Co przyniesie rok 2004 polskim producentom okien?

2002 rok był już trzecim z kolei rokiem redukcji na polskim rynku okien. Według najnowszych informacji firmy InterConnection ogółem sprzedano 4,5 milionów jednostek okiennych, co oznacza spadek o -5,9% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Spadek był mniejszy niż w 2001 roku, kiedy to sprzedaż okien zmniejszyła się o -9%.

Powodem spadku była nadal słaba koniunktura, niski poziom inwestycji bezpośrednich oraz, w sektorze prywatnym, następstwa zniesienia dużej ulgi budowlanej, których nie zdołała zrekompensować nawet nowowprowadzona ulga renowacyjna.
Podczas gdy początkowa faza kryzysu dotknęła najbardziej mniejsze firmy, trzeci rok spadku pociągnął za sobą także ofiary spośród największych firm na rynku: firmę Stolbud Gorzów oraz niedawno powstałą Montostal-Este z Ciągowic.

W bieżącym roku 2003 ma nastąpić ponowny, jednak wyraźnie mniejszy niż w zeszłym roku, spadek ilościowy. W 2004 producenci okien będą mogli się znowu cieszyć z lekkiego wzrostu zbytu o +2,5%.
Zarówno w zeszłym roku, jak i w bieżącym 2003 r., dają się zauważyć pokaźne odchylenia regionalne. Po raz pierwszy przeprowadzona analiza rynku polskiego na płaszczyźnie 45 jednostek administracyjnych, wykazała znaczne różnice w rozwoju rynku w poszczególnych regionach, których wskaźniki wahały się w 2002 roku pomiędzy +29% i -33%.

Wobec wciąż spadających cen odnotowano w 2002 roku jeszcze głębszy spadek w zakresie obrotów branży. Wartość sprzedanych na rynku okien wyniosła ogółem 776 milionów euro, co oznacza spadek aż o -9,0% w stosunku do roku ubiegłego.
Spadek cen utrzyma się jeszcze w ciągu najbliższych dwóch lat, z tego powodu należy się liczyć w roku bieżącym z dalszą redukcją obrotów o -4,3% oraz ze stabilizacją w 2004 roku. Wzrost obrotów rynku okien nastąpi dopiero w pierwszym roku po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej wraz z istotnym inwestycyjnie wzrostem PKB ponad 3%.

Potencjał rozwoju rynku okien w Polsce jest jednak duży, z jednej strony ze względu na potężne zapóźnienia inwestycyjne w zakresie budownictwa niemieszkalnego jak szkoły, szpitale, budynki przemysłowe i biurowce, z drugiej strony z powodu znacznych niedoborów w budownictwie mieszkaniowym, szczególnie w segmencie remontowym. Zgodnie z szacunkami pani Anety Naroznik z firmy InterConnection 80% ogólnej liczby, czyli 32,8 milionów okien nadaje się do wymiany.
Także w porównaniu międzynarodowym produkcji okien na mieszkańca plasuje się Polska na jednej z ostatnich pozycji w Europie, w 2002 osiągnęła mianowicie kwotę 0,11 jedn.okiennych/mieszkaniec, czyli prawie o prawie 40% mniej od przeciętnej europejskiej i aż trzy razy mniej niż lider tego rankingu- Austria.
W ramach badań pierwotnych rynku okien przeprowadzono specjalistyczne wywiady z 50 dyrektorami i managerami producentów okien, szkła, profili oraz okuć w Polsce. Według tak zdobytych informacji jakościowych wejście do Unii nie odgrywa już dla większości respondentów tak dużej roli, jak jeszcze przed rokiem, kiedy rozszerzeniu Unii i z tym związanymi inwestycjami przypisywano dużą role na drodze z kryzysu. W 2002 roku postrzegano ten fakt sceptycznie, głownie z powodu podwyższenia niskich stawek podatku VAT (7%), które wraz z wejściem do UE zostaną zwiększone do poziomu 22%. Zostaną wprawdzie zastosowane wyjątki dla firm oferujących kompletne usługi (np. sprzedaż okien wraz z montażem), mimo to obawy respondentów pozostają duże.

Inne obawy związane były z postępującym trendem konsolidacji firm dostawczych na rynku polskim. Zdaniem 26 % respondentów fenomen ten pogłębi problemy na polskim rynku okien, podwyższając koszty produkcji już od kilku lat taniejących okien, na co wiele firm nie będzie po prostu stać.
Okna z PCV stanowią nadal najlepiej rozwijającą się grupę produktów na polskim rynku stolarki okiennej, w 2002 roku osiągnęły 45,1% rynku, czyli ilościowo 2,0 miliony jednostek okiennych. Najwyższy procent w sprzedaży okien PVC dzieli dwóch gigantów sektora PCV: Drutex i Oknoplast Kraków. Główną przyczyną pomyślnego rozwoju tej grupy produktów była wyraźna preferencja okien z tworzyw sztucznych w dwóch, obecnie najbardziej dynamicznych sektorach branży okiennej: w segmencie renowacji oraz budownictwie mieszkaniowym rezydencyjnym (domy jedno i dwurodzinne). Rozwojowi sprzyjała dodatkowo silniejsza niż w przypadku okien drewnianych redukcja cenowa. Wzrost na rynku okien PCV utrzyma się także w najbliższych dwóch latach, aż do osiągnięcia w roku 2004 - 46,8% rynku.

Z punktu widzenia ilościowego okna drewniane zajęły definitywnie druga pozycje na rynku, osiągnąwszy w 2002 r. 40,9% rynku. W 2003 roku ich udział zmniejszy się o dalsze -2,8%, a w 2004 r. o -3,4%. Dopiero w następnych kilku latach, wraz z rosnąca aktywnością nowego budownictwa, będziemy świadkiem powolnego, lecz systematycznego wzrostu udziału okien drewnianych w powiększającym się rynku całościowym.

Okna aluminiowe zdołały podwyższyć swój udział w rynku do 12,5%, co odpowiada 561 tys. sprzedanych jednostek okiennych. W 2003, przy stałej ilości oraz obniżających się cenach, nastąpi spadek wartościowy o -1,4%. Już w 2004 roku rynek okien aluminiowych ponownie, nieznacznie wzrośnie, zarówno ilościowo jak i wartościowo.

Wzrost udziału okien łączonych był jeszcze wyższy niż w przypadku okien z aluminium. Ogółem sprzedano 62,2 tys. Okien, co się równa 1,5% rynku. Wobec rosnącej ilości i lekko rosnących cen wartość tej grupy produktów wzrosła aż o 18%.
W 2002 suma okien wyprodukowanych na potrzeby renowacji przekroczyła 60% rynku, co zbliżyło polską strukturę rynku do niemieckiego. Wzrost tego sektora utrzyma się do 2004 roku, kiedy to również nowe budownictwo po raz pierwszy wyraźnie się ożywi.
W 2002 roku 38,3% rynku należało do budownictwa mieszkaniowego. W 2003 nastąpi krótka przerwa w utrzymującym się od kilku lat wzroście tego segmentu, by w 2004r. na nowo rozkwitnąć, szczególnie w zakresie budownictwa mieszkaniowego wielopiętrowego.