Projekt budżetu w ogniu krytyki
26 września 2006 roku to termin przyjęcia przez rząd projektu budżetu. Tymczasem propozycje w nim zawarte przez Konferderację Pracodawców Polskich uważane są za nieprzemyślane i pozbawione wizji, a przez środowiska związane z budownictwem za wstrzymujące rozwój tego sektora.
- Generalna ocena projektu budżetu z punktu widzenia jego wpływu na rozwój gospodarczy i społeczny kraju jest zdecydowanie negatywna. Jest to budżet kontynuacji braku wizji rozwoju państwa, antyrozwojowy budżet stagnacji - ocenia KPP.
Konfederacja krytykuje rząd, że zamiast obiecywanej obniżki podatków, proponuje podwyżkę niektórych rodzajów świadczeń, a także ograniczenie części ulg i zwolnień. Brakuje "stworzenia szans przedsiębiorcom poprzez zapewnienie im stabilnego prawa, uproszczenie systemu podatkowego, obniżenie stawek podatkowych, zdecydowane zmniejszenie pozapłacowych kosztów pracy, a także likwidację zbędnych biurokratycznych barier rozwoju przedsiębiorczości" - pisze KPP. Założenia do ustawy budżetowej przewidują, że tempo wzrostu produktu krajowego brutto w 2007 r. wyniesie 4,6%, średni wskaźnik inflacji 1,9%, a stopa bezrobocia obniży się w końcu roku do 14,1%. Jednocześnie przeciętne zatrudnienie wzrośnie o 1,4. Zakłada się także, że głównym czynnikiem wzrostu PKB będzie popyt krajowy, który ma się zwiększyć o 5,1%. Mniejsze znaczenie przypisuje się handlowi zagranicznemu.
Równie sceptycznie odnoszą się do rządowych propozycji środowiska związane z branżą budowlaną. Według Kongresu Budownictwa projektu w żadnym wypadku nie da się pogodzić z przedwyborczymi obietnicami i należy go wręcz uznać za najgorszy od dłuższego czasu budżet dla sfery mieszkaniowej. W ciągu ostatnich kilkunastu lat na sektor ten przeznaczano bowiem po 2-3 mld zł rocznie, a na rok 2007 zaplanowano zaledwie 1,2 mld. zł. Niepokoi również brak planu rozwoju budownictwa mieszkaniowego, a także ciągła opieszałość w pracach nad nowelizacją ustaw regulujących procesy inwestycyjne. Palącym problem jest w dalszym ciągu nieuregulowana sprawa obniżonej stawki VAT na budownictwo społeczne.
Jedne z najniższych nakładów w Europie
Większość krajów europejskich przeznacza na sferę mieszkaniową nakłady budżetowe w wysokości kilku procent w stosunku do PKB. Wpływy podatkowe zawsze przewyższają wydatki na ożywienie popytu. W Polsce nakłady na sferę mieszkaniową w ostatnich latach są najniższe po wojnie i najniższe relatywnie w Europie.
Wydatki budżetu
1991 r. |
1 226,7 |
mln zł - 1,5% PKB |
1992 r. |
2 349,9 |
mln zł - 2,0% PKB |
1993 r. |
1 923,6 |
mln zł - 1,2% PKB |
1994 r. |
2 760,3 |
mln zł - 1,3% PKB |
1995 r. |
2 815,2 |
mln zł - 1,0% PKB |
1996 r. |
3 397,6 |
mln zł - 0,9% PKB |
1997 r. |
3 392,2 |
mln zł - 0,8% PKB |
1998 r. |
3 297,0 |
mln zł - 0,6% PKB |
1999 r. |
2 103,0 |
mln zł - 0,3% PKB |
2000 r. |
2 587,8 |
mln zł - 0,4% PKB |
2001 r. |
3 958,8 |
mln zł - 0,5% PKB |
2002 r. |
2 200,9 |
mln zł - 0,3% PKB |
2003 r. |
1 901,7 |
mln zł - 0,2% PKB |
2004 r. |
1 216,0 |
mln zł - 0,1% PKB |
2005 r. |
1 089,2 |
mln zł - 0,1% PKB |
2006 r. |
1 013,0 |
mln zł - 0,1% PKB |
projekt 2007 r. |
1 195,0 |
mln zł - 0,1% PKB |
W dodatku we wszystkich krajach europejskich o gospodarce rynkowej, już po wojnie zaczęto kierować środki publiczne na cele mieszkaniowe. Stały się one trwałym elementem polityki tych państw w zakresie wspierania rozwoju budownictwa mieszkaniowego dla rodzin o niskich i średnich dochodach. W krajach tych stosuje się zazwyczaj co najmniej osiem różnych form pomocy państwa:
- subsydia budowlane występujące w postaci dopłat ze środków budżetu państwa do każdego mieszkania, z reguły przeznaczonego do wynajmu, a budowanego przez organizacje mieszkaniowe typu non profit, rzadziej przez gminy, czy przez prywatnych inwestorów,
- subsydia procentowe polegające na pokrywaniu ze środków budżetu państwa części rynkowego oprocentowania mieszkaniowych kredytów hipotecznych bądź określonej części tych kredytów,
- premie z tytułu wieloletniego oszczędzania na mieszkanie w systemie kas oszczędnościowo-pożyczkowych,
- ulgi podatkowe z tytułu poniesionych wydatków na budowę, względnie kupno lub modernizację mieszkania,
- dodatki mieszkaniowe pokrywające część płaconego czynszu, bądź inne opłaty z tytułu użytkowania mieszkania,
- subsydia na poprawę standardu (modernizacja) oraz adaptację domów i mieszkań do potrzeb użytkowników,
- subsydia ryczałtowe wypłacane okresowo w celu zachęty do zmiany czynszowego mieszkania komunalnego na mieszkanie relatywnie droższe,
- dopłaty energetyczne pokrywające częściowe koszty przedsięwzięć prowadzących do zaoszczędzenia energii cieplnej w mieszkaniu,
- obniżony podatek VAT,
- Preferencje mieszkaniowe na "pierwsze mieszkania".