Krajowy Program Kolejowy. Do roku 2023 inwestycje w linie kolejowe za prawie 70 mld zł
W lutym 2019 roku Rada Ministrów podjęła decyzję o korekcie Krajowego Programu Kolejowego. Kilka inwestycji trafiło do realizacji z listy rezerwowej, dołożono na te projekty kilka miliardów złotych. To oznacza, że przebudowanych i wyremontowanych zostanie ok. 9000 km torów. Na koniec 2018 roku, jak podały PKP PLK, inwestycje w ramach Krajowego Programu Kolejowego zostały już zrealizowane (bądź są w trakcie) w 60 procentach.
Krajowy Program Kolejowy
Najpierw był Wieloletni Program Inwestycji Kolejowych, który we wrześniu 2015 uchwałą Rady Ministrów został zastąpiony Krajowym Programem Kolejowym. Obecnie przyjęty zakres Krajowego Programu Kolejowe jest zaplanowany z inwestycjami do roku 2023, gdyż w tym właśnie momencie kończy się możliwość dofinansowania projektów w ramach perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Najważniejsze ustalenia w Krajowym Programie Kolejowym dotyczą poziomu i źródeł finansowania ze środków UE oraz krajowych. Dotychczasowa praktyka jest taka, że co roku rząd analizuje wykonanie inwestycji w ramach Krajowego Programu Kolejowego, podejmuje uchwały korygujące zaplanowanych inwestycji i możliwości finansowania kolejnych. Ostatnia korekta Krajowego Programu Kolejowego miała miejsce w lutym 2019 – na linie kolejowe przyznano więcej pieniędzy, nastąpiło przesunięcie do realizacji kilku przedsięwzięć z listy rezerwowej.
Obecnie Krajowy Program Kolejowy obejmuje ponad 220 inwestycji za blisko 70 mld zł, dzięki którym zmodernizowanych zostanie ok. 9000 km linii kolejowych, w tym 8500 km zostanie przystosowanych do kolei dużych prędkości. W 2013 roku Prezes Urzędu Transportu Kolejowego podał, że długość eksploatowanych linii kolejowych przez wszystkich zarządców infrastruktury, włączając koleje szeroko- i wąskotorowe w Polsce wyniosła 19 995 km, do nowoczesnych i szybkich pociągów przystosowanych było niewiele. Z tego wynika, że Dzięki Krajowemu Programowi Kolejowemu w obecnym zakresie, zostanie zmodernizowanych prawie połowa linii kolejowych w Polsce.
Krajowy Program Kolejowy w realizacji
Pod względem liczby inwestycji kolejowych rok 2016 był słaby, mimo to działo się na 510 km torów, 65 wiaduktach, 27 przejściach pod torami, 549 rozjazdach, 213 przejazdach, 109 peronach. Zgodnie z zawartymi umowami koszt tych inwestycji wyniósł 4,1 mld zł.
W Polsce nie tylko buduje się i modernizuje linie kolejowe, drogi ekspresowe i drogi lokalne.
Ciekawe są także inne INWESTYCJE
W planie inwestycji kolejowych na rok 2017 były duże przedsięwzięcia, ale też i mniejsze wartościowo zadania, za to o kluczowym znaczeniu dla kolejnych przetargów. Chodzi o linię obwodową Warszawa Zachodnia/ Gołąbki – Warszawa Gdańska (umowa podpisana 17 lutego 2017) oraz linię nr 447 Warszawa Włochy – Grodzisk Mazowiecki. W Krakowie prace na linii kolejowej E30 Kraków Główny Towarowy – Rudzice. Kolejne linie to 68 i 565 Lublin – Stalowa Wola – Rozwadów oraz linia nr 7 Otwock – Lublin.
Plan na koniec 2018 roku zakładał podpisanie przez Ministerstwo Infrastruktury umów na 15,8 mld zł. Najważniejsze były trzy umowy na przebudowę linii Chorzów Batory – Maksymilianowo (budżet na tę modernizację 1,7 mld zł). Rok 2018 to również początek prac na linii Poznań główny – Szczecin Dąbie (425 mln zł) oraz Trzebinia – Czechowice Dziedzice (342,14 mln zł).
Modernizacja linii kolejowych to inwestycje wieloletnie, dlatego ich klasyfikacja w określonych latach jest trudna, nie wiadomo czy podawać początek, zaawansowanie czy zakończenie budowy…
Umowy i przetargi kolejowe
Realizowane są też inwestycje w przewozach towarowych. Średnia prędkość takich przejazdów przez Polskę wynosi ok. 30 km/godz., władze PKP PLK obiecują, że do końca roku 2020 wzrośnie ona do 40 km/godz. I ma to być niezły wynik. W tym obszarze plan na rok 2017 to w ramach Rybnickiego Okręgu Przemysłowego linia Chybie – Żory – Rybnik – Nędza (umowa podpisana 20 stycznia na kwotę 460 mln zł), w ramach Rail Baltica linia E75 na odcinku Sadowne – Czyżew (początek robót budowlanych czerwiec 2017) i tzw. węglówka – inwestycje na linii kolejowej C-E 65 na odcinku Zduńska Wola Karsznice – Bydgoszcz – Tczew.
Rok 2017 to podpisane umowy na kwotę 750 mln i ogłoszone już 42 przetargi szacowane na 753 mln zł.
Na koniec 2018 roku spółka PKP PLK pochwaliła się, że ma ponad 3-krotnie więcej podpisanych umów na dofinansowanie inwestycji ze środków unijnych w ramach perspektywy finansowej 2014-2020, niż miało to miejsce w poprzedniej edycji alokacji środków na linie kolejowe z Unii Europejskiej. Na konie roku zrealizowano w ramach Krajowego Programu Kolejowego projekty za ok. 10 mld, w trakcie realizacji były inwestycje za 32 mld zł.
Podobnie jak firmy budowlane wykonujące roboty drogowe, również te zaangażowane w inwestycje kolejowe skarżą się na trudności z utrzymaniem płynności finansowej. Dlatego już w 2017 roku uruchomiono mechanizmy wcześniejszego zakupu materiałów przez wykonawców, które w 90% PKP PLK będą refinansować. To powinno pomóc w planowaniu inwestycji, a przygotowania do nich nie wpłyną na bieżącą kondycję firm budowlanych.