Wystarczy technikum, aby projektować jak architekt? Szykuje się rewolucja w uprawnieniach budowlanych
W środowisku architektów wrze, ale i konstruktorzy są zbulwersowani. Projektowane przez rząd zmiany w prawie budowlanym, dotyczące uprawnień w zakresie architektury i konstrukcji, już na etapie konsultacji wywołały ogromne kontrowersje.
Daleko idące uprawnienia z zakresu architektury oraz sztuki konstruktorskiej osoby z branży budowlanej uzyskały pół wieku temu – w latach osiemdziesiątych minionego wieku. Po powszechnej krytyce, iż projektowanie oraz konstruowanie budynków czy innych obiektów budowlanych wymaga ściślejszych kompetencji, w połowie lat dziewięćdziesiątych zmieniono prawo, zaostrzając rygory.
Obecnie konstruktorzy mają uprawnienia architektoniczne w ściśle określonym ograniczonym zakresie, podobnie jak architekci – w bardzo ograniczonym zakresie mają kompetencje konstrukcyjne. Dotyczą one zresztą wyłącznie osób po studiach magisterskich. Zmieniane prawo burzy ten porządek – niektórzy eksperci mówią wprost, że wraca do praktyk tak źle ocenianych pod koniec ubiegłego wieku.
Uprawnienia architektoniczne i konstrukcyjne nawet dla techników?
Kontrowersje wzbudza nowy zakres uprawnień budowlanych, które specjalistom z tej branży przysługują w ograniczonym zakresie. Znajdujący się wciąż w toku legislacji projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, inaczej określa kompetencje w zakresie uprawnień architektonicznych.
I tak, po odbyciu odpowiedniej praktyki zawodowej i zdaniu egzaminu, uprawnienia do projektowania w ograniczonym zakresie mieliby otrzymać absolwenci technikum lub branżowej szkoły: architektonicznej – w zakresie architektury, a konstrukcyjne – absolwenci technikum budowlanego.
Takie uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie w specjalności architektonicznej będą upoważniały do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi. Jednak zakres uprawnień będzie uzależniony od posiadanego tytułu. Osoby z wykształceniem średnim w zakresie architektury, jeśli zdobędą uprawnienia, będą mogły projektować tylko obiekty o ograniczonej do tysiąca metrów sześciennych kubaturze związane z zabudową zagrodową.
Zmiana uprawnień architektonicznych i konstrukcyjnych magistrów budownictwa
Zmiana przepisów prawa budowlanego ma też rozszerzyć uprawnienia w zakresie architektury i konstrukcji na innych absolwentów wyższych uczelni budowlanych a więc nie tylko architektów i konstruktorów.
Podobnie jak w przypadku techników, po odbyciu praktyki zawodowej i zdaniu odpowiednich egzaminów każdy magister inżynier budownictwa będzie miał uprawnienia do projektowania architektury wszystkich obiektów o kubaturze do tysiąca metrów sześciennych w pięciu kategoriach wymienionych w prawie budowlanym:
- budynków mieszkalnych w budownictwie jednorodzinnym,
- budynków służących gospodarce rolnej,
- innych niewielkich budynków typu domki letniskowe (kategorie I-III),
- budynków przemysłowych (kategoria XVIII),
- stacji paliw (kategoria XX).
W takich obiektach będą mogli też kierować pracami budowlanymi.
Zmiana uprawnień architektonicznych i konstrukcyjnych: skąd kontrowersje?
Aby przekonać się, jak bardzo są to rewolucyjne zmiany, poszerzające krąg osób uprawnionych i zakres przedmiotowy, wystarczy sięgnąć do prawa budowlanego w obecnym kształcie, a więc przed projektowanymi zmianami.
Obecnie uprawnienia architektoniczne mogą zdobyć tylko inżynierowie z tytułem magistra i to tylko o kierunku pokrewnym do architektury. Projektowaniem jakim będą mogli zająć się po odbyciu praktyki i zdaniu egzaminów. Na dodatek zdobędą uprawnienia dotyczące wyłącznie budynków o kubaturze do tysiąca metrów sześciennych w budowie zagrodowej lub na terenie budowy zagrodowej.
Na podobnych zasadach, w równie ograniczonym zakresie, architekci z tytułem magistra mogą zdobyć uprawnienia do projektowania w specjalności konstrukcyjno-budowlanej.
Dlatego też kwestia poszerzenia uprawnień, szczególnie architektonicznych, wywołuje tyle emocji w środowiskach budowlanych, a kontrowersje z pewnością nie skończą się wraz z finałem prac legislacyjnych. Chyba że wskutek sprzeciwów w nowelizowanym Prawie budowlanym ograniczone uprawnienia budowlane pozostaną bez zmian.
