Konferencja „Biurowce w Polsce” - podsumowanie
W tegorocznej, ósmej już edycji konferencji z cyklu "Biurowce w Polsce" wzięło udział blisko 260 osób - deweloperów, przedstawicieli agencji doradczych, banków, zarządców, najemców oraz architektów. Konferencja dotycząca rynku biurowego w Polsce odbyła się 21-22 października w warszawskim hotelu Hilton. Organizator - Nowy Adres S.A.
Panel dyskusyjny o rynku biurowym w Polsce
Pierwszym punktem konferencji był panel dyskusyjny prowadzony przez Radosława Góreckiego, communication managera w firmie doradczej Colliers. Jego uczestnicy, wśród nich Rafał Mazurczak, dyrektor działu biur i hoteli w Echo Investment, Arkadiusz Rudzki, dyrektor ds. wynajmu i zarządzania wartością budynków w firmie Skanska Property Poland oraz Jarosław Zagórski, dyrektor handlowy i rozwoju z Ghelamco dyskutowali o aktualnej sytuacji na rynku biurowym na rynku stołecznym i w miastach regionalnych. Podczas gdy w takich miastach jak Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Poznań czy nawet Katowice biura wynajmują się świetnie za sprawą utrzymującej się popularności tych miast jako lokalizacji inwestycji z sektora BPO (Business Process Outsourcing), Warszawa stoi w obliczu możliwego kryzysu nadpodaży. Jeśli wszystkie rozpoczęte i zapowiedziane inwestycje zostaną planowo ukończone, w 2017 r. w stolicy może być nawet 19% pustostanów, co będzie miało przełożenie na blisko milion metrów kwadratowych gotowych, pustych biur. Dla porównania, na rynkach regionalnych wskaźnik ten może wynieść ok. 8%. Uczestnicy panelu byli zgodni, że najbardziej ucierpią właściciele starszych obiektów powstałych w ubiegłym wieku, o klasie B lub niższych, którzy będą mieli kłopot z utrzymaniem dotychczasowych najemców. Ci bowiem - korzystając ze spadających stawek czynszowych - będą mogli wynająć nowoczesną powierzchnię biurową o wysokim standardzie w nowych projektach.
Budynek biurowy wpisany w otoczenie - klucz do sukcesu
Wielkim zainteresowaniem cieszył się również wykład gościa specjalnego konferencji, arch. Fokke Moerel, pracującej dla słynnej, ale i kontrowersyjnej holenderskiej pracowni MVDRV. Według niej kluczem do osiągnięcia sukcesu przez budynek biurowy jest umiejętne połączenie jego projektu z otoczeniem i harmonijne wpasowanie go w istniejącą tkankę miejską. Filozofię tę już niedługo będzie można obejrzeć na żywo w Poznaniu - MVDRV odpowiada za projekt biurowca Bałtyk, który po ukończeniu w przyszłym roku zaoferuje 25 000 m² nowych biur. Obiekt będą wyróżniać charakterystyczne dla tej pracowni „ścięcia” i ubytki w bryle budynku, które można zobaczyć chociażby w takich inwestycjach, jak wiedeńska „Wieża z talią” czy siedziba banku DNB w Oslo.
Wpływ na rynek biurowy pokolenia Y
Był to temat wystąpienia gościa specjalnego drugiego dnia konferencji - Petera Victora z Head of International Desk, EMEA z globalnej firmy doradczej Cushman&Wakefield. Skupił się on na zmianach, jakie na rynku biurowym wywiera wchodzenie na rynek pracy tzw. pokolenia Y, dla których lokowanie biur w uznawanych za prestiżowe centrach miast coraz częściej ma znaczenie drugorzędne.
– W krajach Europy Zachodniej deweloperzy coraz częściej muszą „gonić talenty” i oferować najlepszym i najbardziej wykwalifikowanym pracownikom z młodego pokolenia wartości dodane w postaci specjalnych udogodnień i niestandardowej organizacji pracy oraz przestrzeni biurowej. Sama lokalizacja w centrach biurowych dzisiaj nie jest już czynnikiem decydującym dla dużej grupy pracowników – mówił Victor, powołując się na przykłady nowych, dużych realizacji biurowych w Londynie.
Jak będzie kształtował się popyt na powierzchnie biurowe?
Na to pytanie próbował odpowiedzieć Mateusz Polkowski, dyrektor w Dziale Badań Rynku i Doradztwa firmy doradczej JLL. Według niego zapotrzebowanie na biura będzie utrzymywać się zarówno na rynku stołecznym, jak i w miastach regionalnych. O ile w całym 2014 r. całkowity popyt na biura wyniósł 1 050 000 m², to już w pierwszych trzech kwartałach bieżącego roku ten wynik został już przekroczony o 30 000 m². W sumie w zeszłym roku zawarto 1194 umowy najmu, z czego 12 na więcej niż 10 000 m². Od stycznia do końca września 2015. było to odpowiednio 1070 i 17. Wysoki popyt na biura na rynku stołecznym będą stymulować spadki stawek czynszowych, wywołane dużą podażą w nowych projektach. Miasta regionalne będą cały czas korzystać z ogromnej popularności Polski jako lokalizacji dla inwestycji z sektora BPO - JLL szacuje, że do 2020 w tej branży będzie pracować 250 tys. ludzi. Dla porównania w sektorze motoryzacyjnym w całej Polsce zatrudnionych jest ok. 190 tys. ludzi.
