Produkcja budowlana na Białorusi rośnie
Pomimo globalnego kryzysu gospodarczego, sektor budowlany na Białorusi rozwija się w szybkim tempie. Podczas gdy wartość wykonanych robót budowlanych znacznie spada na Ukrainie, w Rosji, Kazachstanie oraz większości krajów świata - Białoruś wciąż odnotowuje imponujący wzrost.
W ciągu pierwszych pięciu miesięcy 2009 r. wartość wykonanych robót budowlano-montażowych na Białorusi wzrosła o 25,3% do 6,9 bln BYR (2,4 mld $) - wynika z wydanego właśnie przez firmę badawczą PMR raportu "Construction sector in Belarus 2009 – Development forecasts for 2009-2011". W tym samym czasie w Kazachstanie rynek skurczył się o 8%, w Rosji o 20%, zaś Ukraina zanotowała dramatyczny spadek o ponad 55%. Spowodowane jest to faktem, że w tych trzech krajach rozwój sektora budowlanego wspierany był w znacznym stopniu przez kapitał zagraniczny, głównie w postaci kredytów. W chwili, gdy te źródła finansowania wyschły z powodu globalnego kryzysu finansowego, aktywność w branży budowlanej osłabła i wiele projektów budowlanych zostało wstrzymanych lub przesuniętych w czasie. Na Białorusi zaś większość inwestycji finansowanych jest z budżetu centralnego, więc ich realizacja jest kontynuowana.
- Z kolei rynek nieruchomości u naszego wschodniego sąsiada nie jest tak rozwinięty jak w innych krajach WNP, przez co nie wystąpiły na nim zjawiska obserwowane w Rosji czy na Ukrainie, takie jak bańka cenowa, chaotyczna zabudowa miast, przeinwestowanie i przegrzanie rynku - uważa Robert Obetkon, starszy analityk rynku budowlanego w PMR i autor raportu.
Na Białorusi bardziej zdecydowane działania mające na celu liberalizację gospodarki podjęte zostały dopiero w 2008 i na początku 2009 r., stąd też napływ inwestycji zagranicznych jest spodziewany właśnie teraz. Kilka miesięcy temu dokonano uproszczenia przepisów związanych z prowadzeniem inwestycji budowlanych oraz przeprowadzaniem przetargów, a od początku roku obowiązuje nowy Kodeks Ziemski.
Planowane są dalsze działania: łącznie w 2009 r. Białoruś zamierza wprowadzić 52 reformy nakierowane na liberalizację gospodarki. Planowane jest ulepszenie prawa podatkowego, antymonopolowego i regulacji celnych, a także procedur związanych z obrotem nieruchomościami oraz wielu procedur technicznych i administracyjnych. Rząd zamierza również uprościć procedury związane z certyfikacją oraz te związane z projektowaniem, budową i oddawaniem do użytku budynków. Czynnikiem zaś, który już obecnie ułatwia wejście na rynek białoruski i prowadzenie na nim działalności jest wejście do tego kraju dużych zagranicznych banków, a także widoczna poprawa w zakresie wsparcia biznesu ze strony doradców, audytorów i kancelarii prawnych.
Wszystkie te kroki i działania w połączeniu z ogromnym potencjałem Białorusi i możliwościami oferowanymi przez ten rynek zwracają uwagę rosnącej grupy zagranicznych firm, które zaczynają eksportować do Białorusi materiały i maszyny budowlane, przejmują lokalne spółki budowlane, a nawet zakładają nowe firmy deweloperskie i budowlane. Firmy, które już są obecne na tym rynku bądź ogłosiły zamiar wejścia nań to m.in.: Pol-Aqua, Mostostal Export i Polnord z Polski, niemiecki Henkel Bautechnik, amerykańskie Hudson Capital i Caterpillar, brytyjskie David Samuel Properties i Zomex Investment, irańskie Kayson i Mobina Group, belgijskie Euro Immo Star, Electrawinds i AOI, a także wiele firm z Rosji, Turcji, Finlandii, Szwecji, Szwajcarii, Czech i innych krajów.
Białoruś wciąż daleka jest od bycia krajem o dużej łatwości prowadzenia biznesu i by osiągnąć w tym kraju sukces w biznesie należy nauczyć się działać w jego specyficznym otoczeniu biznesowym. Jest to jednak obecnie dobre miejsce do inwestycji dla firm, które nie obawiają się podwyższonego ryzyka, a szczególnie dla tych, które posiadają już doświadczenie w prowadzeniu działalności na innych trudnych rynkach, np. w pozostałych krajach WNP. „Warto zwrócić przy tym uwagę na fakt, że według najnowszego raportu Doing Business 2009 sporządzonego przez Bank Światowy, Białoruś stała się bardziej przyjaznym miejscem do prowadzenia biznesu niż Rosja czy Ukraina”, mówi Robert Obetkon.
Białoruskie władze aktywnie wspierają rozwój sektora budowlanego w celu podtrzymania wzrostu całej gospodarki i poziomu zatrudnienia, a także z zamiarem poprawy standardu życia mieszkańców. W tym właśnie celu szczególną troską objęte jest budownictwo mieszkaniowe, w wyniku czego całkowita powierzchnia mieszkań oddanych do użytku na Białorusi w ciągu pierwszych pięciu miesięcy tego roku wzrosła o 17.1% do 1,9 mln m2. W tym samym czasie Rosja i Kazachstan odnotowały niewielki, kilkuprocentowy wzrost, natomiast na Ukrainie powierzchnia nowych mieszkań spadła aż o jedną trzecią.
Artykuł ten oparty jest na raporcie "Construction sector in Belarus 2009 – Development forecasts for 2009-2011" wydanym przez PMR Publications w czerwcu 2009 roku.
