Inwestycje wyraźnie w górę
W pierwszych latach bieżącej dekady osłabienie koniunktury w gospodarce szczególnie gwałtownie odbiło się na rynku inwestycyjnym. Wejście Polski w struktury unijne w 2004 r. wpłynęło zgodnie z oczekiwaniami na ożywienie gospodarki, jednak inwestycje z trudem wchodziły na ścieżkę wzrostu. Nawet wysokie zyski osiągane przez przedsiębiorstwa nie skłaniały do podejmowania znaczniejszych inwestycji. Firmy czekały na stabilizację w gospodarce, większy popyt i usuwanie utrudnień administracyjno - legislacyjnych. Dopiero lata 2006-2007 przyniosły przełom w inwestycjach.
GUS opublikował dane o inwestycjach w 2007 roku1. Nakłady inwestycyjne przedsiębiorstw zatrudniających > 49 osób wzrosły (w cenach stałych) o 26,2%. Nakłady na budynki i budowle wzrosły o 27,9%, a zakupy (maszyny i urządzenia techniczne, narzędzia, ruchomości i wyposażenie oraz środki transportu) o 25,5%. Udział zakupów w nakładach ogółem w 2007 r. wynosił 63,3% (rok temu 65,3%). Największy wzrost nakładów (w cenach bieżących) odnotowano w budownictwie, obsłudze nieruchomości i firm, w energetyce, w transporcie i łączności. W przetwórstwie przemysłowym inwestowano głównie w rozwój produkcji wyrobów wysokiej techniki (m.in. sprzętu i urządzeń telekomunikacyjnych, radiowych, telewizyjnych, pojazdów samochodowych), ponadto inwestowano w produkcję wyrobów z drewna i materiałów budowlanych.
Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne. Do 2006 r. pełna zbiorowość, w 2007 r. w zakładach > 49 osób
Na wysoką dynamikę inwestowania wpływają: dostępność środków finansowych, korzystne oceny perspektyw krajowych oraz zagranicznych potrzeb na produkty i usługi oraz wyczerpywanie się możliwości zaspokajania rosnącego popytu wobec już wysokiego wykorzystania istniejących mocy produkcyjnych.
W polskich przedsiębiorstwach, które charakteryzują się wysokim udziałem środków własnych w finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych, coraz lepsza ich sytuacja finansowa oraz stabilizacja gospodarcza, stworzyły realne podstawy do przeznaczania większych kwot na rozwój. W 2007 r. (czwarty rok z rzędu) osiągnięto bardzo wysokie kwoty zysku i wskaźniki rentowności netto - przekraczające 5%. Na rosnące inwestycje wpływa też napływ kapitału zagranicznego i absorpcja funduszy unijnych.
Z ogólnej wartości nakładów inwestycyjnych realizowanych w 2007 r. przez przedsiębiorstwa zatrudniające > 49 osób, około 41% poniosły przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego (z kapitałem zagranicznym powyżej 1 mln dolarów), przy czym inwestowały one więcej o 16% niż rok wcześniej. Około 44% nakładów ogółem w tej grupie podmiotów, przypadało na przetwórstwo przemysłowe, ponadto inwestowano w transport, gospodarkę magazynową i łączność, obsługę nieruchomości i firm, handel i naprawy.
Inwestycje wg wielkości przedsiębiorstw
W 2007 r. najbardziej wzrosły nakłady w przedsiębiorstwach zatrudniających 250-1000 osób - o około 47%, w firmach powyżej 1000 osób wzrost nakładów wynosił 28%, a w jednostkach średnich (50-249 pracowników) około 16%. Dane te nie obejmują informacji o zakładach mniejszych, zatrudniających do 49 osób, bowiem, GUS publikuje dane o inwestycjach "pełnej zbiorowości" w terminach późniejszych.
W latach 2003-2006 udział inwestycji przedsiębiorstw zatrudniających > 49 osób (w cenach bieżących) wynosił ponad 50% nakładów ogółem.
Inwestycje w mld zł cen bieżących wg GUS
| 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | |
| nakłady ogółem w mld zł cen bieżących | 110,9 | 118,9 | 131,1 | 154,9 | . |
| rok poprzedni = 100 (w cenach stałych) | 100,6 | 106,5 | 107,7 | 116,8 | . |
| w tym w przedsiębiorstwach zatrudniających > 49 osób w mld zł cen bieżących | 56,9 | 62,8 | 67,5 | 81,2 | 105,0 |
| rok poprzedni = 100 (w cenach stałych) | 99,3 | 109,2 | 108,6 | 119,2 | 126,2 |
| udział % nakładów w przedsiębiorstwach > 49 osób w nakładach ogółem | 51,3 | 52,8 | 51,5 | 52,4 | . |
Źródło: dane pochodzące z Biuletynów Statystycznych GUS
Źródło: GUS Biuletyny Statystyczne. W 2007 r. dane w zakładach < 49 osób - szacunki.
Inwestycje rozpoczynane
W 2007 r. rozpoczęto 138,7 tys. inwestycji (dane dotyczą jednostek zatrudniających > 49 osób) tj. o 19% więcej niż rok temu Około 2/3 rozpoczętych inwestycji stanowiły przyłącza energetyczne i gazowe o niewielkiej wartości kosztorysowej. Wartość kosztorysowa inwestycji w 2007 r. była wyższa o 20,9% niż przed rokiem. Około 1/3 wartości kosztorysowej inwestycji przypadało na modernizację środków trwałych. Najwyższą dynamikę rozpoczynanych inwestycji odnotowano w transporcie, gospodarce magazynowej, łączności i obsłudze nieruchomości, a w przetwórstwie przemysłowym w produkcji materiałów budowlanych i pojazdów samochodowych.
1 GUS publikuje w biuletynach statystycznych kwartalne dane o nakładach inwestycyjnych poniesionych i inwestycjach rozpoczętych w podmiotach gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe, niezależnie od rodzaju działalności, w których liczba pracujących przekracza 49 osób. dane roczne prezentuje się dodatkowo w zakresie pełnej zbiorowości pod względem podmiotowym (bez względu na liczbę pracujących) oraz przedmiotowym.
