WT 2021. Standard energetyczny budynku od stycznia 2021
Zgodnie z warunkami technicznymi (WT 2021), przypominamy projektantom i inwestorom, że tylko do końca grudnia 2020 obowiązują dotychczasowe wartości wskaźników rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię (wskaźnik EP), od roku 2021 zaczyna obowiązywać nowy standard energetyczny i obniżone wartości wskaźnika EP.
Standard energetyczny budynku w WT 2021
Zaostrzanie wymogów co do izolacyjności cieplnej przegród w warunkach technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zostało rozłożone na trzy etapy. Dwa mamy już za sobą – od 1 stycznia 2014 i 2017 – trzeci wchodzi w życie od 1 stycznia 2021.
To oznacza, że projekt na podstawie którego chcemy uzyskać pozwolenie na budowę czy dokonać zgłoszenia, musi od 1 stycznia 2021 spełniać ostrzejsze wymogi dotyczące energooszczędności, bo ulega obniżeniu wskaźnik EP (energii pierwotnej), trzeba też zwracać uwagę na źródła energii potrzebnej na ogrzanie budynku i podgrzanie wody. Przykładowo, nowy budynek mieszkalny powinien mieć wskaźnik EP nie większy niż 70 kWh/(m2∗rok), czyli obniżenie wskaźnika z poziomu 95 kWh/(m2∗rok).
Wskaźnik EP to końcowy wynik obliczeń nakładów nieodnawialnej energii pierwotnej poniesionych na dostarczenie do budynku poszczególnych nośników energii: gazu, oleju opałowego, energii elektrycznej i energii odnawialnej (energia słoneczna, wiatrowa, geotermia). Im niższy wynik tym lepiej.
Wartość wskaźnika EP określającego roczne zapotrzebowanie budynku na nieodnawialną energię pierwotną do ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz oświetlenia oblicza się wg wzoru:
EP = EPH+W + ΔEPC + ΔEPL; [kWh/(m2∗rok]
gdzie:
- EPH+W – cząstkowa maksymalna wartość wskaźnika EP na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłejwody użytkowej,
- ΔEPC – cząstkowa maksymalna wartość wskaźnika EP na potrzeby chłodzenia,
- ΔEPL – cząstkowa maksymalna wartość wskaźnika EP na potrzeby oświetlenia.
Standardy energetyczne budynków. Który odpowiada WT 2021?
Standard energetyczny budynku określany jest nie tylko poprzez EP, chociaż tylko ten wskaźnik został uwzględniony w WT. Używa się jeszcze pojęć i wielkości dla:
- EU – energii użytkowej (najważniejsza na etapie projektowania, bo trzeba zaprojektować instalacje i ich moc uwzględniając potrzeby przyszłych użytkowników) i
- EK – energii końcowej (to z kolei informacja dla inwestora-użytkownika, bo daje pogląd co do przyszłych kosztów utrzymania obiektu).
Budynki o wysokim standardzie energetycznym mają osiągać jak najniższe wskaźniki E. Przy projektowaniu w kontekście standardu energetycznego bierze się również pod uwagę wartości współczynników U dla przegród. Obniżanie wskaźników charakteryzujących wymagania energetyczne było krytykowane, ale przecież projektowane są budynki o jeszcze ostrzejszych parametrach, niż te, które obowiązują w Polsce.
- Budynek niskoenergetyczny albo o niskim zużyciu energii odpowiada standardom WT 2021, czyli wskaźnik EP nie może być większy niż 70 kWh/(m²∗rok), a izolacyjność cieplna przegród zgodna jest z warunkami technicznymi obowiązującymi od stycznia 2021.
- Budynek o standardzie NF40, bo jego współczynnik EUco (zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji) ma maksymalnie 40 kWh/(m²∗rok) i wykorzystuje energię odnawialną.
- Budynek o standardzie NF15 (pasywny) dla EUco ma wymóg mniej niż 15 kWh/(m²∗rok).
- Budynek o (niemal) zerowym zużyciu energii (NZEB) charakteryzuje zerowa lub bardzo niska ilość potrzebnej energii, a potrzeby energetyczne są pokrywane ze źródeł odnawialnych.
- Budynek zeroenergetyczny nie korzysta w ogóle z konwencjonalnych źródeł energii, jest pod tym względem samowystarczalny wykorzystując wszystkie możliwe rozwiązania. W tym standardzie mieści się także tzw. budynek autonomiczny, który dodatkowo nie wymaga podłączenia do sieci energetycznej, gazowej, ciepłowniczej, wodnej i kanalizacyjnej – wszystko odbywa się we własnym zakresie w obrębie infrastruktury budynku i działki.
Cząstkowe wartości wskaźnika EP dla budynków w WT 2021
Maksymalną wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP oblicza się zgodnie z wyżej podanym wzorem: EP = EPH+W + ΔEPC + ΔEPL [kWh/(m2∗rok)]
| Rodzaj budynku | Cząstkowe wartości wskaźnika EP na potrzeby ogrzewania, wentylacji i przygotowania ciepłej wody EPH+W[kWh/(m2∗rok)] | |
| od 1 stycznia 2017 | od 1 stycznia 2021 | |
| budynek mieszkalny jednorodzinny | 95 | 70 |
| budynek mieszkalny wielorodzinny | 85 | 65 |
| budynek zamieszkania zbiorowego | 85 | 75 |
| budynek opieki zdrowotnej | 290 | 190 |
| pozostałe budynki użyteczności publicznej | 60 | 45 |
| budynek gospodarczy, magazynowy i produkcyjny | 90 | 70 |
Izolacyjność cieplna przegród w WT 2021
Wartości współczynnika przenikania ciepła UC ścian, dachów, stropów i stropodachów dla wszystkich rodzajów budynków, uwzględniające poprawki ze względu na pustki powietrzne w warstwie izolacji, łączniki mechaniczne przechodzące przez warstwę izolacyjną oraz opady na dach o odwróconym układzie warstw, obliczone zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi obliczania oporu cieplnego i współczynnika przenikania ciepła oraz przenoszenia ciepła przez grunt, nie mogą być większe niż wartości UC(max) określone w poniższej tabeli:
| Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu | Współczynnik przenikania ciepła UC(max) [W/(m2∗K)] | |
| od 1 stycznia 2017 | od 1 stycznia 2021 | |
|
Ściany zewnętrzne: a) przy ti ≥ 16°C b) przy 8°C ≤ ti < 16°C c) przy ti < 8°C |
0,23 0,45 0,90 |
0,20 0,45 0,90 |
|
Ściany wewnętrzne: a) przy Δti ≥ 8°C oraz oddzielające pomieszczenia ogrzewane od klatek schodowych i korytarzy b) przy Δti < 8°C c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
1,00 bez wymagań 0,30 |
1,00 bez wymagań 0,30 |
|
Ściany przyległe do szczelin dylatacyjnych o szerokości: a) do 5 cm, trwale zamkniętych i wypełnionych izolacją cieplną na głębokości co najmniej 20 cm b) powyżej 5 cm, niezależnie od przyjętego sposobu zamknięcia i zaizolowania szczeliny |
1,00 0,70 |
1,00 0,70 |
| Ściany nieogrzewanych kondygnacji podziemnych | bez wymagań | bez wymagań |
|
Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami: a) przy ti ≥ 16°C b) przy 8°C ≤ ti < 16°C c) przy ti < 8°C |
0,18 0,30 0,70 |
0,15 0,30 0,70 |
|
Podłogi na gruncie: a) przy ti ≥ 16°C b) przy 8°C ≤ ti < 16°C c) przy ti < 8°C |
0,30 1,20 1,50 |
0,30 1,20 1,50 |
|
Stropy nad pomieszczeniami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi: a) przy ti ≥ 16°C b) przy 8°C ≤ ti < 16°C c) przy ti < 8°C |
0,25 0,30 1,00 |
0,25 0,30 1,00 |
|
Stropy nad ogrzewanymi pomieszczeniami podziemnymi i stropy międzykondygnacyjne: a) przy Δti ≥ 8°C b) przy Δti < 8°C c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
1,00 bez wymagań 0,25 |
1,00 bez wymagań 0,25 |
WT 2021 a izolacyjność cieplna dla okien i drzwi
Wartości współczynnika przenikania ciepła U okien, drzwi balkonowych, drzwi zewnętrznych i powierzchni przezroczystych nieotwieralnych, dla wszystkich rodzajów budynków, nie mogą być większe niż wartości U(max)określone w poniższej tabeli:
| Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewnętrzne | Współczynnik przenikania ciepła U(max) [W/(m2∗K)] | |
| od 1 stycznia 2017 | od 1 stycznia 2021 | |
|
Okna (z wyjątkiem okien połaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie przezroczyste nieotwieralne: a) przy ti ≥16°C b) przy ti < 16°C |
1,1 1,6 |
0,9 1,4 |
|
Okna połaciowe: a) przy ti ≥ 16°C b) przy ti < 16°C |
1,3 1,6 |
1,1 1,4 |
|
Okna w ścianach wewnętrznych: a) przy Δti ≥ 8°C b) przy Δti < 8°C c) oddzielające pomieszczenie ogrzewane od nieogrzewanego |
1,3 bez wymagań 1,3 |
1,1 bez wymagań 1,1 |
| Drzwi w przegrodach zewnętrznych lub w przegrodach między pomieszczeniami ogrzewanymi i nieogrzewanymi | 1,5 | 1,3 |
| Okna i drzwi zewnętrzne w przegrodach zewnętrznych pomieszczeń nieogrzewanych | bez wymagań | bez wymagań |
Dopuszcza się dla budynku produkcyjnego, magazynowego i gospodarczego większe wartości współczynnika U niż UC(max) oraz U(max) określone w pkt 1.1. i 1.2., jeżeli uzasadnia to rachunek efektywności ekonomicznej inwestycji, obejmujący koszty budowy i eksploatacji budynku. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, produkcyjnym, magazynowym i gospodarczym podłoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna mieć izolację cieplną obwodową z materiału izolacyjnego w postaci warstwy o oporze cieplnym co najmniej 2,0 (m2∗K)/W, przy czym opór cieplny warstw podłogowych oblicza się zgodnie z Polskimi Normami.
Zmiana przepisu przejściowego dla EP w WT 2021
Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii przygotowuje w trybie szybkim projekt rozporządzenia zmieniającego w warunkach technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie okres przejściowy dla współczynnika EP. W pierwotnym brzmieniu rozporządzenia, niezależnie od tego, czy inwestor złożył wniosek o wydanie pozwolenia na budowę w 2020, jeśli organ administracji architektoniczno-budowlanej wydałby decyzję po 31 grudnia 2020, należało stosować surowsze wymogi EP.
W zmienionym przepisie przejściowym zastosowanie starych lub nowych przepisów uzależnione będzie od daty złożenia wniosku przez inwestora. Surowsze wymogi nowych warunków technicznych w zakresie wskaźników EP, będą obowiązywać jedynie dla wniosków o udzielenie pozwolenia na budowę złożonych po 31 grudnia 2020. A zatem wszystkie wnioski o udzielenie pozwolenia na budowę złożone do 31 grudnia 2020 zachowają prawo do zastosowania łagodniejszych współczynników EP, tych obowiązujących od 1 stycznia 2017. Dzięki tej decyzji nie trzeba będzie zmieniać projektów budowlanych przygotowanych wcześniej.
