Decybele. Czym jest skala decybeli? Na ile decybeli jesteśmy narażeni w szkole, biurze, szpitalu...
Decybele – w skrócie dB - to jednostka, której używa się do pomiaru natężenia dźwięku. Na hałas, czyli decybele jesteśmy narażeni tak naprawdę cały czas, w szkole, na ulicy, w miejscu pracy, nawet we własnym mieszkaniu. Przy ilu decybelach odczuwamy dyskomfort, a jaka wartość dB szkodzi zdrowiu? Na ile decybeli jesteśmy narażani?
Spis treści
- Czym są decybele?
- Skala decybeli
- Decybele - poziom hałasu w wybranych miejscach
- Decybele - tabela
- Gdzie najwięcej decybeli?
- Decybele w biurach
Czym są decybele?
Zakres zmian ciśnienia akustycznego odbierany przez ludzkie ucho mieści się w przedziale od 0,00002 Pa (Paskala) do ok. 100 Pa. Operowanie na liczbach o takiej rozpiętości może być kłopotliwe. Dlatego do mierzenia poziomu dźwięku używa się skali logarytmicznej wyrażonej w decybelach (dB). W tej skali podany powyżej zakres to 1 – 134 dB. Co istotne, różnica np. 5 dB jest tak samo odbierana w zakresie dźwięków cichych (np. 25-30 dB), jak i bardzo głośnych (np. 125-130 dB).
Najmniejsza różnica poziomów dźwięku uchwytna dla ludzkiego ucha to ok. 1 dB. Zwiększenie poziomu dźwięku o 8-10 dB jest subiektywnie odbierane jako dwukrotne zwiększenie głośności.
Skala decybeli
Pomiar poziomu hałasu wymaga skomplikowanych obliczeń. Aby tego rodzaju pomiary były dla nas bardziej zrozumiałe, wprowadzono skalę decybeli. Przedstawia ona zdolność ludzkiego słuchu do odróżniania od siebie niskich poziomów hałasu, podczas gdy w obszarze wysokich decybeli nawet duże różnice w ciśnieniu akustycznym nie są tak bardzo odczuwalne. Skala decybelowa opisuje relację między dwoma dowolnymi wielkościami, np. natężeniem mierzonego dźwięku i poziomem odniesienia. Decybel (dB) jest zatem logarytmiczną skalą porównawczą, tzn. wartość podana w dB jest zawsze używana w odniesieniu do czegoś – mówi nam ile razy coś jest np. większe lub mniejsze od pewnego poziomu zerowego.
„Polska w decybelach” to nazwa raportu przygotowanego przez Grupę Saint-Gobain oraz Stowarzyszenia na Rzecz Lepszej Akustyki w Budynkach „Komfort Ciszy”. W ramach raportu zbadano poziom hałasu w największych polskich aglomeracjach, miejscach, które ze względu na sposób życia i spędzania czasu mają istotne znaczenie dla komfortu akustycznego. Przeanalizowano poziom hałasu w często uczęszczanych miejscach publicznych, na najbardziej ruchliwych ulicach, w galeriach handlowych, w instytucjach kultury, również na osiedlach mieszkaniowych. Założeniem badań było też wskazanie miejsc, w których można uciec od hałasu. W ten sposób powstała mapa cichych miejsc w każdej z największych polskich aglomeracji. Wybrane wyniki raportu przedstawiamy poniżej.
Decybele - poziom hałasu w wybranych miejscach
Trzeba wiedzieć, że poziom natężenia dźwięku, przy którym zaczynamy odczuwać dyskomfort to 55 dB, a długotrwały hałas na poziomie ponad 75 dB jest już szkodliwy dla zdrowia. Powoduje on stres, irytację, zaburzenia koncentracji, a nawet depresję.
Jeśli poziom decybeli przekroczy wartość 85 dB, tracimy słuch, zwłaszcza na stanowiskach pracy. Powyżej 120 dB możliwe jest uszkodzenia słuchu już po krótkim narażeniu na hałas
Bardzo ważne są różnice w poziomie dźwięku. Te rzędu 8-10 dB nasze ucho odbiera jako dwukrotne zwiększenie głośności. Dlatego, wybierając miejsce do mieszkania, czy odpoczynku, warto wziąć to pod uwagę.
Na ile decybeli jesteśmy narażeni w galerii handlowej, na osiedlu czy przy ruchliwej ulicy? Oto częściowe wyniki badań raportu "Polska w decybelach". Analizując je, dowiemy się, że najcichsze osiedle w Polsce (38,2 dB) mieści się przy ulicy Kisielewskiego w Gdańsku. Najgłośniejsze jest z kolei osiedle Tysiąclecia (73 dB), przy ulicy Piastów 3 w Katowicach. Jeżeli jednak mieszkańcy tego osiedla pracują w ścisłym centrum, w okolicach Spodka, to mają szczęście pracować przy najcichszej z głównych ulic polskich aglomeracji – Alei Korfantego (64,1 dB). Takiego komfortu nie mają z kolei łodzianie. Najgłośniejszą z głównych ulic w największych polskich aglomeracjach okazała się Aleja Mickiewicza, gdzie przygotowujący raport odnotowali dźwięk na poziomie 75,8 dB.
Decybele - tabela
| Korytarz w szkole podstawowej w czasie przerwy (ok. 50-70 uczniów) | przed modernizacją akustyczną 84,2 dB
po modernizacji akustycznej 76,9 dB |
| Obiad w stołówce szkolnej (ok. 100 uczniów) |
przed modernizacją akustyczną 85,6 dB po modernizacji akustycznej 75,0 dB |
| Lekcja W-F w szkole podstawowej. 40 uczniów gra w zbijaka w hali sportowej |
przed modernizacją akustyczną 82,0 dB po modernizacji akustycznej 76,0 dB |
| Zajęcia na uczelni wyższej - 25 osób | 65,9 dB |
| Open space, hałas na stanowisku pracy | 68 dB |
| Szpital, sala OIOM-u, dzień | 49,8 - 64,3 dB |
| Hałas w hotelu - pokój hotelowy z działającą klimatyzacją (2 m od okna) | 35,7 dB |
| Kosiarka, odległość 10 m | 65,9 dB |
| Hałas w biurze od hałasu na ulicy, 2 m od okna |
otwarte okno 59,3 dB zamknięte okno 43,6 dB |
| Przejeżdżający autobus przy otwartym/zamkniętym oknie w mieszkaniu, 2m od okna |
otwarte okno 57,3 dB zamknięte okno 34,7 dB |
Gdzie najwięcej decybeli?
Najbardziej niepokojące dane dotyczą poziomu hałasu w szkołach. Okazało się, że poziom dźwięku w szkolnej stołówce, w której je jednocześnie obiad 100 dzieci, na szkolnym korytarzu w czasie przerwy, czy na lekcji WF niewiele odbiega od tego, którego możemy doświadczyć na stacji warszawskiego metra w momencie wjazdu składu na peron (ok. 80 dB). Podobne wyniki uzyskano otwierając okno w samochodzie na autostradzie przy prędkości 140 km/h.
- Nadmierny hałas w szkołach to problem społeczny, z którym musimy się możliwie szybko zmierzyć. Obniża wyniki w nauce i wprost szkodzi zdrowiu naszych najmłodszych. Istnieją techniki i materiały, które pozwalają na skuteczne wyciszenie budynków szkolnych – poczynając od podłóg, przez ściany, okna, a na sufitach kończąc. W raporcie wykazaliśmy, że wyciszenie budynków szkolnych pozwala na obniżenie poziomu hałasu średnio aż o 10 dB. To tak, jakby obniżyć poziom hałasu o połowę. Brakuje jednak świadomości i skutecznych regulacji w tym zakresie, które wymusiłyby na wszystkich zaangażowanych w powstawanie i modernizację budynków szkolnych wykorzystywanie dostępnych rozwiązań – mówi Mikołaj Jarosz z Grupy Saint-Gobain, współautor raportu „Polska w decybelach”.
Decybele w biurach
Z poziomem hałasu w biurach typu open space wcale nie jest lepiej. Eksperci uzyskali wyniki na poziomie 70 dB – tyle ile w jadącym po autostradzie z prędkością 120 km/h samochodzie. To o 15 dB więcej niż przewidują przepisy dla pracy biurowej (i o 5 dB więcej dla biur obsługi klienta i sekretariatów). A wystarczy już 50-55 dB, żebyśmy mieli trudności z koncentracją. Tymczasem badania przeprowadzone przez Cornell University i opublikowane w Journal of Applied Psychology już dawno dowiodły, że w hałaśliwych biurach spada motywacja pracowników do wykonywania trudniejszych zadań i są bardziej zestresowani.
