Projektowanie zrównoważone w praktyce

Z badań przeprowadzonych przez Autodesk i Fundację Twórców Architektury wynika, że głównym powodem myślenia ekologicznego w architekturze i budownictwie są względy ekonomiczne.

Autodesk Green Index to cykliczne badanie, odpowiadające na pytanie, jak architekci stosują praktyki zrównoważonego projektowania oraz jakie są trendy w budownictwie ekologicznym. W Polsce to badanie zostało przeprowadzone po raz pierwszy. Ankieta internetowa była realizowana pomiędzy 7 maja i 22 września 2009 roku. W badaniu wzięło udzial 123 architektów.

Z punktu widzenia inwestora
Z pytaniami o rozwiązania ekologiczne w ponad 50% projektów spotyka się blisko jedna czwarta polskich architektów. Ale tylko 19% zainteresowanych decyduje się na rozwiązania z obszaru zrównoważonego projektowania. Rosnące koszty energii (79%) oraz wymogi prawne (66%) motywują architektów do stosowania rozwiązań ekologicznych. Z kolei klienci decydują się na te elementy przede wszystkim – zdaniem architektów – ze względu na niższe koszty operacyjne (81%).

Odpowiedzialność zawodowa
Polscy architekci mają bardzo wysoką świadomość swojego wpływu na kształtowanie przestrzeni i trendów. Blisko 90% z nich uważa, że - ze względu na odpowiedzialność za środowisko – warto używać technik zrównoważonego projektowania, gdy tylko to możliwe. Ponad połowa uważa, że architekci są odpowiedzialni za tworzenie i wdrażanie rozwiązań w odpowiedzi na zmiany klimatu. Jedna trzecia firm architektonicznych rozpoczyna więc wdrażanie standardowych procedur w celu informowania klientów o budownictwie zrównoważonym.

Rozwiązania stosowane w projektowaniu zrównoważonym
Polscy architekci wśród najczęściej stosowanych rozwiązań projektowania zrównoważonego wymieniają zielone, obsadzone roślinnością pokrycia dachowe, miejscowe źródła energii odnawialnej oraz wysoko wydajne instalacje sanitarne i grzewcze. Ponad 40% architektów korzysta z oprogramowania do projektowania w celu oceny kosztów operacyjnych tych systemów, a także do analizy alternatywnych materiałów budowlanych w celu zmaksymalizowania wydajności energetycznej i zminimalizowania wpływu na środowisko. W przyszłości możemy spodziewać się większej popularności wysoko refleksyjnych materiałów dachowych (34% obecnie, 59% w okresie 5 lat) oraz odzyskanych, odnowionych, wtórnych lub przerobionych materiałów budowlanych (36% obecnie, 54% za 5 lat). Architekci chcą również w większym stopniu przewidywać i oceniać wpływ na środowisko oraz żywotność materiałów budowlanych w całym cyklu życia budynku. Jednocześnie oprogramowanie projektowe będzie częściej wykorzystywane w celu określania ilości i wykorzystania materiałów w procesie budowlanym tak aby zminimalizować odpady. Niemal wszyscy architekci (94%) wykorzystują w swojej pracy oprogramowanie projektowe, przy czym jedna czwarta zaczyna pracować zgodnie z koncepcją modelowania informacji o budynku (BIM).

Polska na tle innych
W ciągu ostatniego czasu (2008-2009) Autodesk przeprowadził podobne ankiety wśród architektów w Japonii, Stanach Zjednoczonych, Włoszech oraz Wielkiej Brytanii. Architekci z powyższych krajów zgodzili się, że ich klienci byli zainteresowani ekologicznymi budynkami, ponieważ chcieli obniżyć koszty operacyjne. Polscy architekci są w czołówce w statystykach, jako ci, którzy uważają, że architekci powinni stosować zrównoważone projektowanie zawsze, kiedy jest to możliwe. Twierdzi tak 89% architektów ze Stanów Zjednoczonych, 88% architektów z Wielkiej Brytanii, 87% architektów z Polski, 73% architektów z Włoch oraz 59% architektów z Japonii. Uzasadnienia tego stanowiska różnią się w zależności od kraju. W USA ekologiczne budynki powstają w wyniku popytu wśród klientów (66%), w Wielkiej Brytanii i Japonii podstawowym czynnikiem są wymagania przepisów (75% i odpowiednio 64%), natomiast w Polsce i we Włoszech wpływają na to głównie wzrastające koszty energii (odpowiednio 79 i 70%). W porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi zainteresowanie klientów elementami budownictwa ekologicznego w Polsce jest niższe – w USA 42% architektów spotkało się z zapytaniami w tym obszarze w większości budynków, 47% z nich wdrożyło te rozwiązania. W Polsce było to odpowiednio: 23 i 19%. Warto natomiast zwrócić uwagę, że duży postęp w tym zakresie nastąpił w USA w okresie ostatnich dwóch lat (ponad 15 punktów).