Koniec egzaminów na uprawnienia budowlane?
Na pomysł rządu, by młodzi ludzie z grupy obecnie tzw. zawodów reglamentowanych m.in. architekci, inżynierowie i urbaniści - którzy by sprawować tzw. samodzielne funkcje techniczne muszą dzisiaj zdawać egzamin na uprawnienia - trafiali do swojego zawodu bez odbycia praktyk i egzaminów na uprawnienia, pierwsza zareagowała Izba Architektów RP, która ma swoje propozycje w usuwaniu barier w dostępie do zawodu architekta.
Gdyby pomysł rządu wszedł w życie, to absolwenci tych kierunków pod koniec studiów będą zdawać specjalne egzaminy państwowe, które automatycznie dadzą im prawo rozpoczęcia kariery w zawodach regulowanych.
Praktyki zawodowe tak, egzaminy na uprawnienia niekonieczne
- Mnie osobiście te pomysły nie zaskakują - mówi Waldemar Jasiewicz, sekretarz Krajowej Rady Izby Architektów RP. - IARP już 2 lata temu złożyła w tej sprawie stosowne propozycje Ministrowi Infrastruktury. Uważamy, że obecny w Polsce system nadawania uprawnień budowlanych dla architektów jest zupełnie niespójny z regulacjami unijnymi i wymaga zharmonizowania. Pragnę zastrzec, że nie ma w UE kraju, w którym architekt może wykonywać swój zawód w pełnym zakresie zaraz po ukończeniu studiów. W większości państw UE niezbędne jest odbycie praktyki zawodowej wraz z nałożonym przez państwo obowiązkiem ustawicznego kształcenia zawodowego po jej zakończeniu. W krajach, gdzie liberalizm w dostępie do zawodu architekta jest najdalej posunięty, mechanizmy ochronne dla społeczeństwa wprowadziły towarzystwa ubezpieczeniowe stosując wobec niedoświadczonych młodych architektów bardzo wysokie składki ubezpieczeń OC.
Architekci w UE
W Unii Europejskiej zawód architekta został poddany szczególnym regulacjom. Minimalny okres studiów to 4 lata, który przez Parlament Europejski, prawdopodobnie już niebawem, zostanie podwyższony do lat 5. Poza tym, wydziały architektury kształcące architektów muszą uzyskać notyfikację Komisji Europejskiej, stwierdzającą, że program nauczania danego wydziału spełnia wymagania art. 46 Dyrektywy o uznawaniu kwalifikacji zawodowych. Na przykład absolwenci takich nienotyfikowanych uczelni nie mogą uzyskać automatycznego prawa wykonywania zawodu w innych państwach członkowskich Unii. Dyrektywa uznaje jedynie kilka zawodów regulowanych wobec których stosuje się specjalne wymagania, zharmonizowane kształcenie i w ślad za tym idące automatyczne uznawanie kwalifikacji. Są to: lekarze, dentyści, weterynarze, położne, farmaceuci i... architekci. Pozostałe zawody wymienione w Dyrektywie podlegają uznawaniu kwalifikacji na zasadach ogólnych. Interesującym faktem jest np. to, że wiele z tych zawodów nie ma w Europie - w odróżnieniu od Polski - statusu zawodu regulowanego.
- Izba Architektów RP od lat postuluje, aby zmienić filozofię prawną z wymagań na rzecz pomocy zawodowej - wskazuje Wojciech Gęsiak, prezes Krajowej Rady Izby Architektów RP. - Naszym zdaniem należałoby się zastanowić nad zróżnicowaniem długości praktyk zawodowych w stosunku do zdobytego poziomu wykształcenia. Zamiast egzaminów na uprawnienia budowlane, można wprowadzić obowiązek ciągłego kształcenia zawodowego, wzbogacającego warsztat pracy architektów.
