Architektura Mezopotamii

Mezopotamia to starożytna kraina na Bliskim Wschodzie, położona na terenie obecnej Syrii południowej, Iranu, krajów Zatoki Perskiej. Uważa się, że w tej części świata powstały pierwsze cywilizacje i najstarsze miasta. Termin architektura Mezopotamii ma więc charakter ogólny, obejmuje szereg tradycji i form architektonicznych, rozwijanych przez ludy zamieszkujące krainę. Najważniejsze z nich to Sumerowie, Akadyjczycy (architektura Akadu >>) Babilończycy ( architektura Babilonu >>) Asyryjczycy (architektura Asyrii >>)Formy architektoniczne, zdobienia i jakość budowli różniły się w poszczególnych ośrodkach i okresach, ale w architekturze Mezopotamii można wyróżnić także cechy wspólne.

Budowle z gliny

Podstawowym budulcem używanym do wznoszenia pałaców, murów, domów i innych obiektów była cegła. W większości budynków używano cegły suszonej na słońcu (por. adobe). Rzadziej, w najważniejszych budowlach używana była cegła wypalana, droższa i trudniej dostępna ze względu na ograniczony dostęp do opału. Stosowano także kolorowe, glazurowane cegły, ściany polichromowano. Bloki łączono trwałą zaprawą z naturalnego asfaltu z domieszkami. Masa bitumiczna używana była także jako podkład – lepiszcze przy układaniu dekoracyjnych posadzek.Na mniejszą skalę używano drewna, przede wszystkim palmowego, oraz niewielkich ilości kamienia. Belek używano głownie do budowy stropów. W dorzeczu Tygrysu i Eufratu brakowało drewna, zwłaszcza wysokiej jakości. Belki i kamienne płyty sprowadzano z północy, ze względu na koszt używano ich głownie w świątyniach i budowlach publicznych (por. ortostat).

Bryły

Dla architektury Mezopotamii charakterystyczne były wieże świątynne o tarasowo wnoszących się tarasach, zigguraty.  Budowle były odpowiednikami gór, na ich najwyższych poziomach wznoszono sanktuaria.Mieszkańcy Mezopotamii wznosili obszerne parterowe pałace, z licznymi pomieszczeniami służącymi władcy i dworowi. Reprezentacyjny charakter miały także bramy miejskie. Budowle wznoszono na regularnym planie prostokąta. Ściany z niewypalanej gliny musiały być grube. Liczba i rozmiar otworów okiennych ze względu na kruchość budulca musiały być ograniczone. Wiele najwcześniejszych domów w Mezopotamii miało owalny zarys murów, w gęsto zabudowanych miastach przyjęły się jednak budynki na planie prostokąta. Powiązane hasła: architektura Babilonu, architektura Grecji, architektura Rzymu,