Czy taki będzie idealny dom przyszłości? Najlepszy dom proklimatyczny zaprojektowany przez studentkę Politechniki Krakowskiej
Każde rozwiązanie w domu przyszłości jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i minimalizuje jego negatywny wpływ na środowisko. Warte podkreślenia w tym domu jest wykorzystanie drewna, zaprojektowano go w technologii CLT. Domy przyszłości wyróżnia nieskomplikowana zwarta bryła oraz architektura pozwalająca na pasywne wykorzystanie energii słonecznej. Czy taki będzie idealny dom przyszłości?
Dom przyszłości zaprojektowany przez studentkę Politechniki Krakowskiej
Domy przyszłości są tematem konkursu na najlepszy projekt domu proklimatycznego organizowanego w ramach rządowego programu „Dom z klimatem”. I miejsce zajęła Zlata Hrabtsevich, studentka III roku architektury Politechniki Krakowskiej.
Projekt „Modest House” autorstwa Zlaty Hrabtsevich nawiązuje do tradycyjnej architektury drewnianej. Studentka zaprojektowała dom jako uzupełnienie istniejącej zabudowy miejskiej. Ma to sens, ponieważ jednym z elementów projektowania zrównoważonego jest właśnie mądre wykorzystanie i zagospodarowanie terenu w obszarze miasta.
Jak wygląda dom przyszłości?
Dom ma 3 kondygnacje. Prostopadłościenna bryła w konstrukcji z drewna klejonego krzyżowo (Cross Laminated Timber CLT) ma płaski dach, na którym zlokalizowano zieleń ekstensywną i konstrukcję wsporczą dla paneli fotowoltaicznych.
Po dwóch stronach domu (elewacja wschodnia i południowa) stropy pierwszej i drugiej kondygnacji wysunięto daleko poza lico. Wsparte na słupach szerokie zadaszenia osłaniają wnętrza obu pięter przed słońcem. A mieszkańcom dają do zagospodarowania przestrzeń balkonów i tarasów.
Elewacje południową budynku wraz z zachodnim narożnikiem przeszklono niemal całkowicie – od podłogi do sufitu. Elewacje wschodnią i zachodnią – częściowo. Dawałoby to w strefie dziennej i sypialniach na piętrze niemal panoramiczne widoki. A w sezonie grzewczym – pasywne wykorzystanie energii słonecznej.
Oprócz ekologicznej konstrukcji „Modest House” może się pochwalić takimi prośrodowiskowymi rozwiązaniami jak:
- gospodarowanie wodą opadową,
- wykorzystanie gruntowej pompy ciepła,
- dobrymi parametrami izolacyjności przegród zewnętrznych,
- detalami budowlanymi, które redukują mostki termiczne,
- wspierające bioróżnorodność skrzynki dla ptaków, które zintegrowano z elewacją.
Przyszłość architektury domów jednorodzinnych będzie ewoluować w projektowanie w zgodzie z naturą: wykorzystanie naturalnych surowców oraz biomateriałów (np. grzybni, ziemi ubijanej), projektowanie domu jako części gospodarki o obiegu zamkniętym. Warto również wspomnieć o wpływie globalnych zjawisk, takich jak wzrost populacji, na zarówno urbanistykę, jak i architekturę, co wiąże się z zagęszczaniem tkanki miejskiej oraz tendencją do budowania wertykalnego, która zmienia typologię budynków jednorodzinnych. Co więcej, myślę, że budynki przyszłości powinny być możliwe do adaptacji, dostępne i przyjazne zarówno dla ludzi, jak innych istot żywych – ptaków, owadów, roślin itd., mówiła Zlata Hrabtsevich po otrzymaniu nagrody w konkursie.
Drewno w domach przyszłości
Zlata Hrabtsevich, autorka zwycięskiej koncepcji, jak czytamy w materiałach konkursowych, swoim projektem chciałaby przyczynić się do odrodzenia zainteresowania „naturalnym, biodegradowalnym, odnawialnym surowcem, jakim jest drewno”. Chciałaby też wypromować w Polsce zrównoważoną technologię płyt CLT, która wykorzystywana jest u nas wciąż bardzo rzadko.
CLT to płyty z drewna klejonego krzyżowo, których wytrzymałość porównuje się z żelbetem. Pozwalają stawiać nie tylko domy prywatne, ale też budynki wielorodzinne i obiekty publiczne w dużej skali a nawet wieżowce.
Co się buduje z drewnianych laminatów CLT
W norweskim Mjøstarnet, w najwyższym z obecnie stawianych na świecie budynków drewnianych (85 m wysokości), z CLT budowane są ściany wewnętrzne, szyby wind, schody i balkony.
Z kolei wnętrza szwedzkiego wysokościowca Sara Kulturhus (75 m wysokości) eksponują nowatorską konstrukcję z belek i słupów z forniru klejonego warstwowo (Laminated Veneer Lumber, LVL).
W związku z kryzysem klimatycznym na świecie obserwuje się zwrot ku drewnu w tej innowacyjnej postaci: przetworzonych, wytrzymałych, niepalnych laminatów. Dodatkową zaletą drewna w kontekście ochrony klimatu jest fakt, że wiąże ono CO2. Działa więc jak magazyn gazów cieplarnianych, w przeciwieństwie do betonu i stali, które mają znaczący udział w ich emisji.
Wg różnych zestawień, m.in. Komisji Europejskiej, produkcja betonu odpowiada za ok. 5-8,5% rocznej emisji gazów. Jak się chwalą projektanci wielorodzinnego budynku w Västeras nad jeziorem Melar z 2019 roku – C.F. Møller Architects – dzięki zastosowaniu konstrukcji drewnianej wyemitowano do atmosfery 550 ton CO2 mniej, niż stałoby się to w przypadku analogicznego budynku z betonu.
Drewniane biurowce w Polsce
Polskie projekty biurowców z drewna mają już kilka lat (jak ITA Tools / APA Wojciechowski), lecz wciąż leżą w szufladach. Skalą nie mogą się równać z budynkami skandynawskimi.
W maju tego roku firma z Jaworzna Wood Core House, producent drewnianych modułowych konstrukcji szkieletowych, otworzyła swój trzykondygnacyjny biurowiec wykonany w konstrukcji drewnianej.
Szanse na realizację ma dwukondygnacyjny drewniany biurowiec w Środzie Śląskiej, gdzie inwestorem jest państwowa spółka Polskie Domy Drewniane S.A.
Źródło: https://domzklimatem.gov.pl; Politechnika Krakowska
