Wniosek o świadczenie wspierające 2024 - gdzie złożyć? Jak uzyskać świadczenie wspierające? Dla kogo pomoc?

Świadczenie wspierające to nowa forma pomocy dla osób niepełnosprawnych, które ukończyły 18 lat. Jak uzyskać tę pomoc? Gdzie składa się wniosek o świadczenie wspierające?

Spis treści

1. Świadczenie wspierające – czym jest?
2. Kto otrzyma świadczenie wspierające?
3. Ile wyniesie świadczenie wspierające?
4. Jak uzyskać świadczenie wspierające?
5. Jak przebiega procedura decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia?
6. Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające w ZUS?

To całkiem nowe świadczenie, które ma zmienić podejście do osób niepełnosprawnych i polepszyć bardziej kompleksowo ich los. Zostało wprowadzone ustawą z dnia 7 lipca 2023 r. i weszło w życie od początku stycznia 2024 r.

Świadczenie wspierające – czym jest?

Jest to rodzaj zasiłku, którego wysokość ma być ustalana indywidualnie na podstawie rzeczywistych potrzeb osoby niepełnosprawnej. Otrzymywać go będą niepełnosprawni, ale jego beneficjentami będą również opiekunowie. Kwotę ma regulować wskaźnik poziomu potrzeby wsparcia w skali określanej od 70 do 100 punktów. Na ustalenie tego poziomu będą miały wpływ:

• wiek niepełnosprawnego;
• możliwość wykonywania codziennych czynności;
• stopień zdolności do podjęcia pracy.

Poziom potrzeby wsparcia dla każdego niepełnosprawnego ubiegającego się o świadczenie wspierające będzie ustalany przez komisje medyczne wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Wejście tej nowej formy pomocy nie wykluczy uzyskanych praw do innych zasiłków dla niepełnosprawnych i opiekunów, jeśli nabycie do nich praw nastąpiło przed 31 grudnia 2023 r. Chodzi o to, aby osoby potrzebujące nie były pozbawione jakiejkolwiek pomocy w okresie przejściowym, zanim nie nabędą praw do świadczenia wspierającego.

• Renta wdowia 2024 - dla kogo? kiedy wejdzie w życie renta wdowia?

Kto otrzyma świadczenie wspierające?

Nowy zasiłek wspierający od 1 stycznie 2024 będzie dostępny dla osób, dla których zostanie orzeczona potrzeba wsparcia na poziomie od 87 punktów do 100 punktów. W 2025 r. zasiłek wspierający będą otrzymywać osoby z poziomem potrzeby wsparcia od 78 do 86 punktów, a w kolejnym, 2026 r. niepełnosprawni z orzeczonym poziomem od 70 – 77 punktów.

Ustawa przewiduje jednak wyjątki od tego harmonogramu. Nie dotyczy on osób niepełnosprawnych, na które ich opiekunowie w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali dotychczasowe świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub nowe świadczenie pielęgnacyjne. W takich wypadkach niepełnosprawni z przyznanymi 70 punktami poziomu potrzeby wsparcia uzyskują wcześniej prawo do świadczenia wspierającego.

Formą pomocy w ramach świadczenia wspierającego będą objęci także opiekunowie. Jeśli stopień potrzeby wsparcia osobie niepełnosprawnej będzie wykluczał podjęcie zatrudnienia lub jakiejkolwiek formy pracy zarobkowej ZUS przejmie opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne od podstawy ustalonej wysokości świadczenia wspierającego. Jeśli ponadto opiekun będzie mieszkał i prowadził wspólne gospodarstwo z pobierającym świadczenie wspierające ZUS będzie w czasie sprawowanie opieki będzie także mu opłacał składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

• Bezwarunkowy dochód podstawowy - 1300 zł dla każdego Polaka?

Ile wyniesie świadczenie wspierające?

Zasiłek wspierający wynosi od 40% do 220% renty socjalnej czyli obecnie od 635 zł do 3495 zł. Są jednak szanse, że kwota renty socjalnej zostanie podniesiona W Sejmie trwają prace nad nową ustawą, która ma uzależnić wysokość renty socjalnej od kwoty pensji minimalnej. Po przyjęciu ustawy kwota renty socjalnej po 1 lipca 2024 r. wzrosłaby z obecnych 1588,44 zł do 4300 zł. Wówczas świadczenie wspierające wyniosłoby od 1720 zł do 9460 zł.

W zależności od poziomu potrzeby wsparcia świadczenie ma wynosić:

• od 70 do 74 punktów – 40% renty socjalnej
• od 75 do 79 punktów – 60% renty socjalnej
• od 80 do 84 punktów – 80% renty socjalnej
• od 85 do 89 punktów – 120% renty socjalnej
• od 90 do 94 punktów – 180% renty socjalnej
• od 95 do 100 punktów – 220% renty socjalnej

Jak uzyskać świadczenie wspierające?

Najpierw trzeba uzyskać decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Procedura może trwać do trzech miesięcy. Następnie na podstawie uzyskanej decyzji można wystąpić z wnioskiem o świadczenie wspierające do ZUS.

Jak przebiega procedura decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia?

Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia można złożyć osobiście lub za pośrednictwem przedstawiciela ustawowego lub osoby upoważnionej do reprezentowania pełnoletniej osoby niepełnosprawnej. W formularzu oznaczonym symbolem PPW poza podstawowymi danymi zamieszczana jest informacja o posiadanych przez osobę niepełnosprawną orzeczeniach ustalających stopień niepełnosprawności i okresie na jaki zostały one wydane.

Podstawą do określenia poziomu potrzeby wsparcia jest obszerny formularz PPW-K, czyli kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem. To zestaw pytań dotyczących codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, tzw. test 32 czynności. Trzeba określić m.in. w jakim stopniu poruszanie się, czynności manualne, prowadzenie rozmowy, korzystanie z urządzeń domowych i inne codzienne zwykłe czynności sprawiają trudność i czy korzysta się podczas nich z pomocy. Wraz ze złożeniem formularza PPW i kwestionariusza PPW-K rozpoczyna się postępowanie o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia. W razie potrzeby wysyłane są zawiadomienia o potrzebie uzupełnienie braków.

Następnie wyznaczony zespół kwalifikacyjny w ustalonym terminie i za zgodą osoby niepełnosprawnej przeprowadzi czynności oceniające w miejscu jej stałego pobytu. Skład oceniający będzie dokonywał: obserwacji, wywiadu bezpośredniego oraz oceny funkcjonowania osoby zainteresowanej.

Na podstawie tych informacji zespół oceniający ustali poziom potrzeby wsparcia. Na wydanie decyzji wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności ma trzy miesiące od złożenia wniosku przez niepełnosprawnego. Osobie, która nie zgodzi się z orzeczeniem przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. W przypadku dalszego braku akceptacji można odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest podstawą do wystąpienia o świadczenie wspierające do ZUS.

Jak złożyć wniosek o świadczenie wspierające w ZUS?

Można go składać dopiero po uzyskaniu decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia. Wniosek składa się wyłącznie drogą elektroniczną za pośrednictwem:

• platformy PUE ZUS;
• portalu informacyjno-usługowego Emp@tia;
• bankowości elektronicznej.

Postępowanie w sprawie przyznania świadczenie realizowana jest w formie elektronicznej. Osoby ubiegające się o świadczenie otrzymują drogą elektroniczną informację o jego przyznaniu w skrzynce odbiorczej na profilu PUE ZUS, także w przypadku składania wniosku poprzez portal Emp@tia i bankowość elektroniczną.

Dariusz Jędrzejewski