Prawo spadkowe - zmiany 2024. Jakie zmiany prawie spadkowym?
Nowe prawo spadkowe, a wraz z nim nowe zasady dziedziczenia, weszły w życie od 15 listopada 2023. Sejm znowelizował Kodeks Cywilny, w którym wprowadził kilka zmian dotyczących prawa spadkowego - mają uprościć oraz skrócić proces postępowania spadkowego. Co dokładnie zmienia się w prawie spadkowym? Wyjaśniamy.
Spis treści
- Zmiany w prawie spadkowym - nowe zasady dziedziczenia?
- Spadkobiercy niegodni spadku w nowym prawie spadkowym
- Nowe terminy uznania bądź odrzucenia spadku
Zmiany w prawie spadkowym - nowe zasady dziedziczenia?
Zmiany uchwalone przez sejm w Kodeksie Cywilnym dotyczą m.in. prawa spadkowego. Przepisy zostały wprowadzone ustawą z dnia 28 lipca 2023 roku, a zaczęły obowiązywać od 15 listopada 2023 roku. Nowe zapisy regulują kwestie związane z dziedziczeniem ustawowym. Jednocześnie dotyczą tych spadkodawców (czyli osób zmarłych, po których został spadek), którzy nie zostawili zstępnych (dzieci), małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa. Wówczas spadek przypada dziadkom w częściach równych.
Jeśli jedno z dziadków nie doczekało otwarcia spadku, to udział, który by mu przypadał, przechodzi na jego dzieci. Są to więc tak naprawdę wujowie i ciotki spadkodawcy. Ale jeśli dziecko któregoś z dziadków nie dożyło spadku, to udział spadkowy, który by mu przypadał, trafia z kolei do jego dzieci, czyli do rodzeństwa stryjecznego spadkodawcy. Natomiast jeśli któryś z dziadków, dzieci i wnuków nie dożył spadku, to ten spadek nie przechodzi na następne pokolenie, ale trafia do pozostałych dziadków. Mówi o tym artykuł 934, §2 i §3 Kodeksu Cywilnego.
Od 15 listopada więc do dziedziczenia uprawnieni są dziadkowie, dzieci dziadków (wujowie i ciotki) oraz ich dzieci (rodzeństwo stryjeczne). Zmiana polega na tym, że dalsze pokolenia stracą możliwość dziedziczenia. Wyłączeni z dziedziczenia będą dalsi zstępni dziadków spadkodawcy, a więc cioteczne lub stryjeczne wnuki i kolejne pokolenia.
Spadkobiercy niegodni spadku w nowym prawie spadkowym
Przepisy wprowadzają także nową przesłankę do tego, by sąd uznał spadkobiercę niegodnego spadku. Jeśli sąd zdecyduje, że spadkobierca jest niegodny, to traktuje go tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Kto może zostać uznanym za niegodnego spadku? Mówi o tym artykuł 928 § 1 Kodeksu Cywilnego. Nowością wprowadzoną od 15 listopada jest to, że niegodny spadku może zostać uznany spadkobierca, jeśli:
- uporczywie uchylał się wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem;
- uporczywie uchylał się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
Nowe terminy uznania bądź odrzucenia spadku
Spadkobierca może przyjąć bądź odrzucić spadek, szczególnie jest to ważne, jeśli dziedziczy się długi. Oświadczenie w tej sprawie, jak mówią obowiązujące przepisy, powinno być złożone w ciągu sześciu miesięcy od daty, gdy spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy.
Nowością jest wprowadzenie zawieszenia terminu sześciu miesięcy w sytuacji, jeśli oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wymaga zezwolenia sądu. Zawieszenie będzie obowiązywało przez okres postępowania sądowego w tym przedmiocie. Ta sytuacja odnosi się przede wszystkim do nieletnich spadkobierców. Wówczas rodzice lub opiekunowie prawni dzieci występują do sądu rodzinnego o zgodę na przyjęcie lub odrzucenie spadku w imieniu dziecka. W takim przypadku do momentu uzyskania zezwolenia sądu zawieszony jest termin sześciu miesięcy na przyjęcie bądź odrzucenie spadku.
- Wypłata gwarantowana z ZUS - kto ma do niej prawo? Ile wynosi wypłata gwarantowana z ZUS?
- Subkonto w ZUS - co to jest i kto je ma? Jak sprawdzić czy mam subkonto w ZUS?
