a udział w nich będą mogli zabrać wszyscy, w tym osoby nieletnie.
Zintegrowany plan inwestycyjny jako forma planu miejscowego
Wydawane obecnie uchwały lokalizacyjne mają zostać zastąpione przez Zintegrowane Plany Inwestycyjne (ZPI), które będą szczególnego rodzaju planami miejscowymi. To oznacza, że zyskają one status aktu prawa miejscowego. Uchwalenie ZPI będzie poprzedzone negocjacjami na linii gmina-inwestor oraz zawarciem umowy urbanistycznej, w której określone zostaną zasady realizacji konkretnej inwestycji.
To oznacza zmiany rozwiązań, która wprowadziła specustawa mieszkaniowa. W trybie lex deweloper będzie można realizować nie tylko inwestycje mieszkaniowe, ale także usługowe, handlowe, czy produkcyjne. Przy ograniczonej podaży gruntów inwestycyjnych, takie rozwiązanie może przyczynić się do „odblokowania” takich nieruchomości.
W opinii ekspertów Zintegrowany plan inwestycyjny ma bardziej skomplikowany charakter niż obowiązująca uchwała lokalizacyjna. Sprawne przejście przez nową procedurę będzie wymagało bliskiej współpracy gminy z inwestorem.
Zmiany w wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy
Zmiany w wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy mają przeciwdziałać rozlewaniu się zabudowy, co często wymusza na gminach dodatkowe inwestycje związane z komunikacją czy infrastrukturą społeczną i techniczną. Wydanie decyzji o warunkach zabudowy będzie powiązane z z położeniem na obszarze uzupełnienia zabudowy w planie ogólnym gminy oraz wymogiem zgodności z planem ogólnym w zakresie funkcji zabudowy oraz parametrów i wskaźników urbanistycznych.
Projekt ustawy zakłada wprowadzenie terminu obowiązywania decyzji o warunkach zabudowy. Po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja stała się prawomocna decyzja wygaśnie, co oznacza, że nie będzie można na jej podstawie ubiegać się o wydanie pozwolenia na budowę. Pierwotnie wygaśnięcie miało dotyczyć również decyzji, które zostaną wydane przed wejściem w życie nowelizacji. Ostatecznie okres ważności nie będzie dotyczył wcześniej wydanych warunków zabudowy.
Warunki zabudowy miały charakter bezterminowy.
Zmiany w katalogu parametrów i wskaźników nowej zabudowy
Nowelizacja zakłada również zmiany w katalogu parametrów i wskaźników nowej zabudowy, dodając obowiązek określenia w warunkach zabudowy minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej oraz minimalnej liczby miejsc do parkowania.
Wprowadzenie Rejestru Urbanistycznego
Nowelizacja ustawy o planowaniu przestrzennym wprowadzi nowy system teleinformatyczny - Rejestr Urbanistyczny. Rejestr ma zawierać dokumenty powstające w trakcie sporządzania aktów planistycznych, raporty z konsultacji społecznych, decyzje administracyjne związane z planowaniem przestrzennym, rozstrzygnięcia organów nadzoru. Ma być nieodpłatny.
Przepisy dotyczące rejestru zaczną obowiązywać od 2026 roku, co ma pozwolić urzędom gmin na przygotowanie się do tej zmiany.
Kiedy nowa ustawa o planowaniu przestrzennym zacznie działać
Szeroki zakres wprowadzanych zmian wymaga czasu na zapoznanie się z przepisami przez samorządy, inwestorów, urbanistów i środowiska branżowe. Z tego względu wiele z nowych regulacji opatrzone zostało przepisami przejściowymi. Część regulacji wejdzie w życie 30 dni od ogłoszenia ustawy w dzienniku ustaw, jednak całość systemu zadziała, gdy gmina uchwali plan ogólny.
Zgodnie z projektem, uchwalenie planu ogólnego gminy wymagane jest do końca 2025 r. Tym samym okres przejściowy pomiędzy obowiązującym systemem, a nowym ładem prawnym w zakresie planowania przestrzennego zostanie rozciągnięty na 3 lata od uchwalenia ustawy.
Żródło: gov.pl; legislacja.gov.pl/projekt/12359051
