PIP: 1,3 mln zł kar i 1337 wstrzymanych budów
1109 mandatów karnych na kwotę prawie 1,3 mln zł i 1337 decyzji wstrzymania prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia pracowników - to wyniki kontroli 2327 budów przeprowadzonych przez inspektorów pracy w okresie 22 marca - 30 kwietnia br.
Były to kontrole krótkotrwałe, skoncentrowane na identyfikacji nieprawidłowości stwarzających bezpośrednie zagrożenia dla zdrowia i życia. Trzy czwarte kontroli przeprowadzono w małych firmach, zatrudniających do 9 osób. Co piąte skontrolowane przedsiębiorstwo zatrudniało od 10 do 49 osób.
Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości:
- w zakresie przygotowania i organizacji stanowisk pracy oraz prowadzenia robót i procesów technologicznych – 35% wydanych decyzji (4 193 decyzje), w tym dot. np.:
zabezpieczeń zbiorowych – 975 decyzji
zabezpieczeń otworów – 246 decyzji
zabezpieczeń przejść i dojść – 210 decyzji - dot. eksploatacji maszyn i urządzeń, w tym rusztowań – 14,5% decyzji (1 764 decyzje), w tym dot. m.in.:
posadowienia i budowy rusztowań – 275 decyzji
odbioru rusztowań – 251 decyzji
zabezpieczenia rusztowań i pomostów – 729 decyzji - w zakresie eksploatacji urządzeń energetycznych – 11,7% wydanych decyzji (1 422 decyzje), w tym dot. m.in. zabezpieczenia przed:
uszkodzeniem mechanicznym przewodów – 373 decyzje
przed dotykiem pośrednim i bezpośrednim – 160 decyzji - dot. zagospodarowanie placu i zabezpieczenia terenu budowy – 9,3% decyzji (1 131 decyzji), w tym dot. m.in.:
wydzielenia i oznakowania miejsc niebezpiecznych – 562 decyzje
zabezpieczenia przejść i dojść – 153 decyzje
zabezpieczenia terenu – 142 decyzje - dot. przygotowania do pracy (zabezpieczenia w środki ochrony oraz kwalifikacji) – 8,2% decyzji (990 decyzji), w tym dot. m.in.:
kasków ochronnych – 258 decyzji
sprzętu zabezpieczającego przed upadkiem z wysokości – 228 decyzji
uprawnień kwalifikacyjnych – 343 decyzje - dot. szkolenia i badań lekarskich – 9% decyzji (1 092 decyzji), w tym dot.:
badań lekarskich, gł. wstępnych – 180 decyzji
szkolenia, gł. instruktażu stanowiskowego – 333 decyzje - pozostałe – 12% (301 decyzji), z których najwięcej dotyczy oceny ryzyka zawodowego (301 decyzji – 2,5%)
Zastosowane środki prawne:
- 12 107 decyzji, w tym 1 337 decyzji wstrzymania prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia pracowników, 777 skierowań do innych prac dotyczących 1 774 osób
- 2 194 wnioski w 801 wystąpieniach
- 1 109 mandatów karnych na kwotę 1 mln 268 tys. zł
- 21 wniosków do sądu
Przyczyny uchybień w ocenie inspektorów pracy:
- pośpiech i ograniczanie kosztów
- słaba kondycja ekonomiczna małych firm (zatory płacowe)
- brak bezpośredniego nadzoru nad pracami, najczęściej ze względu na konieczność nadzorowania prac prowadzonych jednocześnie na kilku terenach budowy
- niedbalstwo, lekceważenie przepisów, nawet bezmyślność
- niskie kwalifikacje pracowników, brak odpowiednich uprawnień
- zaniedbywanie obowiązków z zakresu oceny ryzyka zawodowego, szkoleń i badań lekarskich pracowników
- dekapitalizacja i zużycie sprzętu, urządzeń
- niejednokrotnie fikcyjna rola służb bhp
- niska świadomość istniejących zagrożeń i odpowiedzialność osób dozoru
Przykładowe dobre praktyki:
- niedopuszczanie do prac osób/podwykonawców bez instruktażu stanowiskowego
- powierzanie budowy rusztowań firmom specjalistycznym
- imienne identyfikatory ze zdjęciem, przepustką do pracy po spełnieniu wymogów
- oświadczenia podwykonawców nt. szkoleń, badań lekarskich i stanu technicznego urządzeń.
Wskazania dla prowadzenia krótkich kontroli w budownictwie:
- realizacja licznych inwestycji budowlanych w związku z EURO 2012 i związane z tym zagrożenia dla pracowników
- wyniki dotychczasowych kontroli PIP, wskazujące na liczne nieprawidłowości w zakresie przestrzegania przepisów i zasad bhp
- wysokie wskaźniki wypadkowości, odnoszące się także do pracowników młodocianych – dążenie do obniżenia liczby wypadków o 25% do 2012 r.
Z danych GUS
Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy ogółem, we wszystkich sekcjach gospodarki narodowej w 2009 r. – 87 052, w tym w wypadkach śmiertelnych - 401 osób, ciężkich – 827, lekkich – 85 824. W 2008 r. odpowiednio: 104 402; 520; 900; 102 982.
Liczba poszkodowanych w wypadkach przy pracy w budownictwie w 2009 r. – 8 684 osób, w tym w wypadkach śmiertelnych - 117 osób, ciężkich – 172, lekkich – 8 395. W 2008 r. odpowiednio: 10 491; 125; 174; 10 192.