Atrakcyjność akcji spółek materiałów budowlanych
Jeszcze do niedawna panowała w Polsce opinia, że mamy wystarczającą bazę i podaż materiałów produkowanych dla budownictwa. W połowie roku 2007, gdy nagle zaczęło ich braknąć na rynku, poleciały w górę ceny, przyszedł czas na refleksję, że wzrost produkcji przy obecnym potencjale firm ma swoje granice i teraz to już potrzebne są inwestycje w rozwój lub import. A jak w tej sytuacji radzili sobie w tym sektorze giełdziarze.
Zobacz także
cz. I - Potencjał i kondycja finansowa spółek budowlanych GPW (2007/2008)
cz. II - Atrakcyjność spółek budowlano-montażowych i deweloperskich
|Konfrontując potencjał dochodowy, ryzyko inwestycyjne i poziom kondycji finansowej spółki można stosunkowo łatwo zidentyfikować akcje, które mogą przynieść zysk, a które mogą być przedmiotem spekulacji giełdowej. Rok 2007 przyniósł załamanie giełdowej hossy, chociaż generalnie spółki związane z budownictwem wypadły i tak nienajgorzej (na tle całej branży zmiana koniunktury najbardziej dotknęła deweloperów).
Uwaga na wskaźniki Atrakcyjność inwestycyjna akcji danej spółki, zwana całkowitym potencjałem dochodowym (Total Winning Potential Value) jest funkcją perspektywy dochodu z akcji (Winning Prospect) i ryzyka całkowitego (Risk), związanego z daną inwestycją. Szansa na dochód z akcji (Winning Prospect) to funkcja średniej (niearytmetycznej) rocznej rentowności akcji w badanym okresie (average Rentability per Year = avRpY) oraz stabilności zysku (Winning Stability = WS). Średnia rentowność akcji pozwala określić, jaka była przeciętna roczna rentowność akcji badanych spółek na przestrzeni np. ostatnich kilku lat. Z kolei stabilność zysku (WS) mierzy prawdopodobieństwo uzyskania dodatniej rentowności przy zbyciu akcji w dowolnym momencie badanego okresu. Wprowadzenie do rozważań wskaźnika stabilności (WS) pozwala zidentyfikować akcje nie tylko o wysokiej, ale i o stabilnej w czasie rentowności. Unika się w ten sposób akcji tzw. cyklicznych, które cechuje nieregularny i nieprzewidywalny przebieg rentowności i ryzyka inwestycyjnego. Wskaźnik średniej rentowności (avRpY) służy do porównywania akcji różnych spółek między sobą, pod względem potencjalnej szansy zysku z inwestycji. Ryzyko całkowite (Risk) jest funkcją wskaźnika straty (Loss Ratio) i wskaźnika maksymalnej ceny akcji (TRV Ratio). Wskaźnik straty wskazuje tzw. ryzyko zasadnicze i jest bazą porównawczą akcji różnych spółek między sobą pod względem ryzyka inwestycyjnego (podobnie jak rentowność "avRpY" w przypadku spodziewanego zysku). Ujmuje on ryzyko w aspekcie historycznym, gdyż zbudowany jest na danych z przeszłości. Z kolei wskaźnik maksymalnej ceny akcji (TRV Ratio) pokazuje ryzyko w ujęciu bieżącym, gdyż do jego konstrukcji użyto kursów maksymalnego i bieżącego. Wskaźnik straty (Loss Ratio) jest funkcją prawdopodobieństwa straty w zbadanym okresie (Loss Probability) i ważonej straty przeciętnej (weighted average Loss = weav Loss).
|
W czerwcu 2007 r. przeanalizowano 12 spółek krajowych (wykres 5). Polski sektor materiałów budowlanych odnotował tym razem wzrost średniego potencjału dochodowego (avRpY) do 12,32, czyli o 23,3% w stosunku do roku ubiegłego. Wskaźnik strat (LR), będący odbiciem ryzyka inwestycyjnego pogłębił się do 6,06 czyli o 30%. Całkowity uśredniony potencjał dochodowy (TWPV) podsektora materiałów budowlanych wyniósł 10,76, czyli zwiększył się o 44%.
W grudniu 2007 r. przeanalizowano 12 spółek (wykres 6). Ich potencjał dochodowy obniżył się do -0,6170, czyli o
105% w stosunku do czerwca 2007 roku. Wskaźnik strat (LR) wyniósł 7,3995, co oznacza wzrost ryzyka o 22 %. Całkowity zaś potencjał dochodowy wyniósł - 7,63, czyli obniżył się o 171% w stosunku do czerwca 2007 roku.
Ranking kondycji finansowej spółek materiałów budowlanych GPW niemal dokładnie pokrywa się z krzywą trendu rocznej stopy zwrotu z inwestycji w okresie 2007/2006 (wykres 4). Oznacza to, że w okresie ostatniego roku najlepszy zwrot uzyskać można było z inwestycji w akcje spółek materiałów budowlanych, najsilniejszych fundamentalnie. Dla porównania, w przypadku spółek budowlano-montażowych najlepszą stopę zwrotu zagwarantowały w minionym roku spółki o średniej kondycji finansowej (wykres 2).
Wykres 5. Spółki materaiałów budowlancyh GPW.
Ranking sredniej rentowności (avRpY) i ryzyka inwestycyjnego (Loss Ratio)
:
Stan na 30.06.2007. Źródło: opracowanie własne, OBRK, Marek W. Zdyb
CST Cersanit | OPO Opoczno | ATS Atlantis |
ULM Ulma | YWL Yawal | TIN Tras Intur |
DCR Decora | IRE Irena | PLT Polcolorit |
LTX Lentex | KRS Krosno | CNG Ceramika Nowa Gala |
W krajach tzw. "starej" UE, wskaźniki potencjału dochodowego i ryzyka inwestycyjnego podsektorów, budowlano-montażowego (wraz z deweloperskim) i materiałów budowlanych, kształtowały się na podobnym poziomie, co świadczy o wewnętrznym zrównoważeniu całości unijnej branży budowlanej. W Polsce wskaźniki te cechuje wciąż dość znaczna rozbieżność wartości.
Wydaje się, że spółką, która stosunkowo najlepiej radzi sobie z objawami bessy na rynku kapitałowym jest Cersanit SA. Przy ryzyku rzędu 2,68, a więc porównywalnym poziomem dla czołowych spółek unijnych, spółka osiągnęła potencjał dochodowy 43,44% (spadek o 21% w porównaniu z czerwcem 2007 r.). Spółką o jeszcze lepszym potencjale dochodowym jest Ulma SA - 51,28% (spadek w stosunku do czerwca 2007 r. o 20%). Ryzyko inwestycyjne Ulmy wprawdzie obniżyło się i jest poniżej średniej dla krajowych spółek materiałów budowlanych (7,7395), lecz nadal jest to wartość stosunkowo wysoka - 6,43. Ulma jest jedyną spółką materiałów budowlanych, której ryzyko inwestycyjne w omawianym okresie spowolnienia na rynku obniżyło się.
W przypadku Decory SA niemal 5-krotny spadek potencjału dochodowego spowodował 5-krotnym wzrostem ryzyka inwestycyjnego. Z kolei Yawal SA prezentuje dobry poziom potencjału dochodowego, jednak jego ryzyko inwestycyjne jest niezadowalające (9,70) i wykazuje tendencję wzrostową. Niepokojąco wygląda poziom i trend w kształtowaniu się wskaźników w przypadku spółek Polcolorit SA i Tras Intur SA. Już ponad połowa spółek materiałów budowlanych ma potencjał dochodowy bliski zeru lub ujemny. Wszystkie spółki, z wyjątkiem Cersanit, wykazują wysoki poziom ryzyka inwestycyjnego, które w dodatku wykazuje tendencję wzrostową (tabela poniżej).
spółka | potencjał dochodowy (avRpY) | ryzyko inwestycyjne (Loss Ratio) | ||||
XII.2007 | VI.2007 | VIII.2006 | XII.2007 | VI.2007 | VIII.2006 | |
Atlantis | -2,37 | 11,45 | - | 13,07 | 9,73 | - |
Cersanit | 43,44 | 55,20 | - | 2,68 | 0,78 | - |
Decora | 12,27 | 55,56 | 93,50 | 6,14 | 1,33 | 2,51 |
Irena | -1,93 | 5,14 | - | 7,20 | 5,71 | - |
Krosno | -2,27 | 13,18 | - | 8,20 | 5,84 | - |
Lentex | 8,54 | 27,51 | 18,12 | 10,17 | 5,85 | 4,62 |
Nowa Gala | -3,94 | -0,31 | - | 4,81 | 4,38 | - |
Opoczno | 0,69 | 8,07 | 1,85 | 7,28 | 6,30 | 4,70 |
Polcolorit | -36,03 | 1,57 | - | 11,07 | 6,28 | - |
Tras Intur | -29,97 | -20,47 | -28,61 | 11,77 | 10,09 | 7,20 |
Ulma | 51,28 | 63,85 | - | 6,43 | 6,75 | - |
Yawal | 29,80 | 36,80 | - | 9,70 | 8,19 | - |
Źródło: opracowanie własne, OBRK, Marek W. Zdyb Wnioski
Wykres 6. Potencjał dochodowy (avRpY) i ryzyko inwetycyjne (Loss Ratio)
spółek materiałów budowlanych GPW
Stan na grudzien 2007. Źródło: opracowanie własne, OBRK, Marek W. Zdyb
Identyfikacja spółek o wysokim potencjale dochodowym i niskim ryzyku inwestycyjnym oraz o silnej pozycji fundamentalnej pozwala wyodrębnić te spółki, w których akcje warto inwestować w średnim i dłuższym terminie.
Najlepszą metodą określenia pozycji fundamentalnej spółki (poziomu kondycji finansowej) jest poddanie jej statycznych i dynamicznych danych ekonomiczno-finansowych Wielowymiarowej Analizie Porównawczej, zrealizowanej za pomocą odpowiedniego programu komputerowego..
Konfrontując potencjał dochodowy, ryzyko inwestycyjne i poziom kondycji finansowej spółki można stosunkowo łatwo zidentyfikowanie akcje, które mogą być przedmiotem spekulacji giełdowej (niski potencjał dochodowy, wysokie ryzyko, niska kondycja finansowa). W 2007 r., zwłaszcza w jego drugiej połowie, osłabieniu uległo tempo inwestycji deweloperów operujących głównie w sektorze mieszkaniowym, zaś pozycja fundamentalna mniejszych deweloperów uległa osłabieniu na korzyść dużych spółek deweloperskich.
W okresie 2001- połowa 2007 r., krajowy rynek kapitałowy w sektorze szeroko pojętego budownictwa rozwijał się bardziej dynamicznie, niż jego odpowiedniki w rozwiniętych krajach UE. Tendencja ta uległa wyhamowaniu w drugiej połowie 2007 r., kiedy to potencjał dochodowy polskich spółek uległ znaczącemu obniżeniu, zaś ryzyko inwestycyjne wyraźnie wzrosło. Niepokój może budzić zwłaszcza ujemna wartość potencjału dochodowego podsektora materiałów budowlanych (grudzień 2007: -0,6170). Zważywszy, że w cyklu budowlanym podsektor ten wyprzedza przedsiębiorstwa budowlano-montażowe, może to świadczyć o spodziewanym dalszym spadku potencjału dochodowego podsektora budowlano-montażowego (spółki inżynieryjno-projektowe i deweloperskie) i nadejściu okresu stagnacji, bądź - w skrajnym przypadku - bessy w krajowym budownictwie w 2008 roku.
Tekst jest odzwierciedleniem poglądów autora i nie powinien być interpretowany inaczej.