Cohousing

Cohousing – wspólne korzystanie przez lokalną społeczność z przestrzeni, pomieszczeń lub usług, zarządzanych przez samych mieszkańców. Cohousing może przyjmować różne formy, np. osiedla prywatnych domów ze wspólną „świetlicą”, pokojami gościnnymi, warsztatami i ogrodem. Mieszkańcy mogą dzielić także prace, takie jak opieka nad dziećmi czy uprawa warzyw. Cohousing obejmuje także wspólną budowę lub adaptację budynku, albo zespołu budynków. Jednym z założeń cohusingu jest dostosowanie rozwiązań do potrzeb danej społeczności, więc każdy przypadek może różnić się od innych, a także zmieniać się w czasie wraz z oczekiwaniami mieszkańców. Wspólną cechą wielu założeń jest zepchnięcie ruchu samochodowego poza obręb osiedla (por. nowy urbanizm, pedestrianizm) i umiejscowienie parkingu na obrzeżach. Brak samochodów ma poprawić bezpieczeństwo dzieci i ożywić więzi międzyludzkie. Decyzje co do wprowadzanych zmian podejmowane są wspólnie. Cohousinhg nie jest jednak komuną; mieszkańców nie musi łączyć wspólny światopogląd, religia czy styl życia. Wielu zwolenników „współmieszkania” podkreśla nawet, że wewnętrznie zróżnicowane społeczności funkcjonują lepiej, są bardziej elastyczne i zdolne do rozwiązywania różnych problemów. Jak się wydaje, najsprawniej działają grupy stosunkowo niewielkie, obejmujące 10-30 rodzin.  Do zalet tego typu wspólnoty należą: podział kosztów, poprawa komfortu życia mieszkańców, budowa więzi społecznych, ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne przez mniejsze zużycie surowców. Cohousing promowany jest zatem przez zwolenników zrównoważonego rozwoju.

Mieszkanie w stylu skandynawskim

Idea cohousingu we współczesnym wydaniu narodziła się w Skandynawii, choć podobne rozwiązania funkcjonowały w wielu wiejskich społecznościach (np. wspólne użytkowanie pieców chlebowych w Niemczech).  W 1967 roku w Danii ukazał się artykuł Bodila Graae „Dzieci powinny mieć Stu Rodziców" (Graae B., Børn skal have Hundrede Foraeldre, „Politiken”, Kopenhaga kwiecień 1967). Autor zachęcał do budowy nowych społeczności, alternatywy dla anonimowych osiedli miejskich. W rezultacie narodziła się inicjatywa Cohousing Sættedammen, pierwsze założenie cohousingowe na świecie. Idea cohousingu wciąż jest najbardziej rozpowszechniona na północy oraz zachodzie Europy (Skandynawia, Holandia, Wielka Brytania) oraz w USA. Szacuje się, że w Danii (2012) ok. 5% gospodarstw domowych funkcjonuje w ramach różnych form cohousingu.