Budownictwo - współpraca polsko-rosyjska
30 czerwca 2003 roku w gmachu Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast odbyła się konferencja prasowa z udziałem prof. Władimira Nikołajewicza Ponomariewa, Sekretarza Stanu, I Zastępcy Przewodniczącego Państwowego Komitetu do spraw Budownictwa i Gospodarki Mieszkaniowej (GOSSTROJ) Federacji Rosyjskiej oraz prof. Marka Bryxa, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Infrastruktury, Prezesa UMiRM.
Spotkanie zakończyło się podpisaniem porozumienia o współpracy pomiędzy Państwowym Komitetem do spraw Budownictwa i Gospodarki Mieszkaniowej Federacji Rosyjskiej a Ministerstwem Infrastruktury. Porozumienie nakreśla kierunki współpracy w zakresie rozbudowy miast, architektury, budownictwa, produkcji materiałów budowlanych i gospodarki mieszkaniowej. Został ustalony po obu stronach skład grupy roboczej ds. budownictwa i gospodarki mieszkaniowej, powołanej w ramach ww. Komisji oraz przyjęty regulamin jej działania.
Jako najważniejsze zadanie na najbliższy okres minister Ponomariew wymienił potrzebę wzajemnej informacji o możliwościach inwestowania. GOSSTROJ utworzył specjalne Federalne Centrum Inwestycyjno-Budowlane, które pełni rolę krajowgo ośrodka doradztwa finansowego dla deweloperów inwestujących na terenie Rosji. Zdaniem ministra obecnie nie istnieją żadne obiektywne przeszkody do działalności polskich firm na rynku rosyjskim. Potrzebna jest aktywność firm budowlanych i większe zaangażowanie banków i instytucji finansowych po obu stronach. W tym celu obaj ministrowie prowadzili rozmowy ze Związkiem Banków Polskich i kierownictwem Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE). Najwięcej firm zagranicznych inwestuje w Moskwie, natomiast w innych regionach Rosji, takich jak Syberia, regiony nad Wołgą potrzeby w tym zakresie są ogromne. Największą przeszkodą jest tu brak informacji o zapotrzebowaniu na technologie, materiały budowlane itp.
Sytuacja na rosyjskim rynku mieszkaniowym
Obecnie w Rosji ok. 80% zasobów mieszkaniowych jest sprywatyzowanych. Pozostałe 20% posiada państwo i gminy, głównie z przeznaczeniem dla zaspokojenia potrzeb dla tych, których nie stać na zakup własnego mieszkania. Jako jeden z głównych priorytetów rząd rosyjski uznał budownictwo mieszkaniowe. Liczba oczekujących na mieszkania wynosi ok. 5 milionów. Przeciętna rodzina rosyjska, aby kupić mieszkanie musi oszczędzać ok. 5 lat (dla Europy wskaźnik ten wynosi od 4,5-6 lat). Specyficzna sytuacja występuje w Moskwie, gdzie skupione jest ok. 80% wszystkich zasobów finansowych Rosji.
Średnia cena 1 m2 mieszkania w Moskwie kształtuje się na poziomie 800 dolarów (koszt budowy ok. 350 dolarów), podczas gdy na pozostałych terenach Rosji dochodzi do 500 dolarów.
Wsparcie państwa dla budownictwa mieszkaniowego odbywa się w myśl zasady: "najpierw pomagać ludziom, a potem przedsiębiorstwom". Każdy podatnik, który buduje bądź też remontuje dom lub mieszkanie (także na rynku wtórnym) może:
- odpisać od dochodu równowartość kwoty: 33.000 dolarów;
- nie musi udokumentowywać źródła pochodzenia swoich pieniędzy.
W Rosji obowiązuje podatek liniowy w wysokości 13%.
W Federacji Rosyjskiej od 1991 roku uznana jest prywatna własność ziemi i mieszkań, a od ubiegłego roku funkcjonuje kredyt hipoteczny, wzorowany na doświadczeniach amerykańskich. W tej chwili kredyty hipoteczne udzielane są najczęściej na dziesięć lat, ale okres ten systematycznie wydłuża się dzięki uruchomieniu wtórnego rynku kredytów hipotecznych.
Minister W. Ponomariew podkreślił, że pomocne dla rosyjskich ekspertów okazały się także doświadczenia polskie w zakresie finansowania mieszkalnictwa, które przedstawił Minister M. Bryx podczas wizyty w Moskwie rok temu. Wskazał także na potrzebę dalszej współpracy pomiędzy rosyjskim ministerstwem budownictwa GOSSTROJ a Urzędem Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast oraz Ministerstwem Infrastruktury.