Cokół

Cokół – termin używany w architekturze i budownictwie w kilku znaczeniach. To najniższa część budynku, podstawa bryły obiektu, czasem w znaczeniu konstrukcyjnym, częściej tylko dekoracyjnym. Sięga zazwyczaj do podłogi parteru, niekiedy obejmuje parter. W architekturze starożytnej Grecji cokół budynku był wykonywany z reguły z kamienia, podczas gdy ściany dość często wznoszono z mniej trwałych materiałów, takich jak np. adobe. Rolę konstrukcyjną element ten odgrywał także w starożytnym Rzymie, później dominować zaczęła funkcja dekoracyjna.  Zazwyczaj cokół wyróżnia się wysunięciem albo cofnięciem względem wyżej położonych części. Podział może być też zaakcentowany odmiennym ukształtowaniem faktury (rustyka, boniowanie), czy wyeksponowaniem materiału (kamień kontrastujący z tynkowaną ścianą). Czasem linia podziału wyznaczona jest gzymsem. Cokół jest zaznaczany często w architekturze renesansowej i barokowej, zarówno sakralnej, jak świeckiej (pałace). Cokół to także najniżej położony element danej części budynku, takiej jak kolumna czy filar (por. baza). Cokół – postument, podstawa w formie prostego lub dekorowanego bloku, na którym ustawiane jest dzieło sztuki, np. rzeźba – pomnik. Cokół to także podmurówka ogrodzenia.