Smog. Jedni na niego narzekają, a inni zacierają ręce, bo mogą… zarobić
Rząd chce walczyć ze smogiem. Planuje wydać rozporządzenia w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe oraz norm jakościowych dla tych paliw. Niestety, dla niektórych producentów i handlowców ta zapowiedź rządu była sygnałem do czyszczenia magazynów z przestarzałych urządzeń grzewczych.
Przez wiele lat problem zanieczyszczenia powietrza w miastach, czyli smogu, był ignorowany przez naszych polityków.
- Nie ma w tej chwili żadnego powodu do paniki. Lubimy mówić o zagrożeniach troszkę bardziej teoretycznych, w sytuacji, kiedy styl życia, jaki przyjmujemy, jest wielokrotnie bardziej szkodliwy – stwierdził jeszcze na początku stycznia tego roku w rozmowie z TOK FM minister zdrowia Konstanty Radziwiłł.
Czytaj także, czy smog wpływa na rynek nieruchomości, a zwłaszcza na ich ceny?
Najpewniej oburzenie, jakie wywołały jego słowa spowodowały, że problemem smogu w polskich miastach zainteresowała się premier Beata Szydło. Rząd zauważył wreszcie, że trucicielem powietrza są nie tylko zakłady przemysłowe czy samochody, ale też domy jednorodzinne, a ściślej wykorzystywane do ich ogrzewania przestarzałe kotły na paliwa stałe i piece, czyli tzw. kopciuchy, do których wrzucane jest co popadnie, najgorsze śmieci. Naukowcy z krakowskiego Instytutu Ekonomii Środowiska oceniają, że ten problem dotyczy aż blisko 3,5 mln z przeszło 5 mln domów!
Smog. Rządowa recepta na walkę z zanieczyszczeniem powietrza
W ubiegłym miesiącu minister rozwoju i finansów Mateusz Morawiecki, który przewodniczy Komitetowi Ekonomicznemu Rady Ministrów przedstawił rządowi jego rekomendacje w sprawie walki ze smogiem. Chodzi m.in. o przyspieszenie prac nad rozporządzeniem resortu rozwoju w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe. Rozporządzenie ma być przyjęte najpóźniej w kwietniu 2017. Zakłada zakaz sprzedaży czy montowania kotłów na paliwa stałe, które nie miałyby najwyższej, piątej klasy parametrów emisyjnych. Dodajmy, że ten wymóg ma dotyczyć kotłów o mocy do 500 kW, które są najczęściej stosowane w domowych kotłowniach. Natomiast prawdopodobnie jeszcze w marcu rząd przyjmie rozporządzenie w sprawie norm jakościowych dla paliw stałych, które jest konsekwencją zmian w ustawie o monitorowaniu i kontroli jakości paliw.
To nie wszystko. Rząd chce wprowadzić rozwiązania, których celem jest stopniowe podłączania domów do miejskiej sieci ciepłowniczej. Tam, gdzie nie ma takiej możliwości, w tym także podłączenia do sieci gazowej, mają być stosowane zachęty do przejścia na ogrzewanie elektryczne, w postaci dużo niższych stawek za prąd w okresach zmniejszonego zapotrzebowania na tę energię. A gdyby to nie było możliwe, zachęty dotyczyłyby stosowania pomp ciepła.
Smog smogiem, a biznes musi się kręcić
Niestety, zapowiedź rządu w sprawie wymogów dotyczących kotłów grzewczych, niektórzy ich producenci oraz handlowcy potraktowali jako sygnał do pozbywania się urządzeń nie spełniających norm. „Nie czekaj na ostatnią chwilę, zamów już dzisiaj!!! Zadzwoń, zapytaj o rabat i możliwości montażu” – reklamuje się jedna z firm w Małopolsce. Takie kotły można kupić już za niewiele ponad 1000. zł. Z kolei nowoczesne kotły 5. klasy kosztują nawet 6-8000 zł.
O masowej wyprzedaży przestarzałych kotłów poinformował krakowski oddział „Gazety Wyborczej”, który wyjaśnia, że jest to efekt uchwały antysmogowej dla Małopolski. Od lipca tego roku nakaże ona instalowania kotłów węglowych, które spełniają normy unijnego rozporządzenia Ekoprojekt. Takie kotły emitowałyby nie więcej niż 40 miligramów pyłów na metr sześcienny powietrza. Tymczasem powszechnie stosowane w polskich domach kotły emitują nawet 1200 miligramów pyłów. „Wyborcza” precyzuje, że w sześcioletnim okresie przejściowym, ci którzy mają kotły niespełniające żadnych standardów, będą musieli je wymienić na nowoczesne do końca 2022 roku. Z kolei do końca 2026 trzeba będzie wymienić kotły 3. i 4. klasy.
Smog w dużej mierze efektem biedy
Być może w sukurs samorządom przyjdzie rząd, który zapowiedział „włączenie służb opieki społecznej w działania na rzecz wsparcia wymiany kotłów oraz termomodernizacji budynków osób ubogich”. - Wymiana pieca i modernizacja instalacji grzewczej w starym, źle zaizolowanym budynku mija się z celem, ponieważ w najlepszym razie doprowadzi do bezsensownego zakupu zbyt dużego kotła, zwiększenia kosztów ogrzewania i zamrożenie na lata szansy na poprawę komfortu życia. Wymiana źródła ciepła i termomodernizacja budynku powinny być wykonywane w tym samym czasie – przyznaje Anna Sokulska z Instytutu Ekonomii Środowiska, która poinformowała, że organizacje branżowe i uczelnie, zgromadzone wokół inicjatywy Efektywna Polska, zaproponowały rządowi pomoc w opracowaniu programu termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Sokulska zwraca uwagę, że rząd nie musi tworzyć wszystkiego od nowa, bo niektóre narzędzia konieczne do walki ze smogiem już są, ale nie są wykorzystywane. Eksperci z Efektywnej Polski dziwią się, dlaczego Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska, będący w gestii Ministra Środowiska, nie uruchomił dotychczas żadnego programu, który mógłby zastąpić program RYŚ (rozpoczęty w 2015 roku jako program pilotażowy i z niezrozumiałych względów zamknięty zaraz po przejęciu sterów przez nowe władze). - Prace nad nowym programem dla budynków jednorodzinnych ślimaczą się kolejny rok – przypomina Anna Sokulska. Dodajmy, że od kilkunastu lat istnieje program, który premiuje termomodernizacje budynków z dopłatą z budżetu państwa. Problem w tym, że w praktyce korzystają z nich głównie spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Właściciele domów jednorodzinnych z programu termomodernizacji budynku korzystają bardzo rzadko, bo wymagane jest zaciągnięcie kredytu, a ponadto wcześniej trzeba zamówić kosztowny audyt energetyczny. Tymczasem „kopciuchów” używają najczęściej z konieczności ludzie ubodzy, którzy kombinują, jak przeżyć zimę, często rezygnując z ogrzewania całego domu.
Jak walczyć ze smogiem? Jak przeprowadzić modernizację kotłowni i jak odtrzymać dotację na ten cel? Jakie paliwa stałe są najbardziej ekologiczne? - odpowiedzi na te pytania znajdziecie na stronie akcji specjalnej Muratordom.pl
