Termomodernizacja: właściciele domów jednorodzinnych wciąż zdani na siebie
Ponad połowa Polaków mieszka w domach jednorodzinnych, z których wiele wymaga pilnej termomodernizacji, bo przebywanie w wilgoci i chłodzie jest zabójcze dla zdrowia. Co w tej sprawie robi rząd?
Firma Velux zaprezentowała 4 października najnowszy „Barometr zdrowych domów, w którym podane są wstrząsające dane dotyczące zależności między warunkami mieszkaniowymi Europejczyków a ich zdrowiem. Okazuje się, że co szósty Europejczyk narzeka na panującą w jego mieszkaniu lub domu wilgoć, brak światła dziennego oraz zbyt niską temperaturę zimą, a latem - zbyt wysoką. Niestety, sytuacja mieszkaniowa Polaków jest dużo gorsza, bo średnio aż co czwarte mieszkanie jest zawilgocone, niedoświetlone i niedogrzane.
Mieszkania przyczyną chorób
– Mieszkanie w złych warunkach powoduje, że coraz częściej chorujemy na astmę, alergię czy nowotwory – mówił w czasie prezentacji raportu Jacek Siwiński, prezes Velux Polska.
W raporcie cytowany jest prof. Włodzimierz Piątkowski z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, który zwraca uwagę, że w zdegradowanych technicznie budynkach (zagrzybionych, zapleśniałych, zawilgoconych) występują mykotoksyny, które są produktem przemiany materii niektórych grzybów. Mykotoksyny są zaś szkodliwymi dla zdrowia truciznami.
Autor: VELUX Polska
Rosnące ubóstwo energetyczne
Ekspertów niepokoi szczególnie stan domów jednorodzinnych, w których – jak wynika z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2011 r. – mieszka blisko połowa Polaków. Rzecz w tym, że większość tych domów jest w opłakanym stanie technicznym, a wielu właścicieli nie stać na ich termomodernizację, bo dotknęło ich tzw. ubóstwo energetyczne. Efekt?
– Blisko 9 mln Polaków stwierdza, że nie jest w stanie ponosić kosztów ogrzewania swoich domów, tak aby zapewnić sobie komfort cieplny zimą, zaś ponad 6 mln zalega z rachunkami za energię – mówi dr Andrzej Kassenberg z Fundacji Instytutu na rzecz Ekorozwoju. Podkreśla, że konsekwencją jest wysoka zachorowalność i śmiertelność w wyniku powikłań chorobowych spowodowanych niedogrzaniem mieszkań.
– Budynki wpływają na zdrowie mieszkańców nie tylko poprzez warunki mieszkaniowe, lecz są również głównym źródłem zjawiska smogu w Polsce – dodaje dr Krzysztof Księżopolski z Instytutu Badań nad Bezpieczeństwem, Energią i Klimatem.
Konieczna kompleksowa modernizacja
Niestety, z raportu wynika, że najwyżej połowę Polaków stać potencjalnie na remont domu. Marek Zaborowski z Instytutu Ekonomii Środowiska zwraca uwagę, że do roku 2015 nie było u nas żadnego programu skierowanego do właścicieli budynków jednorodzinnych, chociaż w tym samym czasie, już od dwudziestu lat, funkcjonował Fundusz Termomodernizacji.
– Ten rządowy program jest dla właścicieli budynków jednorodzinnych zbyt skomplikowany i kosztowny. Np. aby skorzystać z programu, właściciele muszą finansować i przeprowadzać audyt – wyjaśnia Marek Zaborowski. Ostro skrytykował on likwidację przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) programu „Ryś”, który zakładał preferencyjną pożyczkę wraz z dopłatą do termomodernizacji domów jednorodzinnych.
– Likwidacja programu „Ryś” to tragedia – uważa Zaborowski. Martwi go, że przez dwa lata NFOŚiGW nie zaproponował niczego w zamian.
Jaką pomoc proponuje rząd?
19 września 2018 r. ruszył program „Czyste powietrze”. Przez najbliższe 10 lat przeszło 100 mld zł ma trafić do właścicieli domów jednorodzinnych, którzy zdecydują się na ich termomodernizację oraz wymianę przestarzałych kotłów na paliwa stałe. Program „Czyste powietrze” zakłada różne formy wsparcia, zaś to, kto i ile skorzysta, ma zależeć od wysokości dochodów.
W 2019 r. ma zacząć obowiązywać ulga termomodernizacyjna na termomodernizację domów jednorodzinnych i wymianę starych kotłów na paliwa stałe na ekologiczne. W ramach nowej ulgi podatkowej będzie można odliczyć od dochodu przez trzy lata nawet 53 tys. zł. Prawdopodobnie specjaliści sporządzający audyt energetyczny będą decydowali o tym, które materiały budowlane, urządzenia i usług zostaną objete ulgą termomodernizacyjną.
