Przetargi na roboty budowlane w opinii wykonawców prac remontowo-budowlanych
Dla potrzeb konferencji „Rynek zamówień publicznych dla uczciwych firm”, organizowanej 8 maja 2017 w Warszawie przez budowlany serwis dla profesjonalistów Muratorplus.pl, firma ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku przeprowadziła wśród wykonawców robót budowlanych badanie dotyczące ich udziału w przetargach publicznych. Okazuje się, że nadal w branży jest wiele wątpliwości co do uczciwości postępowań przetargowych. Te firmy zaś, które porywają się na realizację zamówień publicznych borykają się z trudnościami, wśród których na pierwszy plan wysuwają się zakulisowe układy oraz wysokie zabezpieczenia finansowe procesu.
Być albo nie być… w przetargach?
Wyniki badania zrealizowanego w kwietniu b.r. przez ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku wskazują, że fachowcy mają wątpliwości co do uczciwości procedur przetargowych, dla ponad połowy (52,9%) nie przebiegają one zgodnie z zasadą uczciwości. Odmienną opinię prezentował niewiele ponad co piąty badany (21,8%).
Kryteria wygranej
Czynniki decydujące o wyborze wykonawcy robót budowlanych są zróżnicowane i zależą od charakteru realizowanej inwestycji. W 2016 roku miała miejsce nowelizacja Prawa zamówień publicznych, która zobligowała zamawiających do zwiększenia pozacenowych kryteriów wyboru ofert. Badanych zapytano jednak, czy w ich opinii o wyborze oferty wciąż decyduje najniższa cena. Ponad połowa fachowców udzieliła odpowiedzi, iż pomimo zmian prawnych, faktycznym czynnikiem, który wpływa na rozstrzygnięcie przetargu na roboty budowlane pozostała cena zaoferowana przez potencjalnego wykonawcę prac. Z drugiej jednak strony, prawie co trzeci rozmówca stwierdził, że przy wyborze oferty cena nie jest najważniejszym wyróżnikiem. Oznacza to duże zróżnicowanie w kryteriach stosowanych przez poszczególnych zamawiających.
Zdaniem 64,7% fachowców zamawiający stosują w przetargach na roboty budowlane inne kryteria niż cena.
Wśród najczęściej wskazywanych przez badanych kryteriów pozacenowych stosowanych przez zamawiających w przetargach na roboty budowlane znalazły się: wydłużony okres gwarancji (22,7%), jakość wykonywanej pracy (20,1%) oraz doświadczenie firmy udokumentowane referencjami (16,2%). Do istotnych kryteriów badani zaliczyli także jakość wykorzystywanych w trakcie prac materiałów, czy renomę wykonawcy. Co dziesiąty rozmówca zwrócił natomiast uwagę, że przy przetargach na roboty budowlane istotne znaczenie ma wcześniejsza znajomość wykonawcy (10,4%).
Innym kryterium, które decyduje o wyborze wykonawcy w przetargach na roboty budowlane jest potencjał firm wykonawczych (m.in. posiadany kapitał ludzki, sprzęt, maszyny). Zdaniem większości badanych zamawiający zwracają uwagę na ten czynnik, co piąty respondent zaś stwierdził, że nie ma to większego znaczenia – przy wyborze oferty bardziej istotne są inne kryteria.
Droga przez mękę?
Firmy startujące w przetargach na roboty budowlane napotykają na rozmaite trudności. Wśród wskazywanych najczęściej (13,4%) znalazły się układy/znajomości, które zmniejszają szanse na realizację prac. Dla 11,3% badanych firm najbardziej problematyczne są wysokie zabezpieczenia bankowe żądane przez zamawiających lub konieczność wpłaty wadium. Do dalszych problemów można zaliczyć: dużą biurokrację (7,6%) oraz wybór firm jedynie przez pryzmat ceny (6,7%). Tylko co dziesiąty badany nie widzi trudności w startowaniu w przetargach na roboty budowlane.