Cios
Cios to blok wykuty z kamienia (np. piaskowca, wapienia, granitu), mający w przeciwieństwie do kamienia łamanego regularny kształt, zwykle zbliżony do prostopadłościanu. Cios kamienny ma przynajmniej jedną powierzchnię, lico, obrobioną i wykończoną. Pozyskiwany jest przez przecięcie większego bloku, albo obróbkę kamienia np. przez dłutowanie, tak, by uzyskać równoległe do siebie krawędzie. Lico kamienia może być gładkie, żłobkowane albo mieć nadaną inną fakturę. Wykańczanie powierzchni kamienia może się odbywać przez groszkowanie czy szpicowanie albo innymi metodami. Ciosy kamienne były od starożytności cenionym materiałem budowlanym, używanym m. in. w antycznym Egipcie, Grecji i Rzymie. Ze względu na obróbkę trudniejszą niż w przypadku drewna czy suszonej na słońcu cegły, początkowo kamień stosowano do budowy świątyń i innych reprezentacyjnych budynków. Wraz z rozpowszechnieniem lepszych, metalowych narzędzi stosowanie ciosów kamiennych się upowszechniło. W Europie z kamiennych ciosów budowano w okresie romańskim i gotyckim, w mniejszym zakresie także później. Nawet w budowlach ceglanych elementy kamienne stosowano w miejscach szczególnie obciążonych, takich jak fundamenty, zworniki łuków (por. kliniec) czy filary. W wielu realizacjach wykorzystywano przy tym walory kamienia jako materiału rzeźbiarskiego. Powiązane hasła: blok