Budownictwo - opłaca się coraz bardziej

Dla działalności budowlanej przełomowy okazał się rok 2004, kiedy to po latach głębokiego regresu, wreszcie zaczął wzrastać popyt na materiały budowlane, a wskaźnik rentowności netto ukształtował się na poziomie 1,1%. Rok 2007 może być natomiast rekordowym. Już w pierwszych jego miesiącach firmy odnotowały spektakularne wyniki.

Rentowność w gospodarce i jej głównych działach w pierwszym kwartale 2007 r. 

W latach 1995 - 97 przy dobrej koniunkturze w gospodarce średnia rentowność brutto  wynosiła około 3 - 4%, a zyskowność netto około 2%. W latach 1998 - 2002 nastąpiło jej drastyczne pogorszenie, co ograniczyło możliwości rozwojowe i inwestycyjne wielu firm.  Przedsiębiorstwa średnio w sektorze przedsiębiorstw nie tylko nie osiągały zysku, ale przynosiły straty. Wprawdzie już w  2003 r. rentowność netto w gospodarce wzrosła do 1,7%, ale dopiero w latach 2004 - 2006 wyniki ekonomiczno-finansowe firm poprawiły się znacząco (wskaźniki rentowności netto w skali roku wynosiły 3,9 - 4,8%).

W 2007 r. ta korzystna sytuacja się utrzymuje i w pierwszym kwartale wyniki finansowe przedsiębiorstw były lepsze niż przed rokiem. W rezultacie większego wzrostu przychodów z całokształtu działalności niż kosztów ich uzyskania, poprawiły się podstawowe wskaźniki ekonomiczno-finansowe. Dobra sytuacja finansowa w sektorze przedsiębiorstw i podstawowych działach gospodarki trwa już czwarty rok. W efekcie nastąpiło zwiększenie akumulacji wewnętrznej oraz zdolności kredytowej. Pozwoliło to na intensyfikację działalności inwestycyjnej.

Wyniki finansowe sektora przedsiębiorstw¹

Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne

Kondycję finansową sektora przedsiębiorstw w  I kwartale 2007 r. charakteryzowały następujące tendencje i wielkości:

• przychody z całokształtu działalności były o 17,4% wyższe niż przed rokiem, a koszty ich uzyskania o 15,8%, co znalazło odzwierciedlenie w poprawie wskaźnika poziomu kosztów z 95,2% do 93,9%.
• W I kwartale 2007 roku przedsiębiorcy wypracowali dodatni wynik finansowy brutto, w łącznej kwocie 23,7  mld zł, wobec 15,9 mld przed rokiem. Wynik finansowy netto ukształtował się na poziomie 19 mld zł wobec 12 mld zł w analogicznym okresie roku ubiegłego. Zysk netto wykazywało 69% przedsiębiorstw  (oznacza to, że jeszcze co trzecia firma była deficytowa), a ich udział w przychodach z całokształtu działalności wynosił 82,2%.
• rentowność obrotu netto wynosiła w 2006 r. 4,7%, a w I kwartale 2007 r.  wzrosła do 4,9%.
• 46,5% badanych przedsiębiorstw wykazało w I kwartale  2007 r. sprzedaż na eksport (44,9% rok temu). Poziom sprzedaży eksportowej był o 21,2% wyższy niż rok temu, a udział w przychodach zwiększył się do 21,1%. Podstawowe relacje ekonomiczno-finansowe osiągane przez eksporterów kształtowały się korzystniej niż ogółu badanych przedsiębiorstw.
• wszystkie najważniejsze dziedziny gospodarki były w I kwartale 2007 rentowne, chociaż różnice w rentowności były znaczące (od 0,6% w budownictwie - najniższa rentowność do 14,4% w górnictwie i kopalnictwie - najwyższa   rentowność).
• wskaźnik płynności finansowej był w I kwartale 2007 r.  wysoki - wynosił 33,3%. 

Rentowność w budownictwie w I kwartale 2007 r.

W budownictwie w okresie głębokiego regresu w latach 2001 - 2003 przedsiębiorstwa (średnio) przynosiły straty. Przełomowy okazał się rok 2004, kiedy popyt na roboty budowlane wzrastał, a wskaźnik rentowności netto ukształtował się na poziomie 1,1%. Kolejne dwa lata - to  okres rosnącej koniunktury w budownictwie i coraz większej produkcji budowlanej, której towarzyszyła zwiększająca się rentowność do 1,7% i 3,5% w roku 2006.

Pierwszy kwartał jest zawsze w budownictwie najsłabszy, zarówno pod względem produkcji,  jak też rentowności. Wpływają na to niekorzystne na ogół warunki atmosferyczne  dla działalności przedsiębiorstw, ale też cykl robót budowlanych; roboty budowlane są kończone w rozliczane najczęściej w końcu roku. W kolejnych latach od 2001 do 2006 r. w pierwszym kwartale budownictwo notowało straty, największe w latach 2002 - 2003.

Pierwsze miesiące 2007 r. okazały się bardzo dobry dla działalności budowlanej, notowano dodatnią rentowność netto, co nie zdarzało się nawet w drugiej połowie lat 90-tych, kiedy sytuacja w budownictwie była bardzo korzystna.

Wyniki finansowe sektora budownictwa²

Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne

Rentowność w przemyśle materiałów budowlanych w I kwartale 2007 r.³

Przemysł materiałów budowlanych należał zawsze do rentownych. Nawet w okresie dekoniunktury w gospodarce przedsiębiorstwa wytwarzające materiały i wyroby dla budownictwa przynosiły zyski. Wprawdzie wskaźniki rentowności były w latach 2001 - 2003 relatywnie niższe, a poszczególne branże różniły się efektywnością ekonomiczną - to średnia rentowność netto badanych firm była przez wszystkie lata dodatnia, przy czym w wielu okresach - bardzo wysoka. Zwracają uwagę niezwykle wysokie (od 2003 r.)  wskaźniki płynności finansowej (w niektórych branżach występuje nadpłynność). Na ogół uważa się, że płynność finansowa w granicach 20 - 25% zabezpiecza prawidłowe funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Średnio w przemyśle materiałów i wyrobów dla budownictwa od 2004 r. wskaźniki płynności finansowej I stopnia  (relacja inwestycji krótkoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych)  wynosiły od 35% do 45%, a w niektórych branżach w 2006 r. nawet 60%. Są to te przemysły (cementu, wapna i gipsu oraz płytek ceramicznych), w których rentowność przekraczała 10%.

Wyniki finansowe przedsiębiorstw materiałów budowlanych⁴

Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne

1.  Dane w I kwartale 2007 obejmowały 15596 podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, których liczba pracujących wynosi 50 osób i więcej

2.  W 2006 r. badaniami  wyników finansowych w budownictwie objęto 1411 przedsiębiorstw

3. Wg klasyfikacji PKD "Produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych"

4.  W 2006 roku  badaniami  wyników finansowych w dziale "produkcja  z pozostałych surowców niemetalicznych" objęto  394 przedsiębiorstwa